Μην κάνετε το λάθος όταν μαγειρεύετε αυγά: Ο υγιεινός τρόπος να τα τρώτε

  • Μιχάλης Θερμόπουλος
αυγά
Τα αυγά είναι μια φθηνή, αλλά εξαιρετικά θρεπτική τροφή. Περιέχουν σχετικά λίγες θερμίδες, αλλά είναι γεμάτα πρωτεΐνες, βιταμίνες, μέταλλα, υγιεινά λίπη και διάφορα θρεπτικά ιχνοστοιχεία.

Τούτου λεχθέντος, ο τρόπος που μαγειρεύετε τα αυγά μπορεί να επηρεάσει το προφίλ των θρεπτικών τους συστατικών.

Αυγά: Το μαγείρεμα κάνει κάποια θρεπτικά συστατικά τους πιο εύπεπτα

Ένα παράδειγμα αυτού είναι η πρωτεΐνη στα αυγά. Μελέτες έχουν δείξει ότι γίνεται πιο εύπεπτη, όταν θερμαίνεται. Μάλιστα, μια μελέτη έδειξε ότι το ανθρώπινο σώμα χρησιμοποιεί το 91% της πρωτεΐνης στα μαγειρεμένα αυγά, σε σύγκριση με μόνο το 51% στα ωμά.

Αυτή η αλλαγή στην πεπτικότητα συμβαίνει επειδή η θερμότητα προκαλεί δομικές αλλαγές στις πρωτεΐνες. Στα ωμά αβγά, οι μεγάλες ενώσεις πρωτεΐνης είναι διαχωρισμένες η μία από την άλλη και κουλουριασμένες σε πολύπλοκες, περιστρεφόμενες δομές. Όταν οι πρωτεΐνες θερμαίνονται σπάνε οι δεσμοί που τις συγκρατούν και σχηματίζουν νέους δεσμούς με τις άλλες πρωτεΐνες γύρω τους. Αυτή η νέα τους μορφή είναι ευκολότερο για το σώμα σας να την αφομοιώσει.

Μπορείτε να δείτε αυτές τις αλλαγές να συμβαίνουν καθώς το ασπράδι και ο κρόκο αλλάζουν σύσταση από ένα παχύ “τζελ” σε μια ελαστική και σφριγηλή μορφή, όταν μαγειρεύετε τα αυγά.

Η πρωτεΐνη μπορεί επίσης να επηρεάσει τη διαθεσιμότητα της βιοτίνης. Τα αβγά είναι μια καλή πηγή βιοτίνης, το οποίο είναι ένα σημαντικό θρεπτικό συστατικό που χρησιμοποιείται στον μεταβολισμό του λίπους και της ζάχαρης. Είναι επίσης γνωστή ως βιταμίνη B7, ή βιταμίνη H.

Στα ωμά αυγά, μια πρωτεΐνη στο ασπράδι που ονομάζεται αβιδίνη κολλάει στην βιοτίνη και κάνει αδύνατον για το σώμα σας να την χωνέψει. Ωστόσο, όταν τα αυγά μαγειρεύονται, η θερμότητα προκαλεί δομικές αλλαγές στην αβιδίνη, η οποία πλέον δεν κολλάει στην βιοτίνη. Αυτό επιτρέπει στον οργανισμό να απορροφήσει τη βιοτίνη.

Αυγά: Το μαγείρεμα σε υψηλή θερμότητα μπορεί να καταστρέψει άλλα θρεπτικά συστατικά

Αν και το μαγείρεμα των αυγών κάνει κάποια θρεπτικά συστατικά, όπως η βιοτίνη, πιο εύπεπτα, μπορεί να καταστρέψει κάποια άλλα. Αυτό συμβαίνει σχεδόν με όλες τις τροφές, άλλωστε. Μελέτες έχουν εξετάσει αυτό το φαινόμενο στα αβγά.

Μια μελέτη έδειξε ότι το μαγείρεμα του αυγού μειώνει την περιεκτικτότητά του σε βιταμίνες Α κατά περίπου 17-20%. Το μαγείρεμα μπορεί επίσης να μειώσει σημαντικά την ποσότητα των αντιοξειδωτικών στα αβγά ακόμα και 6-18%.

Όσο μικρότερος είναι ο χρόνος μαγειρέματος (ακόμη και σε υψηλές θερμοκρασίες) τόσο περισσότερο διατηρούνται τα θρεπτικά συστατικά.

Συγκεκριμένα, έρευνες δείχνουν ότι όταν τα αυγά μαγειρεύονται για 40 λεπτά, μπορεί να χάσουν έως και το 61% της βιταμίνης D, σε σύγκριση με το 18% όταν γίνονται τηγανητά, ή βραστά για μικρότερο χρονικό διάστημα.

Το μαγείρεμα σε υψηλή θερμότητα οξειδώνει την χοληστερόλη στα αυγά

Οι κρόκοι έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε χοληστερόλη. Ένα μεγάλο αυγό περιέχει περίπου 212 mg χοληστερόλης. Ωστόσο, όταν μαγειρεύεται σε υψηλές θερμοκρασίες, η χοληστερόλη οξειδώνεται και παράγει ενώσεις γνωστές ως οξυστερόλες.

Αυτό συντελεί λόγο ανησυχίας για κάποιους ανθρώπους, επειδή αυτή η οξειδωμένη χοληστερόλη και οι οξυστερόλες στο αίμα έχουν συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο καρδιακής νόσου.

Τούτου λεχθέντος, οι κύριες διατροφικές πηγές της οξειδωμένης χοληστερόλης δεν είναι τα αυγά. Είναι τα εμπορικά τηγανισμένα τρόφιμα, όπως το τηγανητό κοτόπουλο και οι τηγανητές πατάτες.

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η χοληστερόλη που οξειδώνεται μέσα στο σώμα πιστεύεται ότι είναι πιο επιβλαβής από την ήδη οξειδωμένη χοληστερόλη που παίρνετε από τα αβγά.

Είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι δεν υπάρχουν έρευνες που να έχουν δείξει ότι υπάρχει οποιαδήποτε σύνδεση μεταξύ της κατανάλωσης αυγών και του αυξημένου κινδύνου καρδιακής νόσου σε υγιείς ανθρώπους.

Αυγά: Τέσσερις συμβουλές για να να τα μαγειρεύετε με τον πιο υγιεινό τρόπο

Τα αυγά είναι θρεπτικά, αλλά μπορείτε να τα κάνετε ακόμα πιο υγιεινά. Δείτε πώς:

1. Επιλέξτε μια μέθοδο μαγειρέματος χαμηλών θερμίδων

Αν προσπαθείτε να περικόψετε τις θερμίδες στη διατροφή σας, επιλέξτε ποσέ ή βραστ. Αυτές οι μέθοδοι μαγειρέματος δεν προσθέτουν θερμίδες από επιπλέον λίπος και το γεύμα σας θα έχει λιγότερες θερμίδες σε σύγκριση με τα τηγανητά αυγά ή την ομελέτα.

2. Συνδυάστε τα με λαχανικά

Επειδή συνδυάζονται με πολύ γευστικό τρόπο με τα λαχανικά, είναι μια καλή ευκαιρία να καταναλώσετε περισσότερα λαχανικά και να προσθέσετε επιπλέον φυτικές ίνες και βιταμίνες στο γεύμα σας.

3. Τηγανίστε τα αυγά σε λάδι που παραμένει σταθερό σε υψηλές θερμοκρασίες

Τα καλύτερα λάδια για τηγάνισμα είναι εκείνα που παραμένουν σταθερά σε υψηλές θερμοκρασίες και δεν οξειδώνονται εύκολα, ώστε να σχηματίσουν τις βλαβερές ελεύθερες ρίζες. Καλές επιλογές είναι το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο και το λάδι καρύδας, αλλά με το τελευταίο μπορεί να μην σας αρέσει η γεύση των αυγών.

4. Μην τα μαγειρεύετε υπερβολικά

Όσο περισσότερο χρόνο και σε υψηλότερη θερμότητα μαγειρεύετε τα αυγά, τόσα περισσότερα από τα θρεπτικά τους συστατικά μπορεί να χάσετε. Ταυτόχρονα με αυτό τον τρόπο αυξάνετε την ποσότητα της οξειδωμένης χοληστερόλης που περιέχουν. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για το τηγάνισμα.

Πηγή: https://www.healthline.com

φωτό: iStock