Σαμποτάρετε τον εαυτό σας; Δείτε πώς να σταματήσετε

Πολλοί από εμάς μπορούμε να θυμηθούμε μια εποχή που σαμποτάραμε μόνοι μας τον εαυτό μας. Που η συμπεριφορά μας ερχόταν σε αντίθεση με τα συμφέροντά μας. Αλλά μερικοί άνθρωποι το κάνουν επανειλημμένα.

Οι άνθρωποι χρονοτριβούν, για παράδειγμα, στην υποβολή φορολογικών δηλώσεων, αμελούν να πληρώσουν έξοδα και λογαριασμούς ή την έκδοση σημαντικών εγγράφων. Άλλοι αναλαμβάνουν πάρα πολλά. Άλλοι πάλι δεν μπορούν να αφοσιωθούν στον ερωτικό τους σύντροφο.

Αυτές οι συμπεριφορές συχνά οδηγούν σε στασιμότητα, κακά αποτελέσματα και κατεστραμμένες σχέσεις. Αλλά με συνειδητή προσπάθεια, ο κύκλος αυτός μπορεί να σπάσει, λένε οι ειδικοί.

Προσπάθεια να προστατευτούμε

Το αυτοσαμποτάζ μπορεί να είναι απόρροια πολλών πραγμάτων, όπως η χαμηλή αυτοεκτίμηση, οι εσωτερικευμένες πεποιθήσεις, ο φόβος της αλλαγής ή του άγνωστου ή η υπερβολική ανάγκη για έλεγχο, λένε οι ειδικοί. Κάτω, όμως, από αυτούς τους λόγους κρύβεται η ανθρώπινη τάση για αυτοσυντήρηση.

Είμαστε «καλωδιωμένοι» να αποφεύγουμε τις απειλές και να έχουμε κίνητρο την ανταμοιβή. Το αυτοσαμποτάζ προέρχεται από μια ανισορροπία στο σύστημα αυτό, λέει η Judy Ho, ψυχολόγος και συγγραφέας.

«Για να προστατευθούμε από πιθανά συναισθηματικά και ψυχολογικά άγχη, σταματάμε ή σταματάμε να προχωράμε με τον τρόπο που πραγματικά θέλουμε», λέει.

Η αναβλητικότητα, για παράδειγμα, μπορεί να μην οφείλεται σε τεμπελιά ή ανευθυνότητα. Έρευνες έχουν δείξει ότι όταν μια εργασία είναι δύσκολη ή λιγότερο ικανοποιητική, είναι πιο πιθανό να την αποφύγουμε.

Το αυτοσαμποτάζ στην πράξη

Η Shruti Mutalik, ψυχίατρος, έχει δει την τάση αυτή σε ασθενείς της, αλλά και στον εαυτό της. Κυρίως, όπως λέει, επειδή κάποιος θεωρεί ότι δεν είναι άξιος για κάτι ή φοβάται την επιτυχία. Η ίδια μια φορά καθυστέρησε να υποβάλει αίτηση για να πάρει άδεια ασκήσεως επαγγέλματος και άλλη μία να την ανανεώσει.

Το αυτοσαμποτάζ, όμως, δεν κάνει κακό μόνο στην επιτυχία ή τις επιθυμίες μας, αλλά μπορεί επίσης να βλάψει και την ψυχική μας υγεία.

Συνδέεται επίσης με αυξημένο άγχος, αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης και ανθυγιεινές συνήθειες, όπως η «απόδραση» μέσω αλκοόλ και ναρκωτικών.

Πώς να σταματήσετε να σαμποτάρετε τον εαυτό σας

Πολλοί από εμάς αναγνωρίζουμε ότι οι πράξεις ή η αδράνεια που σαμποτάρουν τη ζωή μας μάς κάνουν ζημιά, αλλά δυσκολευόμαστε να αλλάξουμε συνήθειες. Όμως, υπάρχει ελπίδα, λένε οι ειδικοί.

Αντιμετωπίστε τον αγώνα σας με συμπόνια. Πολλές αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές μπορεί να σας βοήθησαν κάποια στιγμή, αλλά δεν το κάνουν πια. Αντιμετωπίστε τον εαυτό σας και τους αγώνες σας με συμπόνια.

Παρατηρήστε μη χρήσιμα μοτίβα σκέψης. «Την επόμενη φορά που θα παρατηρήσετε ένα αρνητικό συναίσθημα ή μια ενέργεια που θα θέλατε να μην κάνατε, αναρωτηθείτε: «Τι σκεφτόμουν λίγο πριν παρατηρήσω αυτό το συναίσθημα ή τη δράση;», προτείνει η Judy Ho. Μόλις παρατηρήσετε τα μοτίβα σκέψης σας, μπορείτε να αρχίσετε να τα αμφισβητείτε, να τα αλλάξετε ή να αλλάξετε τη σχέση σας μαζί τους.

Ονοματίστε τις αρνητικές σας σκέψεις. Ξεκινήστε λέγοντας: «Σκέφτομαι ότι…». Για παράδειγμα, μπορεί να σκεφτείτε: «Σκέφτομαι ότι θα καταλήξω ολομόναχος». Αυτό σας υπενθυμίζει ότι μια σκέψη είναι ακριβώς αυτό και «δεν χρειάζεται να την ακολουθείτε ή να πιστεύετε ότι είναι η αλήθεια», λέει η ψυχολόγος.

Προσπαθήστε να καταλάβετε από πού προέρχονται οι προβληματικές συμπεριφορές. Η Mutalik, η οποία καθυστέρησε να πάρει την ιατρική της άδεια, είπε ότι ο θεραπευτής της τη ρώτησε: «Τι σημαίνει για εσάς το να πάρετε πιστοποίηση ή να κάνετε αίτηση για άδεια;». Η Mutalik συνειδητοποίησε ότι φοβόταν μήπως η επαγγελματική της ταυτότητα ως γιατρού «καπέλωνε» την προσωπική της ταυτότητα. Με τον καιρό, τις βλέπει ως συμπληρωματικές. Αυτό, μαζί με τη θεραπεία και άλλες αλλαγές, την οδήγησαν να επιλέγει τη δράση αντί της αποφυγής.

Αναλάβετε την ευθύνη. Πρέπει να αναγνωρίσουμε τον ρόλο που διαδραματίζουμε στη ζωή μας, λέει ο Ryan Sultán, επίκουρος καθηγητής κλινικής ψυχιατρικής και διευθυντής πληροφορικής ψυχικής υγείας στο Πανεπιστήμιο Columbia.

«Πρέπει να είμαστε ανοιχτοί στην ιδέα ότι μερικές φορές κάνουμε λάθη. Νομίζω ότι αυτό είναι προϋπόθεση για να κατανοήσει κανείς το σαμποτάζ που κάνει στον εαυτό του», λέει. «Και μερικοί από εμάς καταβάλλουν μεγάλη προσπάθεια να αναγνωρίσουν και να αναλάβουν την ευθύνη για τις πράξεις τους», προσθέτει.

Για να αλλάξετε, λέει, πρέπει να προσδιορίστε τι θέλετε, αντί για αυτό που νομίζετε ότι θέλετε, και μετά να προχωρήσετε. Αυτό δεν είναι εύκολο. «Πρέπει να βρεις το κίνητρο για να αλλάξεις τη ζωή σου και η αλλαγή είναι πολύ δύσκολη», τονίζει.

Ξεκινήστε με μικρά βήματα. Η Sari Ingram, δασκάλα σκάκι στο Τενεσί, έχει πολεμήσει τον εθισμό και άλλες μορφές αυτοσαμποτάζ. Νηφάλια, πλέον, εδώ και τέσσερα χρόνια, λέει ότι τη βοήθησε το να δουλεύει πάνω σε πράγματα για μικρά χρονικά διαστήματα και το να σπάει τις εργασίες σε κομμάτια.

Μη βιάζεστε. Η αυτοβελτίωση απαιτεί χρόνο. «Θα παρατηρήσετε μικρές αλλαγές τις πρώτες μέρες, αλλά μπορεί να χρειαστεί να περιμένετε εβδομάδες μέχρι να αρχίσει να σας βγαίνει αυτόματα και αυτό είναι αναμενόμενο», λέει ξανά η ψυχολόγος: «Δώστε λίγο περιθώριο στον εαυτό σας».

Φωτογραφία: iStock

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Τέλος τα προγραμματισμένα τακτικά χειρουργεία στο Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού»

Προς πλήρη κατάργηση τα σφραγίσματα και οι λάμπες με υδράργυρο στην ΕΕ

Τα φάρμακα αδυνατίσματος μειώνουν τις πιθανότητες κατάθλιψης και άγχους [μελέτη]