Πώς φαίνεται η έλλειψη σιδήρου που συνδέεται με την αναιμία

  • Μιχάλης Θερμόπουλος
έλλειψη σιδήρου
Η αναιμία δεν αποτελεί νόσο, αφού είναι αποτέλεσμα ποικίλων ασθενειών. Χαρακτηρίζεται ως μια παθολογική κατάσταση στην οποία η συνολική μάζα των ερυθρών αιμοσφαιρίων είναι μικρότερη από την φυσιολογική. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την μειωμένη ύπαρξη αιμοσφαιρίνης στο αίμα (αιμοσφαιρίνη είναι η πρωτεΐνη που περιέχεται στα ερυθρά αιμοσφαίρια).

Η αιμοσφαιρίνη μεταφέρει το οξυγόνο (Ο2) από τους πνεύμονες στα όργανα του σώματος και στους ιστούς μας. Αμέσως μετά προσλαμβάνει το διοξείδιο του άνθρακα (CO2) και το μεταφέρει στους πνεύμονες, έτσι ώστε να αποβληθεί από τον οργανισμό με την εκπνοή. Η αιμοσφαιρίνη χρειάζεται τον σίδηρο για την σύνθεσή της. Η έλλειψη του σιδήρου στον οργανισμό έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση μιας από τις μορφές της αναιμίας, την σιδηροπενική αναιμία.

Ποια είναι τα συμπτώματα της έλλειψης σιδήρου, που οδηγεί σε αναιμία

Αρχικά, η σιδηροπενική αναιμία μπορεί να είναι τόσο ήπια ώστε να περνά απαρατήρητη. Αλλά καθώς το σώμα έχει ολοένα και λιγότερο σίδηρο, η αναιμία επιδεινώνεται και τα συμπτώματα εντείνονται.

Τα συμπτώματα αναιμίας περιλαμβάνουν:

  • Ακραία κόπωση
  • Χλωμό δέρμα
  • Αδυναμία
  • Δυσκολία στην αναπνοή
  • Πόνος στο στήθος
  • Συχνές λοιμώξεις
  • Πονοκέφαλος
  • Ζάλη, ή αδιαθεσία
  • Κρύα χέρια και πόδια
  • Φλεγμονή, ή πόνος στην γλώσσα
  • Εύθραυστα νύχια
  • Ταχυκαρδία
  • Ασυνήθιστη λαχτάρα για μη-θρεπτικές ουσίες, όπως πάγος, ή χώμα
  • Ανορεξία (ειδικά σε νήπια και παιδιά)
  • Ένα δυσάρεστο “μυρμήγκιασμα” ή αίσθηση ότι έχετε πολύ “βαριά πόδια”

Ανεπάρκεια σιδήρου: Τι συμβαίνει στο αίμα

Στα περισσότερα έμβια όντα υπάρχει αίμα. Αυτό είναι ένα σύνολο κυττάρων (ερυθρά, λευκά, αιμοπετάλια) με διαφορετικούς ρόλους που κυκλοφορούν μέσα σε ένα υγρό (πλάσμα) που περιέχει εκτός από τα κύτταρα, νερό και διάφορες ουσίες διαλυμένες σε αυτό, όπως σάκχαρα, λιπίδια, πρωτεΐνες, μέταλλα (νάτριο, κάλιο, ασβέστιο), ορμόνες ελεύθερες ή συνδεδεμένες με πρωτεΐνες και φυσικά και άχρηστες ουσίες που αποβάλλονται από τα κύτταρα.

Ο βασικός ρόλος του αίματος είναι η τροφοδοσία όλων των ιστών του σώματος με θρεπτικά στοιχεία και οξυγόνο και η αντίστοιχη μεταφορά των «σκουπιδιών» για απόρριψη.

Ως αιματοκρίτη ορίζουμε το ποσοστό των ερυθρών αιμοσφαιρίων μέσα στο σύνολο του αίματος, νούμερο που κυμαίνεται κατά μέσο όρο γύρω στο 45%, και πιο συγκεκριμένα σε 40-52% για τους άνδρες και σε 36-48% για τις γυναίκες.

Τα ερυθρά αιμοσφαίρια είναι τα κύτταρα που κουβαλούν τα αέρια ανταλλαγής για την ενέργεια που χρειάζονται οι ιστοί, δηλαδή το οξυγόνο και το διοξείδιο του άνθρακα (απόβλητο), από τους πνεύμονες στους ιστούς. Για να το πετύχουν αυτό έχουν μια πρωτεΐνη την αιμοσφαιρίνη που έχει στενή συγγένεια με τα αέρια αυτά. Απαραίτητος στη δομή της αιμοσφαιρίνης είναι ο σίδηρος για τον οποίο γίνεται τόσος λόγος. Ανεπάρκεια σιδήρου προκαλεί αλλαγή στο ποσό της αιμοσφαιρίνης, το μέγεθος των ερυθρών και τον αριθμό τους και τελικά σε πτώση του αιματοκρίτη.

Η σιδηροπενική αναιμία είναι η συνηθέστερη μορφή αναιμίας στον κόσμο και είναι μια μορφή αναιμίας που προκύπτει όταν ο οργανισμός παρουσιάζει έλλειψη σιδήρου. Η ανεπάρκεια σιδήρου διαταράσσει την λειτουργία της αιμοσφαιρίνης με αποτέλεσμα να περιορίζεται η μεταφορά του οξυγόνου στους ιστούς.

Ανεπάρκεια σιδήρου: Θεραπεία

Οι περισσότεροι λένε αβίαστα «θα πάρω σίδηρο». Είναι αυτό η λύση; ΟΧΙ!

Η σιδηροπενική αναιμία δεν είναι κάτι για αυτο-διάγνωση και θεραπεία. Όλες οι αναιμίες δεν είναι σιδηροπενικές και ειδικά στη σιδηροπενική αναιμία η ουσία δεν είναι η συμπτωματική της αντιμετώπιση (δηλαδή λείπει σίδηρος = παίρνω σίδηρο) αλλά η αιτιολογική (δηλαδή το γιατί λείπει σίδηρος).

Άλλωστε η υπερφόρτωση του οργανισμού με σίδηρο χωρίς λόγο, μπορεί να είναι επικίνδυνο γιατί η συσσώρευση σιδήρου μπορεί να βλάψει το συκώτι σας και να προκαλέσει άλλες επιπλοκές.

Ουσιαστικά στην ανακάλυψη μια σιδηροπενίας οφείλει ο γιατρός κυρίως να αποκλείσει (αν δεν υπάρχει οφθαλμοφανής ερμηνεία πχ περίοδος, εγκυμοσύνη, χορτοφαγία) την απώλεια αίματος από το πεπτικό σύστημα (στομάχι, έντερο).

Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος που στα πλαίσια της πρόληψης του καρκίνου του παχέος εντέρου η μικροσκοπική ανίχνευση αιμοσφαιρίνης στα κόπρανα και φυσικά η κολονοσκόπηση ανήκει στο συνιστώμενο υποχρεωτικό προληπτικό έλεγχο για τους ενήλικες  άνω των 50 ετών.

Πηγές: http://www.mayoclinic.orghttps://www.medicalnewstoday.com