Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου: Πώς και πότε τα αντιβιοτικά αυξάνουν τον κίνδυνο

  • Μιχάλης Θερμόπουλος
φλεγμονώδης νόσος του εντέρου
Η συχνή χρήση αντιβιοτικών σε άτομα ηλικίας άνω των 40 ετών θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης φλεγμονώδους νόσου του εντέρου (IBD), σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε σήμερα στο διαδικτυακό περιοδικό Gut.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ιατρικά δεδομένα από Δανούς πολίτες ηλικίας 10 ετών και άνω, στους οποίους δεν είχε διαγνωστεί φλεγμονώδης νόσος του εντέρου.

Στην έρευνα μελετήθηκαν στοιχεία τουλάχιστον 6 εκατομμυρίων ατόμων. Σε περισσότερα από 5,5 εκατομμύρια συνταγογραφήθηκαν αντιβιοτικά τουλάχιστον μία φορά κατά τη διάρκεια της περιόδου μελέτης, η οποία διήρκεσε από το 2000 έως το 2018.

Καταγράφηκαν:

Και οι δύο αυτές παθήσεις εμπίπτουν στην “ομπρέλα” της IBD.

Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου: Τι ανακάλυψαν οι ερευνητές για τα αντιβιοτικά

Οι ερευνητές είπαν ότι, σε σύγκριση με τους συμμετέχοντες που δεν πήραν καθόλου αντιβιοτικά, εκείνοι που έλαβαν τουλάχιστον έναν κύκλο αντιβιοτικής θεραπείας είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν IBD, ανεξάρτητα από την ηλικία. Ωστόσο, η μεγαλύτερη ηλικία συσχετίστηκε και με υψηλότερο κίνδυνο.

Οι ερευνητές ανέφεραν επίσης ότι:

  • Τα άτομα 10-40 ετών είχαν 28% περισσότερες πιθανότητες για IBD
  • Τα άτομα 40-60 ετών είχαν 46% περισσότερες πιθανότητες για IBD
  • Τα άτομα άνω των 60 ετών είχαν 47% περισσότερες πιθανότητες για IBD

Όσον αφορά τη νόσο του Crohn:

  • Τα άτομα 10-40 ετών είχαν 40% υψηλότερο κίνδυνο
  • Αυτοί 40-50 ετών είχαν τον υψηλότερο κίνδυνο (62% υψηλότερο από εκείνους που δεν έπαιρναν αντιβιοτικά)
  • Τα άτομα άνω των 50 ετών είχαν 51% υψηλότερο κίνδυνο

Η συχνή χρήση αντιβιοτικών αυξάνει τον κίνδυνο φλεγμονώδους νόσου του εντέρου

Οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης ότι ο παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη IBD ήταν αθροιστικός και ότι τυχόν επόμενοι κύκλοι αντιβιοτικής θεραπείας αύξησαν τον κίνδυνο κατά 11%, 15% και 14%, αντίστοιχα σε κάθε ηλικιακό γκρουπ.

Ο αυξημένος κίνδυνος αυξήθηκε ακόμη περισσότερο για άτομα που έλαβαν τουλάχιστον πέντε κύκλους αντιβιοτικής θεραπείας:

  • Για τις ηλικίες 10-40 ετών, υπήρχε 59% υψηλότερος κίνδυνος
  • Για τις ηλικίες 40-60 ετών, ο κίνδυνος διπλασιάστηκε
  • Για άτομα άνω των 60 ετών, υπήρχε 95% αυξημένος κίνδυνος

Η μελέτη σημείωσε ότι ο υψηλότερος κίνδυνος ανάπτυξης IBD εμφανίζεται 1-2 χρόνια μετά τη χρήση αντιβιοτικών.

Ο κίνδυνος μειώνεται με κάθε επόμενο χρόνο χωρίς χρήση αντιβιοτικών:

  • Για τα άτομα 10 έως 40 ετών, ο κίνδυνος ήταν 40% υψηλότερος τα δύο πρώτα χρόνια και στη συνέχεια μειώθηκε στο 13% τέσσερα έως πέντε χρόνια αργότερα χωρίς περαιτέρω χρήση αντιβιοτικών
  • Για τα άτομα 40 έως 60 ετών, ο αρχικός κίνδυνος ήταν 66% υψηλότερος για τα δύο πρώτα χρόνια και στη συνέχεια μειώθηκε στο 21% τέσσερα έως πέντε χρόνια αργότερα χωρίς περαιτέρω χρήση αντιβιοτικών
  • Για τα άτομα άνω των 60 ετών, αρχικά, ο κίνδυνος ήταν 63% υψηλότερος και μειώθηκε στο 22% τέσσερα έως πέντε χρόνια αργότερα, όταν δεν υπήρχε περαιτέρω χρήση αντιβιοτικών

Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου: Άλλες σημειώσεις από την μελέτη για τα αντιβιοτικά

Το αντιβιοτικό νιτροφουραντοΐνη (nitrofurantoin) ήταν το μοναδικό που δεν συσχετίστηκε με IBD σε οποιαδήποτε ηλικία.

Οι ερευνητές σημείωσαν ότι αυτή η μελέτη προσθέτει στην ιδέα ότι το μικροβίωμα του εντέρου παίζει ρόλο στην IBD και ότι πολλά αντιβιοτικά έχουν τη δυνατότητα να αλλάξουν τη σύνθεση του μικροβιώματος του εντέρου.

Τόνισαν ότι μελέτησαν περιπτώσεις συνταγογραφούμενων αντιβιοτικών και δεν γνώριζαν εάν κάποιος έπαιρνε το φάρμακο και, εάν ναι, για πόσο καιρό.

“Συχνά, τα αντιβιοτικά θεωρούνται μια… μαγική λύση για πολλές μολυσματικές ασθένειες. Ωστόσο, αυτή η σκέψη είναι δίκοπο μαχαίρι, καθώς τα αντιβιοτικά μπορούν να έχουν πολλές βλαβερές συνέπειες βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα”, δήλωσε η δρ. Sara Mesilhy, γαστρεντερολόγος στο Royal College of Physicians της Αγγλίας.

Πότε να χρησιμοποιείτε αντιβιοτικά

Σαφώς και υπάρχουν φορές που τα αντιβιοτικά είναι απαραίτητα, λένε οι ειδικοί.

“Δεν πρέπει να συμπεράνει κανείς από αυτήν την μελέτη ότι απλά πρέπει να μην χρησιμοποιούμε αντιβιοτικά. Είναι όμως σημαντικό να μην συνταγογραφούνται απλώς εμπειρικά σε περιπτώσεις όπου δεν ενδείκνυνται”, δήλωσε ο δρ. Adam Faye, επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Ιατρικής και το Τμήμα Δημόσιας Υγείας στην Σχολή Ιατρικής Grossman του πανεπιστημίου NYU στη Νέα Υόρκη.

“Θα τονίσω ότι η διαχείριση των αντιβιοτικών είναι καίριας σημασίας. Όχι μόνο για την πρόληψη της αντοχής στα αντιβιοτικά, αλλά και για να περιοριστεί η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου στον γενικό πληθυσμό και ειδικά στους ηλικιωμένους ενήλικες”, είπε ο δρ. Faye.

“Πιστεύω επίσης ότι είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι όλα τα αντιβιοτικά μπορούν να αλλάξουν το μικροβίωμα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που δεν χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία γαστρεντερικών λοιμώξεων”, πρόσθεσε.

Τι είναι η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου

Η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου (IBD) καλύπτει δύο παθήσεις: τη νόσο του Crohn και την ελκώδη κολίτιδα. Αυτές οι καταστάσεις μπορεί να προκαλέσουν χρόνια φλεγμονή του γαστρεντερικού σωλήνα.

Ανεξάρτητα από την πάθηση που έχετε, τα τυπικά συμπτώματα περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

  • Διάρροια
  • Κοιλιακός πόνος
  • Αιμορραγία από το ορθό ή κόπρανα με αίμα
  • Απώλεια βάρους
  • Κούραση

Οι ειδικοί δεν έχουν αποκρυπτογραφήσει πλήρως τι προκαλεί την IBD, αλλά οι πιθανές αιτίες είναι:

  • Μια αυτοάνοση αντίδραση όπου το ανοσοποιητικό σύστημα ανταποκρίνεται σε μια αντιληπτή απειλή, όπως έναν ιό ή περιβαλλοντικούς παράγοντες, και προκαλεί φλεγμονή στο σώμα.
  • Κάποιος στην οικογένειά σας έχει IBD ή άλλη αυτοάνοση διαταραχή.

Αυτή η τελευταία μελέτη δείχνει ότι η αυξημένη έκθεση σε αντιβιοτικά μπορεί επίσης να συμβάλει στην ανάπτυξη IBD.

Υπάρχουν πολλοί περιβαλλοντικοί παράγοντες κινδύνου, όπως η διατροφή, η έκθεση σε Μη Συνταγογραφούμενα Αντιφλεγμονώδη Φάρμακα και η διαβίωση σε αστικές και αγροτικές περιοχές. Τα αντιβιοτικά και οι συνθήκες υγιεινής θα μπορούσαν να μειώσουν τη βιοποικιλότητα στο έντερο, οδηγώντας σε κίνδυνο χρόνιας φλεγμονής.

Η ηλικία θα μπορούσε επίσης να παίξει ρόλο στην αιτία της IBD.

“Στο ιατρείο μας, το θετικό οικογενειακό ιστορικό ασθενών με IBD είναι πιο έντονο σε νεότερες ομάδες. Σε ηλικιωμένους ασθενείς, τείνουμε να το συνδέουμε με περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως η χρήση αντιβιοτικών”, είπε η δρ. Mesilhy.

Πηγή: https://www.healthline.com

φωτό: iStock

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου, κοιλιοκάκη, ή κάτι άλλο; Πώς ξεχωρίζουν οι ενοχλήσεις που νιώθετε στο πεπτικό σύστημα

Αντιφλεγμονώδης διατροφή: Σε ποιες ασθένειες βοηθάει – Τι να τρώτε και τι όχι

Ελκώδης κολίτιδα – Διατροφή: Ποιες τροφές επιτρέπονται, ποιες να αποφεύγετε και τι να τρώτε σε έξαρση της νόσου

Νόσος του Crohn: Ποια διατροφή βοηθάει στα συμπτώματα – Ποια είναι αυτά και πώς προκαλούνται