Μέρος του εγκεφάλου μας είναι εθισμένο σε ειδήσεις “επικείμενης καταστροφής”

Ερευνητές ανακάλυψαν το μέρος του εγκεφάλου που υπαγορεύει το γιατί μερικοί άνθρωποι δεν μπορούν να σταματήσουν να ενδιαφέρονται για τις πιο ακραίες ειδήσεις καταστροφής.

Ερευνητές από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον στο Σεντ Λούις λένε ότι ο τρόπος που αντιμετωπίζει ο καθένας την αβεβαιότητα για το τι κρύβει το μέλλον, ίσως οφείλεται στην βιολογία του εγκεφάλου του. Η ατελείωτη αναζήτηση κακών ειδήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (γνωστό και ως doomscrolling) έχει γίνει όλο και πιο συχνή κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 καθώς οι άνθρωποι παρέμειναν αποκλεισμένοι στα σπίτια τους κατά τη διάρκεια της κρίσης.

Αν και μερικοί δεν μπορούν να αντισταθούν στο να διαβάσουν την κάθε τελευταία είδηση, άλλοι προτιμούν να αποφεύγουν πλήρως τις άσχημες ειδήσεις. Τώρα, οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει τον λόγο που κάποιοι προτιμούν απλά να μην γνωρίζουν τι συμβαίνει, παρά να ενημερωθούν για κάτι άσχημο.

“Οι άνθρωποι ελέγχουν συνεχώς τις ειδήσεις και μερικές από αυτές είναι εντελώς άχρηστες”, λέει ο καθηγητής Ilya Monosov στην σχετική πανεπιστημιακή ανακοίνωση. “Ο σύγχρονος τρόπος ζωής επαναπροσδιορίζει τα κυκλώματα στον εγκέφαλό μας που έχουν εξελιχθεί εδώ και εκατομμύρια χρόνια για να μας βοηθήσουν να επιβιώσουμε σε έναν αβέβαιο και συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο”.

Τα εγκεφαλικά κυκλώματα αναζητούν και καλές ειδήσεις

Το 2019, οι ερευνητές εξέτασαν πιθήκους και διαπίστωσαν ότι δύο μέρη του εγκεφάλου τους είχαν συνδέσεις με την αβεβαιότητα για θετικά μελλοντικά γεγονότα. Η εγκεφαλική δραστηριότητα σε αυτές τις περιοχές έδινε το κίνητρο στους πιθήκους να ανακαλύψουν πληροφορίες για καλά πράγματα που ήταν πιθανό να συμβούν στο μέλλον. Ωστόσο, δεν ήταν σαφές εάν αυτά τα “εγκεφαλικά κυκλώματα” συμμετείχαν επίσης στην πρόβλεψη αρνητικών γεγονότων, όπως η τιμωρία.

“Στην κλινική, όταν δίνετε σε ορισμένους ασθενείς την ευκαιρία να κάνουν μια γενετική εξέταση για να μάθουν αν έχουν, για παράδειγμα, τη νόσο του Χάντινγκτον, μερικοί άνθρωποι θα προχωρήσουν και θα κάνουν το τεστ το συντομότερο δυνατό, ενώ άλλοι θα αρνηθούν να εξεταστούν έως ότου εμφανιστούν συμπτώματα”, προσθέτει ο Monosov. “Οι γιατροί βλέπουν συμπεριφορά που αναζητά πληροφορίες σε μερικούς ανθρώπους, αλλά φοβισμένη συμπεριφορά σε άλλους”.

Για να μάθουν τι ακριβώς συμβαίνει, οι ερευνητές εκπαίδευσαν πιθήκους για να αναγνωρίζουν σύμβολα που δείχνουν κάτι που θα ήταν κάτι δυσάρεστο. Η ομάδα έδειξε στους πιθήκους διαφορετικά σύμβολα.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι ερευνητές έριχναν μια ενοχλητική ριπή αέρα στο πρόσωπο των πιθήκων. Σε άλλες περιπτώσεις, τα ζώα είδαν ένα σύμβολο που υποδήλωνε ότι μπορεί να επέλθει κάτι καταστροφικό, ακολουθούμενο από ένα άλλο σύμβολο που διαβεβαίωνε αν όντως ισχύει κάτι τέτοιο ή όχι. Αν και μερικά από τα ζώα περίμεναν μέχρι να δουν και το δεύτερο σύμβολο, κάποια άλλα απέστρεψαν το βλέμμα τους, υποδηλώνοντας ότι δεν ήθελαν να μάθουν τι θα ερχόταν. Οι ερευνητές θεώρησαν τα ευρήματα εντυπωσιακά, καθώς οι πίθηκοι είχαν παρόμοιες αντιδράσεις όσον αφορά θετικά γεγονότα.

“Διαπιστώσαμε ότι η στάση απέναντι στην αναζήτηση πληροφοριών σχετικά με τα αρνητικά γεγονότα μπορεί να είναι αμφίδρομη, ακόμη και μεταξύ των ζώων που έχουν την ίδια στάση σχετικά με τα θετικά συμβάντα ανταμοιβής”, είπε ο επικεφαλής συγγραφέας δρ. Ahmad Jezzini. «Για εμάς, αυτό ήταν ένα σημάδι ότι οι δύο στάσεις μπορεί να καθοδηγούνται από διαφορετικές νευρικές διαδικασίες».

Τα κέντρα του εγκεφάλου που δεν αντέχουν την αβεβαιότητα

Στη συνέχεια, η ομάδα μέτρησε τη νευρική δραστηριότητα στον εγκέφαλο, ενώ οι πίθηκοι έκαναν τις επιλογές τους. Ανακάλυψαν ότι μια περιοχή του εγκεφάλου, που ονομάζεται anterior cingulate cortex, αποθηκεύει πληροφορίες σχετικά με τη στάση απέναντι σε καλές και κακές πιθανότητες.

Οι συγγραφείς της μελέτης ανακάλυψαν επίσης μια άλλη περιοχή, που ονομάζεται κοιλιακός προμετωπιαίος φλοιός (ventrolateral prefrontal cortex), ο οποίος περιέχει μεμονωμένα κύτταρα των οποίων η δραστηριότητα αντικατοπτρίζει την στάση ενός ζώου απέναντι στο να θέλει να βρει περισσότερες πληροφορίες ή να μην θέλει να μάθει τι θα συμβεί στη συνέχεια.

Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε καλύτερες θεραπείες για άτομα που πάσχουν από παθήσεις ψυχικής υγείας, όπως άγχος και ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, οι οποίες συνεπάγονται την αδυναμία ανεκτικότητας.

“Ξεκινήσαμε αυτήν τη μελέτη επειδή θέλαμε να μάθουμε τον τρόπο που ο εγκέφαλος κωδικοποιεί την επιθυμία μας να μάθουμε τι κρύβει το μέλλον για εμάς”, εξηγεί ο Monosov. “Οι εγκέφαλοί μας δεν εξελίχθηκαν για να διαχειριστούν τον κόσμο που ζούμε τώρα. Η διαρκής διαθεσιμότητα πληροφοριών είναι μια νέα πρόκληση που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε. Νομίζω ότι η κατανόηση των μηχανισμών αναζήτησης πληροφοριών είναι πολύ σημαντική για την κοινωνία και την ψυχική υγεία σε επίπεδο γενικού πληθυσμού”.

Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Neuron.

Πηγές: https://medicine.wustl.edu, https://www.studyfinds.org