Το φαγητό είναι πολιτισμός και αγάπη- Αυτό έδινε στα αγαπημένα της πρόσωπα η Λωξάντρα

  • Μαρία Τσιλιμιγκάκη
Μια παράσταση έρχεται φέτος το χειμώνα να μας θυμίσει τι σήμαινε το γλυκό του κουταλιού που έφτιαχνε η γιαγιά μας, η συνταγή από το χωριό που έκαναν όλες οι νοικοκυρές τις γιορτινές μέρες, τα έθιμα για τα κεράσματα των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, τα εδέσματα των μαμάδων μας στα γιορτινά τραπέζια. Η θεατρική μεταφορά του αριστουργηματικού έργου "Λωξάντρα" της Μαρίας Ιορδανίδου, ευωδιάζει κανέλα και μπαχάρι, ακούγεται σαν ούτι και αγγίζει την ψυχή σαν βελούδο...

Η διατροφή είναι πολιτισμός. Οι συνταγές λένε ιστορίες και κρύβουν σοφία πολλών γενεών. Όταν μιλάμε στην Ελλάδα για τοπικά έθιμα και συνήθειες, πάντα περιλαμβάνουμε και μια συνταγή που συνηθιζόταν ή ακόμα συνηθίζεται στον τόπο εκείνο… Στην Ήπειρο είναι οι πίτες, στα Επτάνησα η παστιτσάδα, στη Κρήτη το πιλάφι και το αρνί με σταμναγγάθι, στη Χίο τα γλυκά του κουταλιού και τα μασουράκια, στη Στερεά Ελλάδα τα ψητά κρέατα και πάει λέγοντας…

Όταν αναφερόμαστε επίσης στη Μεσογειακή Διατροφή, δεν μιλάμε μόνο για χόρτα, φρούτα και ψάρι αλλά για μια φιλοσοφία πίσω από την διατροφή πολλών λαών που τους έθρεψε το σώμα μαζί με την ψυχή και τον τρόπο σκέψης.

Κάπως έτσι, όταν μπαίνουμε στη κουζίνα να παρασκευάσουμε ένα γεύμα για αυτούς που αγαπάμε, στόχος δεν πρέπει να είναι απλά να χορτάσουμε την πείνα τους αλλά να τους δείξουμε ότι νοιαστήκαμε, ότι προσπαθήσαμε, ότι επιθυμούμε να τους φροντίσουμε. Κι αν λειτουργούμε έτσι, τότε το φαγητό που φτιάχνουμε δεν θα είναι μια «αγγαρία» με επαναλαμβανόμενες, βαρετές διαδικασίες, αλλά ένα μέσο να έρθουμε κοντά και να αγαπήσουμε τους ανθρώπους μας.

Δύσκολο στον γρήγορο, απαιτητικό ρυθμό της εργασίας μας; Ναι ίσως. Αλλά όχι ακατόρθωτο αν δούμε το θέμα από την οπτική της γλυκύτατης γιαγιάς της συγγραφέως που αγαπούσε το φαγητό και το είχε ως παρηγοριά για τις προσωπικές της απώλειες και τα βάσανά της.

Η παράσταση

Στη σκηνή του εκ βάθρων ανακαινισμένου ιστορικού θεάτρου «Βεάκη», ένας πολυπληθής θίασος ηθοποιών και μουσικών, με επικεφαλής την Ελένη Κοκκίδου (Λωξάντρα), τον Γιώργο Αρμένη (Δημητρός), τον Μιχάλη Μητρούση, την Ευαγγελία Μουμούρη και την Ελένη Τσαλιγοπούλου (τραγουδίστρια Ευθαλία) ζωντανεύουν την ιστορία, τα ήθη και τα έθιμα, τα τραγούδια, τις γεύσεις και τις μυρωδιές μιας ξεχασμένης Ελλάδας.

Η «Λωξάντρα», βασισμένη στο συναρπαστικό μυθιστόρημα της Μαρίας Ιορδανίδου, σε θεατρική απόδοση του Άκη Δήμου και σκηνοθεσία Σωτήρη Χατζάκη είναι μια γοητευτική παράσταση-ταξίδι στο χρόνο, μέσα από τα μάτια και τις συνταγές μιας χαρισματικής γυναίκας.

Η θρυλική κοκόνα από την Πόλη

Τέλη 19ου αιώνα-αρχές 20ου. Μια μεσοαστική ελληνική οικογένεια της Κωνσταντινούπολης ζει τις μικρές και τις μεγάλες στιγμές της καθημερινότητάς, με φόντο τα ιστορικά γεγονότα της εποχής. Στον πυρήνα της, η κοκόνα Λωξάντρα. Μια λαϊκή γυναίκα που έχει αγάπη για τη ζωή και τους γύρω της.

Πανέξυπνη, στοργική, αλλά και χαρισματική μαγείρισσα. Σημειώστε ένα από τα μυστικά της: «Τη σαρδέλα καλά να τη λαδώσεις πρέπει και μετά πάνω σε κληματόφυλλα να την ψήσεις-όλα εγώ θα σε τα λέω;». Στην παράσταση θ’ αποκαλύψει περισσότερα!

Η Λωξάντρα δεν είναι γέννημα συγγραφικής φαντασίας, αλλά πρόσωπο υπαρκτό. Συγκεκριμένα, η γιαγιά της Μαρίας Ιορδανίδου. Η τελευταία το 1962 και σε ηλικία 65 χρονών μετέφερε στο ομώνυμο μυθιστόρημα την ιστορία αυτής της δυναμικής γυναίκας, περιγράφοντας παράλληλα με χιούμορ και ζηλευτή ζωντάνια τα έθιμα και τη ζωή των Ελλήνων της Πόλης.