Θερμική εξάντληση και θερμοπληξία: Συμπτώματα και τι να κάνετε

Μιχάλης Θερμόπουλος
13 Ιουλίου 2023 | 08:30

Η υπερβολική ζέστη συνεχίζει να προκαλεί προβλήματα σε όλη τη χώρα και τον κόσμο.

Καθώς η θερμοκρασία αυξάνεται, αυξάνεται και ο κίνδυνος ασθενειών που σχετίζονται με τη ζέστη, όπως η θερμική εξάντληση και η θερμοπληξία.

Οι ειδικοί λένε ότι είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε τα σημάδια και τα συμπτώματα των επιπλοκών της μεγάλης θερμοκρασίας και να μαθαίνουμε πώς να τα προλαμβάνουμε.

Οποιοσδήποτε σε οποιαδήποτε ηλικία μπορεί να υποφέρει από θερμική εξάντληση. Οι υψηλές θερμοκρασίες, ιδιαίτερα όταν συνδυάζονται με υψηλή υγρασία, είναι η κύρια αιτία.
Χωρίς έγκαιρη θεραπεία, η θερμική εξάντληση μπορεί να οδηγήσει σε θερμοπληξία, μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση που απαιτεί επείγουσα ιατρική φροντίδα.

Θερμική εξάντληση: Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της θερμικής εξάντλησης μπορεί να ξεκινήσουν ξαφνικά ή να εξελιχθούν με την πάροδο του χρόνου, ειδικά με παρατεταμένες περιόδους άσκησης. Τα πιθανά συμπτώματα θερμικής εξάντλησης περιλαμβάνουν τα εξής:

Δροσερό, υγρό/νωπό δέρμα με ανατριχίλα όταν βρίσκεται σε ζέστη
Έντονη εφίδρωση
Λιποθυμία
Ζάλη
Κούραση
Αδύναμος, γρήγορος καρδιακός παλμός
Χαμηλή αρτηριακή πίεση κατά την ορθοστασία
Μυικές κράμπες
Ναυτία
Πονοκέφαλος

Πότε να δείτε γιατρό

Εάν νομίζετε ότι έχετε θερμική εξάντληση:

Σταματήστε κάθε δραστηριότητα και ξεκουραστείτε
Μετακινηθείτε σε πιο δροσερό μέρος
Πίνετε δροσερό νερό ή αθλητικά ποτά

Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας εάν τα συμπτώματά σας επιδεινωθούν ή δεν βελτιωθούν μέσα σε μία ώρα.

Εάν είστε με κάποιον που έχει θερμική εξάντληση, αναζητήστε άμεση ιατρική βοήθεια εάν αρχίζει να μοιάζει μπερδεμένος ή αγχωμένος, αν χάσει τις αισθήσεις του ή αν δεν μπορεί να πιει υγρά. Εάν η θερμοκρασία του πυρήνα του σώματός τους (μετρούμενη με θερμόμετρο ορθού) φτάσει τους 40°C ή υψηλότερη, χρειάζονται άμεση ψύξη και επείγουσα ιατρική φροντίδα.

Θερμοπληξία: Συμπτώματα

Τα σημάδια της θερμοπληξίας περιλαμβάνουν τα εξής:

Υψηλή θερμοκρασία σώματος: Μια θερμοκρασία πυρήνα σώματος 40°C ή υψηλότερη, που λαμβάνεται με ένα θερμόμετρο ορθού, είναι το κύριο σημάδι θερμοπληξίας.
Αλλαγή ψυχικής κατάστασης ή συμπεριφοράς: Σύγχυση, διέγερση, μπερδεμένη ομιλία, ευερεθιστότητα, παραλήρημα, επιληπτικές κρίσεις και κώμα μπορεί να προκύψουν από θερμοπληξία.
Αλλαγή στην εφίδρωση: Κατά την θερμοπληξία που προκαλείται από τον ζεστό καιρό, το δέρμα σας θα το νιώθετε ζεστό και ξηρό στην αφή. Ωστόσο, σε θερμοπληξία που προκαλείται από έντονη άσκηση, μπορεί να το νιώθετε ξηρό ή ελαφρώς υγρό/νωπό.
Ναυτία και έμετος: Μπορεί να αισθανθείτε αδιαθεσία στο στομάχι σας ή να κάνετε εμετό.
Κοκκινωπό δέρμα: Το δέρμα σας μπορεί να γίνει κόκκινο καθώς αυξάνεται η θερμοκρασία του σώματός σας.
Ταχεία αναπνοή: Η αναπνοή σας μπορεί να γίνει γρήγορη και ρηχή.
Γρήγορος καρδιακός ρυθμός: Ο σφυγμός σας μπορεί να αυξηθεί σημαντικά, επειδή το θερμικό στρες επιβαρύνει την καρδιά σας για να δροσίσει το σώμα σας.
Πονοκέφαλος

Πότε να δείτε γιατρό

Εάν πιστεύετε ότι ένα άτομο έχει υποστεί θερμοπληξία, αναζητήστε άμεση ιατρική βοήθεια. Καλέστε το 166!

Λάβετε άμεσα μέτρα για να ψύξετε το άτομο ενώ περιμένετε για επείγουσα θεραπεία:

Βάλτε το άτομο στη σκιά ή σε εσωτερικό χώρο.
Αφαιρέστε τα περιττά ρούχα.
Δροσίστε το άτομο με ό,τι διαθέσιμο μέσο: βάλτε το σε μια μπανιέρα με δροσερό (όχι παγωμένο) νερό ή ένα δροσερό ντους, ρίξτε του απαλά νερό με το λάστιχο, βρέξτε ένα σφουγγάρι με δροσερό νερό και περάστε το στο σώμα του, βάλτε τον μπροστά σε ανεμιστήρα και ψεκάστε νερό μπροστά από τον ανεμιστήρα για να δημιουργήσετε ομίχλη με δροσερό νερό, τοποθετήστε παγοκύστες ή κρύες, υγρές πετσέτες στο κεφάλι, τον λαιμό, τις μασχάλες και τη βουβωνική χώρα.

Θερμική εξάντληση και θερμοπληξία: Πρόληψη

Όταν οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν, θυμηθείτε τα ακόλουθα:

Φοράτε φαρδιά, ελαφριά ρούχα: Το να φοράτε πολλά ρούχα ή ρούχα που εφαρμόζουν σφιχτά δεν θα επιτρέψουν στο σώμα σας να κρυώσει σωστά.
Προστατευτείτε από τα ηλιακά εγκαύματα: Το ηλιακό έγκαυμα επηρεάζει την ικανότητα του σώματός σας να κρυώνει. Προστατέψτε τον εαυτό σας σε εξωτερικούς χώρους με ένα καπέλο με φαρδύ γείσο και γυαλιά ηλίου. Χρησιμοποιήστε ένα αντηλιακό ευρέος φάσματος με SPF τουλάχιστον 15. Εφαρμόστε γενναιόδωρα το αντηλιακό και επαναλάβετε κάθε δύο ώρες. Εφαρμόστε ξανά πιο συχνά εάν κολυμπάτε ή ιδρώνετε.
Πίνετε πολλά υγρά: Το να παραμείνετε καλά ενυδατωμένοι βοηθά το σώμα σας να ιδρώνει και να διατηρεί μια φυσιολογική θερμοκρασία σώματος.
Να είστε προσεκτικοί με ορισμένα φάρμακα: Προσέξτε για προβλήματα που σχετίζονται με τη θερμότητα εάν παίρνετε φάρμακα που μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα του σώματός σας να παραμένει ενυδατωμένο και να ανταποκρίνεται στη θερμότητα.
Μην αφήνετε ποτέ κανέναν σε σταθμευμένο αυτοκίνητο: Αυτή είναι μια κοινή αιτία θανάτων που σχετίζονται με τη ζέστη στα παιδιά. Όταν σταθμεύετε στον ήλιο, η θερμοκρασία μέσα στο αυτοκίνητο μπορεί να ανέβει περισσότερο από 11°C μέσα σε 10 λεπτά. Δεν είναι ασφαλές να αφήσετε κάποιον σε ένα σταθμευμένο αυτοκίνητο σε ζεστό καιρό, ακόμα κι αν τα τζάμια είναι ελαφρώς ανοιχτά ή το αυτοκίνητο είναι στη σκιά. Κρατήστε τα σταθμευμένα αυτοκίνητα κλειδωμένα για να μην μπει το παιδί μέσα μόνο του.
Χαλαρώστε τις πιο ζεστές στιγμές της ημέρας: Εάν δεν μπορείτε να αποφύγετε την έντονη δραστηριότητα σε ζεστό καιρό, πίνετε υγρά και ξεκουράζεστε συχνά σε δροσερό μέρος. Προσπαθήστε να προγραμματίσετε την άσκηση ή τη σωματική εργασία για τις πιο δροσερές ώρες της ημέρας, όπως νωρίς το πρωί ή το βράδυ.
Εξοικειωθείτε σταδιακά με τον ζεστό καιρό: Περιορίστε τον χρόνο που αφιερώνετε στην εργασία ή την άσκηση εν μέσω ζέστης μέχρι να προσαρμοστείτε σε αυτήν. Οι άνθρωποι που δεν είναι συνηθισμένοι στον ζεστό καιρό είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι σε ασθένειες που σχετίζονται με τη ζέστη. Μπορεί να χρειαστούν αρκετές εβδομάδες για να προσαρμοστεί το σώμα σας στον ζεστό καιρό.
Να είστε προσεκτικοί εάν διατρέχετε αυξημένο κίνδυνο: Εάν παίρνετε φάρμακα ή έχετε μια πάθηση που αυξάνει τον κίνδυνο προβλημάτων που σχετίζονται με τη ζέστη, όπως ιστορικό προηγούμενης θερμικής ασθένειας, να είστε προσεκτικοί. Αποφύγετε τη ζέστη και δράστε γρήγορα εάν παρατηρήσετε συμπτώματα υπερθέρμανσης. Εάν συμμετέχετε σε κάποια αθλητική δραστηριότητα, βεβαιωθείτε ότι υπάρχουν έτοιμες ιατρικές υπηρεσίες σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.