Καύσωνας: Προσοχή, μερικά φάρμακα αυξάνουν την ευαισθησία στη ζέστη

Τα πάνω-κάτω έχει φέρει η κλιματική αλλαγή στη ζωή μας, καθώς οι μέρες με ακραία ζέστη αυξάνονται χρόνο με το χρόνο. Για όσους λαμβάνουν φάρμακα, όμως, η κατάσταση μπορεί να είναι ακόμα πιο δύσκολη, δεδομένου ότι πολλά αυξάνουν την ευαισθησία του οργανισμού στη ζέστη.

Αυτό τονίζει μία ειδικός από το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, εξηγώντας πως άλλα επεμβαίνουν στους μηχανισμούς θερμορρύθμισης του οργανισμού και άλλα παρεμποδίζουν την αντίληψη της ζέστης.

«Πολλοί άνθρωποι όλων των ηλικιών παίρνουν φάρμακα και, καθώς αυξάνονται οι μέρες της ακραίας ζέστης, βλέπουμε ολοένα περισσότερους ασθενείς να καταβάλλονται από τη ζέστη εξαιτίας τους», λέει η Dr. Kimberly Humphrey, ιατρός επειγόντων περιστατικών και ερευνήτρια στο Κέντρο Κλιματικών Συνθηκών, Υγείας & Παγκόσμιου Περιβάλλοντος του πανεπιστημίου.

Όπως εξηγεί, τα φάρμακα μπορεί να αυξήσουν την ευαισθησία στη ζέστη με αρκετούς τρόπους. Μερικά επηρεάζουν την ικανότητα του σώματος να ρυθμίζει τη θερμοκρασία. Άλλα μειώνουν την ικανότητά του να αντιλαμβάνεται πόση ζέστη κάνει, ώστε να κινητοποιήσει τους μηχανισμούς αποβολής της θερμότητας.

Άλλα φάρμακα επηρεάζουν την ικανότητα του σώματος να ωθεί αίμα προς την επιφάνεια του δέρματος, για να αποβληθεί θερμότητα και να δροσιστεί το σώμα. Ορισμένα, εξ άλλου, αυξάνουν τον κίνδυνο αφυδάτωσης, διεγείροντας την αποβολή υγρών.

Υπάρχει επίσης κίνδυνος η αφυδάτωση να αυξήσει τις συγκεντρώσεις των φαρμάκων στο αίμα, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο ανεπιθύμητων ενεργειών.

Ποια φάρμακα ενέχουν κίνδυνο

Ποια φάρμακα μπορεί να έχουν τέτοιου είδους επιδράσεις; Είναι πολλά και διαφορετικά, απαντά η Dr. Humphrey. «Αν διαβάσει κάποιος τα φύλλα οδηγιών χρήσεων των φαρμάκων, θα εκπλαγεί βλέποντας πόσα αναγράφουν στις ανεπιθύμητες ενέργειές τους «δυσανεξία στη ζέστη» ή «αυξημένη ευαισθησία στη ζέστη»», λέει. «Ακόμα και συνηθισμένα φάρμακα, όπως αντιφλεγμονώδη ή φάρμακα για αλλεργίες, ενδέχεται να έχουν αυτή την δράση».

Η Dr. Humphrey αναφέρει ενδεικτικά μερικά από τα φάρμακα που μπορεί να αυξήσουν την ευαισθησία στη ζέστη:

• Αντικαταθλιπτικά (κυρίως τα τρικυκλικά, όπως η αμιτριπτυλίνη, η δοξεπίνη και η νορτριπτυλίνη)
• Αντισταμινικά (π.χ. διφαινυδραμίνη)
• Αντιψυχωσικά (π.χ. ολανζαπίνη, ρισπεριδόνη, θειοριδαζίνη)
• Φάρμακα παθήσεων του κυκλοφορικού (διουρητικά, όπως η χλωροθειαζίδη, η υδροκλωροθειαζίδη, η φουροσεμίδη κ.λπ.)
• Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (π.χ. ιβουπροφαίνη)
• Θεραπείες για την υπερδραστήρια κύστη (π.χ. αντιχολινεργικά όπως οξυβουτινίνη, σολιφενασίνη)
• Σταθεροποιητικά της ψυχικής διάθεσης με λίθιο

Πώς να προστατευθείτε

Αν και δεν εκδηλώνουν όλοι οι χρήστες των φαρμάκων αυξημένη ευαισθησία στη ζέστη, αν λαμβάνετε φάρμακα καλό είναι να ακολουθείτε μερικά απλά μέτρα προφύλαξης. Η Dr. Humphrey συνιστά τα εξής:

• Γνωρίστε τα φάρμακά σας. Διαβάστε τις ανεπιθύμητες ενέργειες στο φύλλο οδηγιών χρήσεως ή ρωτήστε τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας, εάν αυξάνουν την ευαισθησία/αντοχή στη ζέστη. Αν τα φάρμακά σας έχουν αυτή την πιθανή ανεπιθύμητη ενέργεια, συμβουλευθείτε τον γιατρό σας για τα πρόσθετα μέτρα που τυχόν χρειάζεστε.
• Να πίνετε άφθονο νερό. Να πίνετε όλη μέρα νερό, χωρίς να περιμένετε να διψάσετε. Αν όμως παίρνετε διουρητικά φάρμακα ή έχετε άλλο ιατρικό λόγο για τον οποίο καταναλώνετε υγρά με μέτρο, ρωτήστε τον γιατρό σας πόσα υγρά πρέπει να πίνετε στη ζέστη.
• Να παραμένετε στη σκιά. Εφ’ όσον έχετε πρόβλημα υγείας για το οποίο χρειάζεστε φάρμακα, καλό είναι να μην κυκλοφορείτε στον ήλιο και τη ζέστη.
• Αλλάξτε το πρόγραμμά σας. Αν είναι εφικτό, περιορίστε τις μετακινήσεις σας για πολύ νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα.
• Προσέξτε τα συμπτώματα της θερμικής εξάντλησης. Αν νιώσετε έντονη δίψα, ζάλη, ναυτία ή κόπωση, πηγαίνετε σε δροσερό χώρο και αρχίστε να πίνετε υγρά. Μη νομίζετε ότι θα περάσουν μόνα τους: αν δεν δροσιστείτε, υπάρχει κίνδυνος να εξελιχθούν σε θερμοπληξία που είναι σοβαρή, επείγουσα κατάσταση.

Φωτογραφία: iStock