Μελέτη HERCULES: Φάρμακο μειώνει κατά 74% τις πιθανότητες θανάτου σε ασθενείς με aTTP

  • Μαρία Τσιλιμιγκάκη
φάρμακα
Το ιατρικό περιοδικό New England Journal of Medicine (NEJM) δημοσίευσε θετικά αποτελέσματα της κλινικής μελέτης Φάσης 3 του caplacizumab σε ενήλικες με aTTP.

Η aTTP αποτελεί μία σπάνια, απειλητική για τη ζωή αυτοάνοση αιματολογική διαταραχή, η οποία χαρακτηρίζεται από εκτεταμένο σχηματισμό θρόμβων σε μικρά αιμοφόρα αγγεία σε ολόκληρο το σώμα, οδηγώντας σε σοβαρή θρομβοπενία (πολύ χαμηλός αριθμός αιμοπεταλίων), μικροαγγειοπαθητική αιμολυτική αναιμία (απώλεια ερυθρών αιμοσφαιρίων λόγω καταστροφής), ισχαιμία (περιορισμένη αιμάτωση σε διάφορα μέρη του σώματος) και εκτεταμένη βλάβη οργάνων, ιδιαίτερα στον εγκέφαλο και την καρδιά.

Η σύγχρονη θεραπεία για την aTTP περιλαμβάνει ημερήσια πλασμαφαίρεση, κατά την οποία το πλάσμα του αίματος του ασθενούς απομακρύνεται και αντικαθίσταται από πλάσμα που προέρχεται από δότες, καθώς και ανοσοκαταστολή. Ακόμα και με τις σύγχρονες διαθέσιμες θεραπείες, οι ασθενείς συνεχίζουν να διατρέχουν κίνδυνο εμφάνισης οξειών διαταραχών πήξης του αίματος, όπως είναι το εγκεφαλικό επεισόδιο και η καρδιακή προσβολή, καθώς και επανεμφάνισης της νόσου.

Τα βασικά ευρήματα της μελέτης Φάσης 3 HERCULES του caplacizumab περιλαμβάνουν:

·         Όσον αφορά στο πρωτεύον καταληκτικό σημείο, το caplacizumab μείωσε σημαντικά τον χρόνο αποκατάστασης του αριθμού αιμοπεταλίων στα φυσιολογικά επίπεδα (p=0,01). Σε οποιοδήποτε δεδομένο χρονικό σημείο κατά τη διάρκεια της μελέτης, οι ασθενείς που έλαβαν caplacizumab είχαν 1,55 φορές περισσότερες πιθανότητες να πετύχουν αριθμό αιμοπεταλίων εντός του φυσιολογικού εύρους σε σύγκριση με τους ασθενείς που έλαβαν εικονικό φάρμακο.

·         Η θεραπεία με caplacizumab συσχετίστηκε με μείωση κατά 74% του ποσοστού θανάτου σχετιζόμενου με την aTTP, επανεμφάνισης της aTTP, ή τουλάχιστον ενός σημαντικού θρομβοεμβολικού επεισοδίου σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο (p<0,001).

·         Στη συνολική περίοδο της μελέτης, οι ασθενείς που έλαβαν caplacizumab εμφάνισαν σημαντικά μικρότερο αριθμό υποτροπών της aTTP (μείωση κατά 67%) σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο (p<0,001).

·         Ανθεκτική στη θεραπεία νόσο, εμφάνισαν 0 ασθενείς στην ομάδα ασθενών που έλαβαν caplacizumab έναντι 3 ασθενών στην ομάδα που έλαβε εικονικό φάρμακο, αν και η διαφορά δεν υπήρξε στατιστικά σημαντική (p=0,06).

·         Η αποκατάσταση των φυσιολογικών ορίων σε τρεις δείκτες βλάβης οργάνων (γαλακτική αφυδρογονάση, καρδιακή τροπονίνη Ι και κρεατινίνη ορού) εμφανίστηκε συντομότερα στους ασθενείς που έλαβαν caplacizumab έναντι του εικονικού φαρμάκου (δεν ελέγχθηκε η τιμή p για σημαντικότητα λόγω ιεραρχικής στατιστικής δοκιμασίας).

·         Τα αποτελέσματα έδειξαν κλινικά σημαντική μείωση στη χρήση πλασμαφαίρεσης στους ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με caplacizumab (ο μέσος όρος ημερών πλασμαφαίρεσης ήταν 5,8· μείωση κατά 38%) σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο (9,4 ημέρες), καθώς και μείωση του διαστήματος παραμονής σε μονάδα εντατικής θεραπείας (μείωση κατά 65%) και του χρόνου νοσηλείας (μείωση κατά 31%).

Το caplacizumab επέδειξε προφίλ ασφάλειας συμβατό με ό,τι είχε αναφερθεί παλαιότερα και σύμφωνο με το μηχανισμό δράσης του· στο πλαίσιο αυτό περιλαμβανόταν ο αυξημένος κίνδυνος αιμορραγίας. Οι πιο συχνά αναφερόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες που σχετίζονταν με αιμορραγία ήταν η επίσταξη και η αιμορραγία των ούλων.

“Η aTTP αποτελεί μία απειλητική για τη ζωή νόσο και οι σύγχρονες θεραπευτικές επιλογές δεν αναστέλλουν πλήρως τον εκτεταμένο σχηματισμό θρόμβων σε μικρά αιμοφόρα αγγεία σε ολόκληρο το σώμα, με τους ασθενείς να εξακολουθούν να διατρέχουν κίνδυνο υψηλής νοσηρότητας και πρόωρου θανάτου,” δήλωσε η Marie Scully, M.D, καθηγήτρια αιματολογίας στο Πανεπιστημιακό Κολεγιακό Νοσοκομείο του Λονδίνου (UCLH) και κύρια συγγραφέας της μελέτης HERCULES. “Αυτά τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το caplacizumab έχει τη δυναμική να καλύψει μία σημαντική ανεκπλήρωτη ιατρική ανάγκη και να βοηθήσει τους ασθενείς που βρίσκονται αντιμέτωποι με τις δυνητικά καταστροφικές επιπτώσεις της συγκεκριμένης διαταραχής.”

Η μελέτη HERCULES είναι μία Φάσης 3 τυχαιοποιημένη, διπλή, τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη του caplacizumab σε ασθενείς με aTTP. Στη μελέτη, 145 ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν σε λήψη είτε caplacizumab είτε εικονικού φαρμάκου, σε συνδυασμό με πλασμαφαίρεση και ανοσοκαταστολή.

Σχετικά με το caplacizumab

Το caplacizumab είναι ένα Νανόσωμα που στοχεύει τον παράγοντα von Willebrand (vWF), το οποίο αναστέλλει την αλληλεπίδραση ανάμεσα στα πολύ μεγάλα πολυμερή του παράγοντα von Willebrand και στα αιμοπετάλια και, με αυτό τον τρόπο, εμποδίζει τον σχηματισμό και τη συσσώρευση των μικροθρόμβων που προκαλούν τη θρομβοπενία, την ισχαιμία των ιστών και την οργανική ανεπάρκεια στην aTTP. Το caplacizumab αναπτύχθηκε από την Ablynx, μία εταιρεία του ομίλου Sanofi.

Το caplacizumab έλαβε έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Αύγουστο του 2018 για τη θεραπεία ενηλίκων που εμφανίζουν ένα επεισόδιο aTTP. Αποτελεί τον πρώτο θεραπευτικό παράγοντα που ενδείκνυται ειδικά για τη θεραπεία της aTTP.

Επιπλέον, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ έχει κάνει αποδεκτή προς εξέταση κατά προτεραιότητα την αίτηση για Άδεια Βιολογικού Προϊόντος (BLA) για το caplacizumab για τη θεραπεία ασθενών ηλικίας 18 ετών και άνω που εμφανίζουν ένα επεισόδιο aTTP. Η καταληκτική ημερομηνία για την ανακοίνωση της απόφασης του Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) είναι η 6η Φεβρουαρίου, 2019.