Λευχαιμία, λέμφωμα: Ποια είναι τα ύποπτα συμπτώματα

Ρούλα Τσουλέα
10 Οκτωβρίου 2018 | 12:32

Η λευχαιμία και το λέμφωμα έχουν διάφορα συμπτώματα, που όμως είναι μη ειδικά, δηλαδή μπορεί να οφείλονται και σε άλλες παθήσεις. Γι' αυτό, πρέπει να γίνεται σωστός έλεγχος όταν επιμένουν.

Υπολογίζεται ότι ετησίως περισσότεροι από 4.500 Έλληνες μαθαίνουν ότι πάσχουν από κάποια αιματολογική κακοήθη νόσο, με τους περισσότερους να έχουν λευχαιμία ή λέμφωμα.

Τα συμπτώματα των ασθενών συχνά αρχίζουν αργά ή/και μπορεί να περάσουν για καιρό απαρατήρητα. Κάτι τέτοιο όμως καθυστερεί τη διάγνωση και δυσχεραίνει τη θεραπεία, γι’ αυτό έχει μεγάλη σημασία να ξέρουμε τι μπορεί να είναι ύποπτο.

Ειδικοί από την Αμερικανική Εταιρεία Αιματολογίας, και τα ομοσπονδιακά Κέντρα Ελέγχου & Προλήψεως των Ασθενειών (CDC) των ΗΠΑ και την Κλινική Μάγιο, εξηγούν τι πρέπει να προσέχουμε.

Λευχαιμία

Υπολογίζεται ότι καταγράφονται 1.400 περιπτώσεις κάθε χρόνο στη χώρα μας. Η πλειονότητα των ασθενών (πάνω από το 80%) είναι ενήλικες. Η νόσος συνήθως αφορά τα λευκά αιμοσφαίρια, δηλαδή τα κύτταρα του αίματος που καταπολεμούν τις λοιμώξεις.

Τα αιμοσφαίρια (λευκά και ερυθρά) παράγονται στον μυελό των οστών, απ’ όπου και αρχίζει η λευχαιμία.

Όταν ένας άνθρωπος έχει λευχαιμία, ο μυελός των οστών του:

* Υπερπαράγει παθολογικά λευκά αιμοσφαίρια. Αυτά ζουν περισσότερο από το φυσιολογικό και δεν βοηθούν τον οργανισμό να καταπολεμά τις λοιμώξεις.

* Δεν παράγει αρκετά αιμοπετάλια (είναι κύτταρα απαραίτητα για την πήξη του αίματος).

* Δεν παράγει αρκετά ερυθρά αιμοσφαίρια. Τα ερυθρά αιμοσφαίρια μεταφέρουν οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά σε όλο το σώμα.

Υπάρχουν πολλές μορφές λευχαιμίας. Άλλες επιδεινώνονται γρήγορα (οξείες λευχαιμίες) και άλλες χρειάζονται χρόνια για να προκαλέσουν συμπτώματα (χρόνιες λευχαιμίες).

Τα συμπτώματα της λευχαιμίας εξαρτώνται από τον τύπο της. Γενικά, όμως, στην οξεία λευχαιμία ο ασθενής μπορεί να αρρωστήσει ξαφνικά.

Αντιθέτως, στην χρόνια λευχαιμία η πρώτη ένδειξη μπορεί να είναι παθολογικά ευρήματα στην γενική εξέταση αίματος.

Τα συμπτώματα

Τα περισσότερα συμπτώματα της λευχαιμίας οφείλονται στο ότι τα παθολογικά κύτταρα εμποδίζουν την παραγωγή των φυσιολογικών κυττάρων του αίματος.

Έτσι, ο ασθενής μπορεί να έχει αναιμία, επειδή δεν παράγει ο μυελός των οστών του αρκετά ερυθρά αιμοσφαίρια. Τα συμπτώματα της αναιμίας είναι κόπωση και αδυναμία, δύσπνοια, ζάλη, ωχρό δέρμα και πόνος στο στήθος.

Μπορεί επίσης να έχει διαταραχή στην πηκτικότητα του αίματος, λόγω της έλλειψης αιμοπεταλίων. Σε τέτοια περίπτωση πιθανά συμπτώματα είναι:

* Εύκολοι μώλωπες (μελανιές) στο δέρμα

* Αιμορραγία από τα ούλα

* Μικρές κόκκινες κηλίδες στο δέρμα (η κατάσταση λέγεται πετέχεια και οφείλεται σε ρήξη μικροσκοπικών αγγείων του δέρματος)

* Αυξημένη αιμορραγία στην έμμηνο ρύση (περίοδο)

* Κενώσεις με αίμα (τα κόπρανα μπορεί να είναι μαύρα ή να έχουν κόκκινες λωρίδες).

Άλλα ύποπτα συμπτώματα είναι συχνές ή σοβαρές λοιμώξεις, ανεξήγητη απώλεια βάρους, επαναλαμβανόμενες ρινορραγίες (ανοίγει συχνά η μύτη), συχνοί πυρετοί και ρίγη τη νύχτα.

Επειδή, εξ άλλου, τα καρκινικά κύτταρα μπορεί να συσσωρευτούν στους λεμφαδένες, τις αμυγδαλές, το ήπαρ ή τον σπλήνα, μπορεί να παρουσιαστεί οίδημα (πρήξιμο).

Λεμφώματα

Τα λεμφώματα αναπτύσσονται στα λεμφοκύτταρα, ένα είδος λευκών αιμοσφαιρίων που καταπολεμούν τις λοιμώξεις και κάθε άλλο κίνδυνο για τον οργανισμό. Τα λεμφοκύτταρα κυκλοφορούν σε όλο το σώμα μέσω του λεμφικού συστήματος.

Όταν ένας άνθρωπος έχει λέμφωμα, ο οργανισμός του παράγει παθολογικά λεμφοκύτταρα, τα οποία αναπτύσσονται ανεξέλεγκτα και δεν αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τις λοιμώξεις.

Υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 2.500 Έλληνες διαγιγνώσκονται ετησίως με λέμφωμα. Οι περισσότεροι (σχεδόν 2.200) πάσχουν από μη-Χότζκιν λεμφώματα, τα οποία είναι η πιο συνηθισμένη μορφή της νόσου.

Το κύριο σύμπτωμα των λεμφωμάτων είναι η διόγκωση των λεμφαδένων. Οι ασθενείς μπορεί να εντοπίσουν ένα εξόγκωμα στο λαιμό (τράχηλο), τη μασχάλη ή τη βουβωνική χώρα.

Διόγκωση μπορεί να συμβεί και σε λεμφαδένες βαθιά μέσα στο σώμα, με συνέπεια να ασκείται πίεση σε εσωτερικά όργανα. Σε τέτοια περίπτωση ο ασθενής μπορεί να εκδηλώσει βήχα, δύσπνοια ή πόνο στο στήθος, στην κοιλιά ή στα οστά. Μπορεί επίσης να υπάρξει διόγκωση του σπλήνα, με συνέπεια διάταση της κοιλιάς.

Οι διογκωμένοι λεμφαδένες συνήθως είναι ανώδυνοι, αλλά μπορεί να γίνουν επώδυνοι όταν το άτομο καταναλώσει αλκοόλ.

Η διόγκωση των λεμφαδένων μπορεί να συνοδεύεται από δέκατα ή πυρετό που παρατείνεται σε διάρκεια, νυκτερινές εφιδρώσεις, απώλεια βάρους ή κνησμό (φαγούρα) στο δέρμα.

Και άλλες παθήσεις

Σημειώνεται ότι τα προαναφερθέντα συμπτώματα δεν είναι ειδικά, αλλά μπορεί να οφείλονται και σε άλλες παθήσεις.

Επομένως, όποιος τα έχει δεν πάσχει κατ’ ανάγκην από αιματολογικό καρκίνο. Καλό είναι, όμως, να συμβουλευθεί έναν γιατρό, ιδίως όταν τα συμπτώματα αυτά δεν υποχωρήσουν μέσα σε λίγες μέρες.