Επιληψία: θέμα ταμπού και απομόνωσης

  • Iatropedia
Η επιληψία είναι μια ασθένεια που τρομάζει. Τρομάζει τον περισσότερο κόσμο, ακριβώς επειδή δεν έχει γνώση του τι είναι αυτή η ασθένεια. Τρομάζει επειδή από κουβέντες και συζητήσεις, έχει δημιουργηθεί μια εικόνα για τον επιληπτικό που τον θέλει, την ώρα της κρίσης να χτυπιέται, να έχει σπασμούς, να γυρνάνε τα μάτια του, να βγάζει αφρούς... Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Πόσοι από εμάς γνωρίζουμε τι είναι η επιληψία;

Οι ιστορίες για τον κοινωνικό αποκλεισμό του επιληπτικού είναι πολλές και συχνές. Ο κοινωνικός περίγυρος, δεν κάνει διακρίσεις, είτε μιλάμε για ενήλικες, είτε για μικρά παιδάκια. Στην χώρα μας σήμερα υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι πάσχουν από επιληψία. Τι είναι όμως αυτή η ασθένεια; Σαν επιληψία λοιπόν μπορούμε να χαρακτηρίσουμε μια οικογένεια από διαφορετικές διαταραχές που έχουν ως κοινό σημείο τους επαναλαμβανόμενους παροξυσμούς με αιφνίδια, υπέρμετρη και ανώμαλη εκφόρτιση εγκεφαλικών νευρώνων. Οι επιληπτικοί παροξυσμοί μπορεί να προκαλούν σπασμούς, εάν συμμετέχει ο κινητικός φλοιός, ή και οπτικές, ακουστικές και οσφρητικές ψευδαισθήσεις, εάν συμμετέχει ο βρεγματικός ή ο ινιακός φλοιός.

Παλαιότερα οι άνθρωποι πίστευαν ότι η επιληψία είναι μια “θεία δίκη”, ότι ο πάσχων έχει καταληφθεί από δαιμόνια, ότι ότι ότι… Πάντως πρώτος ο Ιπποκράτης ήταν από τους πρώτους γιατρούς που τόνισε ότι η επιληψία είναι νόσος σαν τις άλλες και ότι δεν είχε τίποτε το θεϊκό, τίποτε το φανταστικό, τίποτε το τρομακτικό και μπορεί να αντιμετωπιστεί. Η Ιπποκρατική ιατρική βάζει ξεκάθαρη διαχωριστική γραμμή μεταξύ της γνώσης και της πίστης.

Σύμφωνα με τους νευρολόγους το αρχικό σύμπτωμα είναι η απώλεια συνείδησης, ενώ τονίζουν ότι είναι μεγάλο λάθος να συνδέουμε την επιληψία με τους σπασμούς. Επίσης η επιληψία δεν είναι κληρονομική ασθένεια, ενώ πλέον η χειρουργική μπορεί να εξαλείψει κάποιες μορφές επιληψίας και συγκεκριμένα την εστιακή επιληψία.

Αρχικά όταν κάποιος είναι επιληπτικός οι γιατροί προσπαθούν τουλάχιστον για ένα διάστημα 2 ετών να ελέγξουν την κατάσταση του με φαρμακευτική αγωγή. Εάν κάτι τέτοιο δεν μπορέσει τελικά να επιτευχθεί, η επιληψία ονομάζεται “φαρμακοανθεκτική” και τότε υποβάλλεται σε πολυεστικό χειρουργείο επιληψίας.

Στην Ελλάδα, η χειρουργική της επιληψίας αποτελεί μία πρωτοποριακή μέθοδο και έχει δώσει φυσιολογική ζωή σε παιδιά και ενήλικους επιληπτικούς ασθενείς. Σύμφωνα με τους νευροχειρουργούς, όταν αναφερόμαστε σε θεραπευτικές επεμβάσεις, εννοούμε κυρίως τις εκτομές. Δηλαδή, την αφαίρεση της περιοχής του εγκεφάλου που ευθύνεται για τη δημιουργία και διασπορά των επιληπτικών κρίσεων. Στόχος των επεμβάσεων αυτών είναι η απαλλαγή του ασθενούς από κρίσεις.

Η αντιμετώπιση χειρουργικά, της επιληψίας, έχει εντυπωσιακά αποτελέσματα και τα μέχρι στιγμής στοιχεία δείχνουν, ότι 2 στους 3 που υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση, έχουν μετά πλήρη απαλλαγή από τις κρίσεις, σε συνδυασμό με τη συνέχιση της φαρμακευτικής αγωγής. Ενώ για τις επιληπτικές κρίσεις κροταφικού λοβού, που είναι σχεδόν οι μισές κρίσεις, όσοι χειρουργηθούν κατά 30% δεν θα ξαναπάρουν φάρμακα για μεγάλο διάστημα.

Η επιληψία πάντως αφήνει μεγάλο το κοινωνικό της στίγμα. Οι ψυχολόγοι τονίζουν ότι στήριξη χρειάζονται τόσο οι ίδιοι οι πάσχοντες, επειδή σε ένα μεγάλο ποσοστό είναι αποκλεισμένοι κοινωνικά, όσο και οι οικογένειες τους και τα οικεία τους άτομα, που είναι επιφορτισμένα και στηρίζουν τους πάσχοντες.