Κατάθλιψη, στρες και άγχος απειλούν την καρδιά – Τι να προσέχετε

Η κατάθλιψη, το άγχος και το επίμονο στρες επιβαρύνουν την καρδιαγγειακή υγεία περισσότερο απ’ ό,τι ήταν έως τώρα γνωστό, προειδοποιούν επιστήμονες από τις ΗΠΑ.

Σε δύο νέες, ξεχωριστές μελέτες με δεκάδες χιλιάδες συμμετέχοντες οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα πως μπορεί να επισπεύσουν την ανάπτυξη προβλημάτων, όπως η υπέρταση και η αθηροσκλήρωση, που ανοίγουν τον δρόμο στο έμφραγμα και στο εγκεφαλικό.

Τα νέα ευρήματα θα παρουσιασθούν στο συνέδριο Scientific Sessions 2023 της Αμερικανικής Εταιρείας Καρδιάς (ΑΗΑ). Το συνέδριο θα διεξαχθεί 11-13 Νοεμβρίου 2023 στην Φιλαδέλφεια, των ΗΠΑ.

Όπως αναφέρει η ΑΗΑ σε δελτίο Τύπου που εξέδωσε, ψυχή και καρδιά είναι άρρηκτα συνδεδεμένες, με την κατάθλιψη, το άγχος και το χρόνιο στρες να αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών επιπλοκών. Οι νέες μελέτες υπολόγισαν πόσο πολύ αυξάνεται ο κίνδυνος αυτός.

Η πρώτη μελέτη

Η πρώτη μελέτη εξέτασε τον μηχανισμό με τον οποίο η ψυχική κατάσταση επηρεάζει την υγεία της καρδιάς. Οι ερευνητές εξέτασαν στοιχεία από 71.262 ενήλικες, μέσης ηλικίας 49 ετών. Το 45% ήσαν άνδρες.

Όπως έδειξε η μελέτη, το άγχος και η κατάθλιψη επισπεύδουν την ανάπτυξη νέων καρδιαγγειακών παραγόντων κινδύνου. Ειδικότερα, η μελέτη έδειξε ότι το 38% των συμμετεχόντων παρουσίασαν στη διάρκεια μιας πενταετίας κάποιον νέο παράγοντα κινδύνου, όπως:

• Υπέρταση
• Υψηλή χοληστερόλη
• Τύπου 2 διαβήτη

Όσοι συμμετέχοντες, όμως, είχαν ιστορικό κατάθλιψης ή αγχώδους διαταραχής, τον εκδήλωσαν κατά μέσον όρο 6 μήνες νωρίτερα. Επιπλέον, η κατάθλιψη και οι αγχώδεις διαταραχές αύξαναν κατά σχεδόν 35% τον κίνδυνο σοβαρού καρδιαγγειακού επεισοδίου (π.χ. έμφραγμα, εγκεφαλικό).

Και σαν να μην ήταν αυτά αρκετά, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το 40% της συσχέτισης των ψυχικών διαταραχών με τα καρδιαγγειακά επεισόδια, οφειλόταν στην επίσπευση των παραγόντων κινδύνου!

Ειδικά όσοι εθελοντές είχαν και αυξημένη γενετική προδιάθεση στο στρες, εκδήλωσαν τον πρώτο τους καρδιαγγειακό παράγοντα κινδύνου 1,5 χρόνο νωρίτερα.

Απαραίτητη η παρακολούθηση

Η ανάπτυξη ενός παράγοντα κινδύνου 6 μήνες νωρίτερα όταν μιλάμε για ένα διάστημα μόλις πέντε ετών, δεν είναι διόλου αμελητέα, δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Dr. Giovanni Civieri, επιστημονικός συνεργάτης στο Ερευνητικό Κέντρο Καρδιαγγειακής Απεικόνισης του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης.

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η κατάθλιψη και το άγχος επιφέρουν αλλαγές στον εγκέφαλο οι οποίες αντανακλώνται στο σώμα. Τέτοιου είδους αλλαγές που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την καρδιαγγειακή υγεία είναι η φλεγμονή και η επικάθηση λίπους.

Σε κάθε περίπτωση, τα ευρήματα δείχνουν πόσο σημαντικό είναι να αξιολογείται η καρδιαγγειακή υγεία των πασχόντων από κατάθλιψη ή αγχώδη διαταραχή.

Η δεύτερη μελέτη

Στη δεύτερη μελέτη, οι επιστήμονες εξέτασαν τις επιδράσεις του συσσωρευμένου στρες στην καρδιά και τον εγκέφαλο. Στην μελέτη αυτή συμμετείχαν 2.685 άνδρες και γυναίκες, χωρίς ιστορικό καρδιαγγειακών παθήσεων κατά την έναρξή της. Η μέση ηλικία τους ήταν τα 48 έτη. Το 55% ήταν γυναίκες.

Οι ερευνητές τους παρακολουθούσαν επί 12 χρόνια. Όσο υψηλότερο ήταν το συσσωρευμένο στρες τους, τόσο περισσότερο κινδύνευαν να παρουσιάσουν καρδιαγγειακή νόσο. Στην πραγματικότητα, εκείνοι που είχαν το περισσότερο συσσωρευμένο στρες είχαν:

• 22% περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν αθηροσκλήρωση έναντι των εθελοντών με χαμηλό στρες
• 20% περισσότερες πιθανότητες αναπτύξεως καρδιοπάθειας και καρδιακής ανεπάρκειας

Οι συσχετίσεις αυτές δεν αποδόθηκαν μόνο στις σωματικές συνέπειες του στρες. Οι ερευνητές παρατήρησαν πως όσο εντονότερο ήταν το στρες των εθελοντών, τόσο πιθανότερο ήταν να υιοθετούν ανθυγιεινές συνήθειες, όπως το κάπνισμα. Οι ανθυγιεινές συνήθειες βλάπτουν σοβαρά την καρδιαγγειακή υγεία.

Φωτογραφία: iStock