Ακμή: Γιατί «φουντώνει» στη ζέστη και πώς να μειώσετε τα σπυράκια

  • Ρούλα Τσουλέα
acne
Ο ρόλος της υπεριώδους ακτινοβολίας του ηλίου, των υψηλών θερμοκρασιών, της υγρασίας και της αφυδάτωσης.

Ένας στους δύο πάσχοντες από ακμή βλέπουν τα σπυράκια τους να επιδεινώνονται όταν κάνει ζέστη, παρά τον μύθο που θέλει την έκθεση στον ήλιο να συμβάλλει στην αντιμετώπισή της.

Κύρια αιτία γι’ αυτό είναι το γεγονός ότι με την πάροδο των ημερών, η υπεριώδης ακτινοβολία Β (UVB) του ηλίου προκαλεί φλεγμονή και βλάβη στον δερματικό φραγμό, με επακόλουθο να εντείνει τα συμπτώματα.

Στην πραγματικότητα, η ζέστη σε συνδυασμό με τα υψηλά επίπεδα υγρασίας, την αυξημένη εφίδρωση και την ακατάλληλη αντηλιακή προστασία αποτελούν επικίνδυνο συνδυασμό για όσους έχουν δέρμα με τάση ακμής. Τα καλά νέα, όμως, είναι ότι με την σωστή, συστηματική περιποίηση της επιδερμίδας και μερικές αλλαγές στον τρόπο ζωής, μπορεί να τεθεί υπό έλεγχο.

«Η υπεριώδης ακτινοβολία Α (UVΑ) και η UVB επηρεάζουν την ακμή με διαφορετικό τρόπο», εξηγεί ο δερματολόγος-αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου. «Η UVB μπορεί να αυξήσει τον πολλαπλασιασμό των κερατινοκυττάρων και την παραγωγή σμήγματος. Η UVA μειώνει τη φλεγμονή, γι’ αυτό και χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της ακμής (όπως και το ορατό φως). Περιορίζει επίσης τον αποικισμό από βακτήρια P. acnes, χωρίς να αυξάνει την παραγωγή σμήγματος. Το ίδιο ισχύει και για το υπέρυθρο φως».

Η υπερβολική έκθεση στον ήλιο μπορεί επίσης να επιδεινώσει την υπερμελάγχρωση που εμφανίζεται λόγω της ακμής. Αυτό έχει ως συνέπεια να παρατείνει τα σκούρα σημάδια και τις κόκκινες κηλίδες που παραμένουν στο δέρμα όταν υποχωρήσουν τα σπυράκια.

Οι καιρικές συνθήκες

Επιπλέον, ο συνδυασμός ζέστης και υγρασίας αποτελούν παράγοντες αύξησης της παραγωγής σμήγματος. Η συνύπαρξη ιδρώτα και λιπαρότητας δημιουργεί τις τέλειες συνθήκες παγίδευσης των ρύπων και των νεκρών κυττάρων του δέρματος, αποφράσσοντας τους πόρους. Η απόφραξη των πόρων αποτελεί την κύρια αιτία των εξάρσεων της ακμής.

Μέρος του προβλήματος αποτελεί και η εφαρμογή ακατάλληλων αντηλιακών προϊόντων στο ακνεϊκό δέρμα. Η καθημερινή χρήση τους είναι απαραίτητη, ακόμα και αν το δέρμα εκτίθεται μόνο για σύντομο χρονικό διάστημα στον ήλιο.

Εν τούτοις, η σύνθεση των αντηλιακών προϊόντων μπορεί να γίνει αιτία επιδείνωσης των συμπτωμάτων. Τα παχύρρευστα, βαριά και φαγεσωρογόνα (αποφράσσουν τους πόρους) αντηλιακά μπορούν να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον που «παγιδεύει» τη θερμότητα και τη λιπαρότητα στην επιδερμίδα. Με αυτό τον δρόμο ευνοούν την ακμή, αναφέρει ο δρ Στάμου.

Ρόλο στην επιδείνωση της ακμής παίζει και η αφυδάτωση, που είναι συχνή στη ζέστη. Όταν κάποιος δεν αναπληρώνει επαρκώς τα υγρά που χάνει με την εφίδρωση και τις καθημερινές λειτουργίες του οργανισμού του, το δέρμα προσπαθεί να αντισταθμίσει την έλλειψη υγρασίας διεγείροντας την παραγωγή σμήγματος.

Περισσότερο στους άνδρες

Η ακμή επιδεινώνεται συχνότερα στη ζέστη στους άνδρες. Αυτό πιθανώς οφείλεται στο γεγονός ότι σημαντικό ποσοστό ανδρών κάνουν επαγγέλματα που απαιτούν έντονη σωματική άσκηση και έκθεση στον ήλιο.

Έτσι, ο συνδυασμός ζέστης, υγρασίας, αυξημένης εφίδρωσης και ήλιου είναι πολύ πιθανό να προκαλέσει επιδείνωση της δερματοπάθειας.

Τι μπορείτε να κάνετε

Η σωστή, καθημερινή αντηλιακή προστασία σε άτομα με ακμή ή δέρμα επιρρεπές σε αυτήν δρα προστατευτικά.  Αρκεί να επιλέγουν οι πάσχοντες τα κατάλληλα προϊόντα.

Τα αντηλιακά ευρέος φάσματος με φυσικούς αναστολείς όπως ο ψευδάργυρος, προστατεύουν από την ηλιακή ακτινοβολία και τις αρνητικές της συνέπειες. Επιπλέον, ενυδατώνουν το δέρμα και ενισχύουν τη λειτουργία του δερματικού φραγμού.

Μειώνουν επίσης την διαδερμική απώλεια νερού και συμβάλλουν στη ρύθμιση του σμήγματος. Τέλος, μπορεί  να προστατεύσουν από τη ρύπανση και από υπερμελαγχρώσεις.

Καταλληλότερα είναι όσα έχουν δείκτη προστασίας (SPF) τουλάχιστον 30 και μορφή τζελ ή υγρού, διευκρινίζει ο δρ Στάμου. Εκτός από τη σωστή επιλογή αντηλιακού, ο δρ Στάμου συνιστά επίσης στους πάσχοντες από ακμή τα εξής:

  • Να καθαρίζουν σωστά το πρόσωπο πρωί και βράδυ, ιδίως μετά από έντονη εφίδρωση. Ο καθαρισμός να γίνεται με απαλά καθαριστικά, με ένα συστατικό όπως το σαλικυλικό οξύ.
  • Να κάνουν ντους μετά από παρατεταμένη παραμονή σε εξωτερικό χώρο, μετά την άθληση ή το παιχνίδι.
  • Να ενυδατώνουν την επιδερμίδα τους δύο φορές την ημέρα, με ελαφρύτερες ενυδατικές κρέμες συγκριτικά με αυτές που χρησιμοποιούν τον χειμώνα, για να μην αποφράσσονται οι πόροι του δέρματος.
  • Να πίνουν άφθονο νερό.
  • Να σκουπίζουν τον ιδρώτα μόνο με καθαρή πετσέτα.
  • Να φορούν καθαρά ρούχα από φυσικά υλικά που δεν κολλούν στο σώμα.
  • Να επαναχρησιμοποιούν πετσέτες, κορδέλες, καπέλα και λοιπό εξοπλισμό μετά από καλό πλύσιμο.
  • Να αλλάζουν τακτικά τα σεντόνια και τις μαξιλαροθήκες τους.
  • Να συμβουλεύονται τον δερματολόγο τους για τυχόν τροποποίηση της αγωγής κατά της ακμής πριν από την παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο. Και αυτό διότι ορισμένες φαρμακευτικές ουσίες είναι φωτοευαισθητοποιητικές.

Φωτογραφία: iStock