Παπαδημητρίου (ΣΦΕΕ): Χαμηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη στην Ελλάδα

  • Γιάννα Σουλάκη
ΣΦΕΕ
Τουλάχιστον ένα στα δύο κουτιά φαρμάκου οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις τα προσφέρουν δωρεάν στον έλληνα ασθενή και όχι μόνο γιατί το επιβάλλει ο νόμος των υποχρεωτικών επιστροφών (clawback), αλλά και για να έχει τα φάρμακά του ο κάθε πολίτης, δήλωσε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), Ολύμπιος Παπαδημητρίου.

Στην ομιλία του κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης για την κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας, παρουσία της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας και πλήθος παραγόντων από τον χώρο του φαρμάκου, ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ κ. Ολύμπιος Παπαδημητρίου, τόνισε πως η κυβέρνηση έχει εκλάβει την παραπάνω συνθήκη ως αδυναμία, ή ως ένδειξη αντοχής για ακόμη μεγαλύτερη υπερφορολόγηση στις φαρμακευτικές επιχειρήσεις, όπως είπε.

Παράλληλα πρόσθεσε με νόημα πως η προβλεψιμότητα για τις επιχειρήσεις είναι πλήρως απούσα και η βιωσιμότητά τους ισορροπεί στην «κόψη του ξυραφιού».

 «Η επιβολή ατεκμηρίωτου μεγέθους κλειστών προϋπολογισμών για τη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη συμπλήρωσε μια δεκαετία -όπως και η θεσμοθέτηση του clawback- και η συνεισφορά της φαρμακοβιομηχανίας σε υποχρεωτικές επιστροφές όλα αυτά τα χρόνια έχει ξεπεράσει κατά πολύ τα 10 δις Ευρώ. Tην τελευταία περίοδο έχει σε ετήσια βάση σχεδόν ισοφαρίσει τη συνεισφορά του δημοσίου για μια κοινωνική παροχή που είναι αποκλειστικά δημόσια. Εκτός από την παροχή φαρμάκων ασκούμε εξ ημισείας κοινωνική πολιτική με το κράτος», δήλωσε συγκεκριμένα.

Ο κ. Παπαδημητρίου έκανε λόγο για «υποχρηματοδότηση της δημόσιας υγείας», ένα πρόβλημα που αποτελεί διαχρονικό «αγκάθι» για την Ελλάδα. Η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη ανά κεφαλή βρίσκεται  σημαντικά χαμηλότερα από τον Ευρωπαϊκό Μέσο Όρο, όπως είπε, τονίζοντας πως ξοδεύουμε λιγότερα χρήματα, τόσο από τις χώρες της Νότιας όσο και από της Δυτικής Ευρώπης.

Όλα τα μέτρα που θεσπίστηκαν στο παρελθόν -σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΦΕΕ- απέτυχαν να ελέγξουν τη συνταγογράφηση, έτσι η λύση του clawback (συστήματος υποχρεωτικών επιστροφών από τις εταιρείες στο κράτος) μετατράπηκε από «δίχτυ ασφαλείας» για την τήρηση του προϋπολογισμού σε «εργαλείο χρηματοδότησης του συστήματος υγείας», όπως ανέφερε ο κ. Παπαδημητρίου.

Επιπροσθέτως ανέφερε πως πέρυσι (2021) η εξωνοσοκομειακή κατανάλωση φαρμάκων αυξήθηκε κατά 10% και η νοσοκομειακή κατά περίπου 3%, αλλά η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη για τα χρόνια 2020-2021-2022 έμεινε αμετάβλητη. Αναγνώρισε, ωστόσο, ότι η εξαίρεση των εμβολίων από τη δαπάνη αποτελεί βήμα στη σωστή κατεύθυνση, το οποίο όμως δεν επαρκεί.

Δείτε επίσης: Θάνος Πλεύρης – Oμιλία σε υψηλούς τόνους στην κοπή της πίτας των Φαρμακοβιομηχάνων (ΣΦΕΕ)

Στο δυσβάσταχτο 70% το clawback για τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις

Απαντώντας στην αρχική τοποθέτηση του υπουργού Υγείας, Θάνου Πλεύρη, ότι θα προχωρήσει σε ανακοστολόγηση των τιμών φαρμάκων χωρίς τον κόφτη του 7%, εάν οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις δεν ολοκληρώσουν ταχύτερα και συγκεκριμένα εντός δύο μηνών τη διαπραγμάτευση για τις τιμές των φαρμάκων, ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ χαρακτήρισε «ακραίου χαρακτήρα» τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο πλευρών.

«Το clawback έχει παραταθεί μέχρι το 2025, και αναλώνεται περισσότερη φαιά ουσία από το υπουργείο υγείας για τον τρόπο επιμερισμού του παρά για τον περιορισμό του μεγέθους του. Την ίδια στιγμή προωθείται νομοθεσία για ακραίου χαρακτήρα διαπραγματεύσεις με στόχο τη μετατροπή της υπέρβασης σε έκπτωση που καταβάλλεται εκ των προτέρων και τελικά το «κουκούλωμα» της υπέρβασης με λογιστικά τεχνάσματα, ώστε να επιτευχθούν και οι σχετικοί στόχοι που έχουν συμπερηληφθεί στο RRF.  Η πολιτεία δεν εννοεί να καταλάβει πως μείωση του clawback για τις επιχειρήσεις σημαίνει μείωση της υπερφορολόγησης που υφίστανται σήμερα και αγγίζει το 70% – πρωτοφανές επίπεδο – και όχι το πως θα τακτοποιηθεί ένα νούμερο στα λογιστικά του κράτους ενώ θα συνεχίσουν να καταλογίζονται θηριώδεις επιβαρύνσεις στις εταιρείες του χώρου του φαρμάκου», είπε ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ.

 Δυσμενείς αλλαγές στο επενδυτικό clawback

Αναφορικά στο «επενδυτικό clawback», ο πρόεδρος των φαρμακευτικών επιχειρήσεων ΣΦΕΕ σημείωσε ότι η ένταξή στο πλαίσιο του RRF έφερε δυσμενείς επιπτώσεις, πολλές από τις οποίες είναι αμφίβολο αν τις επέφερε το ίδιο το πλαίσιο ή αν ήταν επιλογές του υπουργείου Ανάπτυξης.

Αυτές είναι, σύμφωνα με τον κ. Παπαδημητρίου:

•    Πλέον μόλις το ένα τέταρτο των υποβαλλόμενων δαπανών για κλινικές μελέτες μπορεί στην καλύτερη περίπτωση να συμψηφιστεί με clawback ενώ παλαιότερα, θεωρητικά θα μπορούσε έως και το 100%.
•    Όλα τα νέα προτζεκτ κλινικών μελετών που ξεκίνησαν στην περίοδο 2020-2021 είναι εκτός του νέου πλαισίου ανεξάρτητα αν συνεχίζονται στα επόμενα χρόνια.
•    Καταργήθηκε ο επιμερισμός των κονδυλίων προς συμψηφισμό κατά  50%-50% μεταξύ των δαπανών Ε&Α και δαπανών επενδυτικών σχεδίων ανάπτυξης, γεγονός που εξασφάλιζε μια στοιχειώδη ισορροπία μεταξύ των δυο τομέων.
•    Καταργήθηκε η δυνατότητα για τις αλλοδαπές μητρικές επιχειρήσεις να επενδύουν σε δαπάνες Ε&Α στην Ελλάδα απευθείας από το εξωτερικό και το ποσό αυτό να συμψηφίζεται με το clawback της θυγατρικής τους στην Ελλάδα.

«Για άλλη μια φορά ως χώρα δημιουργήσαμε ένα πλαίσιο για να προσελκύσουμε ξένες επενδύσεις και το αθετήσαμε μέσα σε δυο χρόνια. Έτσι, δεν έρχονται επιπλέον κλινικές μελέτες – μια δραστηριότητα που είναι ο ορισμός της άμεσης ξένης επένδυσης (Foreign Direct Investment) όταν χρηματοδοτούνται από τις διεθνείς εταιρείες που έχουν και την μεγαλύτερη δραστηριότητα στον τομέα αυτόν. Η στήριξη της τοπικής φαρμακοβιομηχανίας είναι επιτακτική ανάγκη, αλλά είναι λάθος να γίνεται εις βάρος της διεθνούς, εφόσον είναι γνωστό πως το απαραίτητο για τον ασθενή φάρμακο δεν έχει πατρίδα. 

Απαιτείται εδώ και τώρα ένα διαφορετικό πλαίσιο κινήτρων για τις κλινικές μελέτες σε σχέση με το clawback, πιθανόν με χρηματοδότηση από εθνικούς πόρους – όπως μας δείχνει και το επιτυχημένο παράδειγμα της Πορτογαλίας», κατέληξε ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ.