Ελληνική μελέτη για τις επιπτώσεις του κορωνοϊού στο νευρολογικό σύστημα – Τι έδειξε η έρευνα

  • Γιάννα Σουλάκη
κορωνοϊός
Μεγάλη μελέτη από καθηγητές του ΕΚΠΑ -μεταξύ αυτών και ο καθηγητής παθολογίας Σωτήρης Τσιόδρας- αναφέρεται στις πιθανές επιπτώσεις της νόσου COVID-19 στο νευρολογικό σύστημα.

Σοβαρές εκδηλώσεις από το νευρικό σύστημα που συσχετίζονται με τη νόσο COVID-19 κατέγραψαν σε μελέτη τους έλληνες επιστήμονες από το ΕΚΠΑ.

Στη συγκεκριμένη μελέτη περιγράφονται περιπτώσεις ασθενών με κορωνοϊό, οι οποίοι εμφάνισαν συμπτώματα, όπως ζάλη, κεφαλαλγία, μυαλγία, αδυναμία, υπογευσία και υποσμίας, αλλά και πιο σοβαρά προβλήματα, όπως είναι τα εγκεφαλικά και το σύνδρομο Guillain-Barré.

Την έρευνα υπογράφουν οι Καθηγητές Νευρολογίας της Β’ Νευρολογικής Κλινικής του ΕΚΠΑ Γεώργιος Τσιβγούλης και  Κωνσταντίνος Βουμβουράκης καθώς και ο Καθηγητής Λοιμωξιολογίας της   Δ ́ Παθολογικής   Κλινικής του ΕΚΠΑ Σωτήρης Τσιόδρας.

Εκτός από τις νευρολογικές εκδηλώσεις του κορωνοϊού, όμως, στην ίδια μελέτη -που έγινε ήδη αποδεκτή για δημοσίευση από το επιστημονικό περιοδικό Therapeutic Advances of Neurological Disorders (με συντελεστή απήχησης 3.6)- γίνεται αναφορά και στις επιπτώσεις στις υπηρεσίες υγείας των νευρολογικών ασθενών κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.

Κορωνοϊός: Ποιες είναι οι πιο απλές και οι πιο σοβαρές εκδηλώσεις της νόσου από το νευρικό σύστημα

Στο άρθρο παρουσιάζονται πρόσφατες δημοσιεύσεις περιστατικών με εκδηλώσεις από το κεντρικό νευρικό σύστημα, το περιφερικό νευρικό σύστημα και το μυϊκό σύστημα που συσχετίστηκαν με τη νόσο COVID-19.

Αυτές, σύμφωνα με τους ερευνητές, αφορούν ζάλη, κεφαλαλγία, μυαλγία, αδυναμία, υπογευσία και υποσμία αλλά και πιο σοβαρές εκδηλώσεις, όπως πολυνευροπάθεια, σύνδρομο Guillain-Barré, μυοσίτιδα, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια (ΑΕΕ), εγκεφαλίτιδα, αιμορραγική νεκρωτική εγκεφαλίτιδα, και εγκεφαλοπάθεια.

Εκτός από την ανασκόπηση της βιβλιογραφίας*, το άρθρο παρουσιάζει 3 επιπλέον περιστατικά με επιβεβαιωμένη νόσο COVID-19 και ισχαιμικό Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο, αιμορραγικό Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο και κρανιακή νευρίτιδα αντίστοιχα, που αντιμετωπίστηκαν στα νοσοκομεία αναφοράς που συμμετείχαν στη μελέτη.

Άγνωστο παραμένει, όπως αναφέρουν οι συγγραφείς επιστήμονες, εάν η συσχέτιση της νόσου COVID-19 με τις παραπάνω νευρολογικές εκδηλώσεις είναι αιτιολογική, ή αν σε κάποιες περιπτώσεις αφορά απλή συν-νοσηρότητα. Αντίστοιχα περιστατικά με νευρολογικές εκδηλώσεις έχουν αναφερθεί στο παρελθόν κατά τη διάρκεια επιδημιών άλλων κορωνοϊών (SARS-CoV και MERS-CoV).

«Ο τροπισμός της οικογένειας των κορωνοϊών και συγκεκριμένα του SARS-CoV-2 προς το νευρικό σύστημα είναι υπό εξέταση», αναφέρουν οι επιστήμονες.

* Στη συγκεκριμένη μελέτη πραγματοποιήθηκε λεπτομερής ανασκόπηση της διεθνούς βιβλιογραφίας από Καθηγητές Νευρολογίας και Λοιμωξιολογίας 14 νοσοκομείων αναφοράς στην Ελλάδα (2 κέντρα), στις Η.Π.Α. (3 κέντρα), στον Καναδά, στην Ιταλία, στη Γερμανία (2 κέντρα), στην Ισπανία, στη Γαλλία, στην Ελβετία, στην Ιρλανδία και στη Σιγκαπούρη.

Κορωνοϊός: Οι ασθενείς με συμπτώματα εγκεφαλικού θα πρέπει να προσέρχονται επειγόντως στο νοσοκομείο

Ανεξαρτήτως των νευρολογικών εκδηλώσεων που σχετίζονται με νόσο COVID-19, το αντίκτυπο της πανδημίας στην παροχή υπηρεσιών υγείας στους νευρολογικούς ασθενείς είναι αδιαμφισβήτητο, σύμφωνα με τη μελέτη.

Οι ασθενείς που εμφανίζουν συμπτώματα συμβατά με οξύ Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο (ΑΕΕ) θα πρέπει να προσέρχονται επειγόντως στο νοσοκομείο, υποστηρίζουν οι ειδικοί επιστήμονες, όπου δύναται να αντιμετωπίζονται κατάλληλα βάσει προτεινόμενων πρωτοκόλλων που προσβλέπουν στην ασφάλεια ασθενών και προσωπικού.

Αναφορά γίνεται και σε ασθενείς με παθήσεις των άλλων κλάδων της νευρολογίας (νευροανοσολογικές, νευροεκφυλιστικές παθήσεις), οι οποίοι -όπως αναφέρεται- θα πρέπει να αντιμετωπίζονται κατάλληλα, σύμφωνα με τις ιδιαιτερότητες που παρουσιάζουν (θεραπευτικά πρωτόκολλα που λαμβάνουν, τυχόν επιδείνωση νοητικού επιπέδου, προφυλάξεις των ασθενών που διαμένουν σε κλειστά κέντρα φροντίδας).

Επίσης, απαιτείται εξειδικευμένη διαχείριση για τους ασθενείς με νόσο COVID-19 που λαμβάνουν ειδικές αντι-ιϊκές θεραπείες, λόγω αλληλεπιδράσεων των θεραπειών αυτών με νευρολογικά φάρμακα και επιπλέον ανεπιθύμητων ενεργειών των θεραπειών αυτών από το νευρικό σύστημα.

«Στις συνθήκες της πανδημίας COVID-19, η ασφάλεια του προσωπικού των νευρολογικών τμημάτων παραμένει υψίστης σημασίας και ιδιαίτερα μέτρα θα πρέπει να λαμβάνονται για τη διασφάλιση της σωματικής και ψυχικής τους υγείας», αναφέρεται επίσης στη μελέτη, η οποία επισημαίνει καταληκτικά ότι «η χρήση τηλε-ιατρικής και τηλε-νευρολογίας παρουσιάζεται ως ένας ασφαλής τρόπος διαχείρισης νευρολογικών ασθενών κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19»