Clawback και rebate πνίγουν τις φαρμακοβιομηχανίες

  • Μιχάλης Θερμόπουλος
clawback
Τα διαρκώς αυξανόμενα ποσά που καλούνται να επιστρέψουν στο κράτος (rebate και clawback) οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις δημιουργούν ανυπέρβλητα εμπόδια στη λειτουργία των τελευταίων, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της εν εξελίξει έρευνας της Hellas List.

Συγκεκριμένα, από τα μέχρι στιγμής δημοσιευμένα στοιχεία των 30 βιομηχανικών και παραγωγικών επιχειρήσεων του κλάδου φαρμάκων-καλλυντικών, οι συνολικές υποχρεώσεις τους αυξήθηκαν κατά 9% για να φθάσουν τα 924 εκατ. ευρώ.

Την ίδια στιγμή τα συνολικά ίδια κεφάλαια αυξήθηκαν κατά 3% για να φθάσουν μόλις τα 538 εκατ. ευρώ. Τα στοιχεία δεν αφορούν το σύνολο του κλάδου – η δημοσίευση των ισολογισμών του 2015 δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί – είναι όμως ενδεικτικά των σοβαρών προβλημάτων που σωρεύονται στην τρέχουσα λειτουργία των επιχειρήσεων στο στρατηγικής σημασίας αυτόν κλάδο της ελληνικής οικονομίας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της εν εξελίξει έρευνας της Hellas List:

  • Ο συνολικός κύκλος εργασιών των 30 επιχειρήσεων του δείγματος αυξήθηκε κατά 4,3% για να φθάσει τα 1,182 δισ. ευρώ. Ας σημειωθεί ότι στο δείγμα περιλαμβάνονται μόνον οι επιχειρήσεις που ασκούν παραγωγική δραστηριότητα στην Ελλάδα, το συντριπτικό τμήμα του αφορά κυρίως φαρμακευτικές επιχειρήσεις και 4 εταιρείες καλλυντικών. Δεν συμπεριλαμβάνονται οι θυγατρικές των πολυεθνικών επιχειρήσεων, που έχουν κυρίως εισαγωγική δραστηριότητα ή αναθέτουν την παραγωγή σκευασμάτων σε ελληνικές εταιρείες. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, ο συνολικός κύκλος εργασιών 119 παραγωγικών επιχειρήσεων φαρμάκων και καλλυντικών είχε μειωθεί κατά 2,3% από 2,184 δισ. ευρώ το 2013 σε 2,134 δισ. ευρώ το 2014.
  • Ιδιαίτερα θετική εμφανίζεται η πορεία των εταιρειών σε λειτουργικό επίπεδο αφού αυτές αυξάνουν την κερδοφορία τους. Έτσι τα συνολικά καθαρά προ φόρων κέρδη αυξήθηκαν κατά 21,4% (αν εξαιρεθούν τα στοιχεία συγκεκριμένης επιχείρησης, που αλοιώνουν το αποτέλεσμα). Έτσι, τα συνολικά καθαρά κέρδη των 29 εταιρειών αυξήθηκαν από 64 εκατ. ευρώ το 2014 σε 77,7 εκατ. ευρώ το 2015.
  • Τα συνολικά ίδια κεφάλαια των 30 επιχειρήσεων του δείγματος αυξήθηκαν από 525,6 εκατ. ευρώ το 2014 σε 538,1 εκατ. ευρώ το 2015.
  • Οι συνολικές υποχρεώσεις αυξήθηκαν από 847,6 εκατ. ευρώ το 2014 σε 924,1 εκατ. ευρώ το 2015. Έτσι η σχέση ξένων προς ίδια κεφάλαια διαμορφώνεται στο 1,7 προς 1.

Όπως επισημαίνεται στην έρευνα της Hellas List, «πρακτικά, ενώ η δραστηριότητα των επιχειρήσεων εμφανίζεται ορθολογική και αναπτυξιακή, οι φοροεισπρακτικές πρακτικές του κράτους έχονται να οξύνουν σε τρομακτικό επίπεδο τα προβλήματα ρευστότητας των εταιρειών. Εκτός από την πολύ υψηλή φορολογία, οι φαρμακευτικές εταιρείες καλούνται να επιστρέψουν πολύ υψηλά και συνεχώς αυξανόμενα ποσά στο κράτος ως rebate και clawback.

Το rebate και το clawback είναι δύο έννοιες που υιοθετήθηκαν από το υπουργείο Υγείας με κύριο σκοπό τον περιορισμό των κρατικών δαπανών υγείας. Πίσω από αυτές τις έννοιες όμως κρύβονται μεγάλες αλλαγές αλλά και ανωμαλίες στον κλάδο. Το rebate, ως έννοια, μπορεί να ταυτιστεί με την έκπτωση επί του τζίρου που κάνουν οι εμπορικές εταιρείες στους προμηθευτές τους. Στην ουσία ο ΕΟΠΥΥ επιβάλλει να του γίνουν εκπτώσεις επί του ποσού που τιμολογούν οι πάροχοι υγείας (π.χ., κλινικές, διαγνωστικά κέντρα, μονάδες αιμοκάθαρσης κτλ.) βάσει ενός κλιμακούμενου ποσοστού. Από την άλλη, το clawback αναφέρεται στην επιστροφή του ποσού εκείνου που υπερβαίνει, μηνιαίως, τις προϋπολογισμένες δαπάνες υγείας».

Η «χρυσή δεκάδα»

Στην πρώτη θέση της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας βρέθηκε για μία ακόμη χρονιά η Vianex του ομίλου επιχειρήσεων του κ. Δημήτρη Γιαννακόπουλου. Η συγκεκριμένη εταιρεία, η οποία αποτελεί την ισχυρότερη ελληνική φαρμακοβιομηχανία και τη ζωντανή ιστορία του κλάδου, αύξησε με έντονους ρυθμούς την εξωστρέφειά της. Κορυφαία στιγμή στην προσπάθεια αυτή η συνεργασία της με την πολυεθνική Pharmaserve Lilly, που οδήγησε στο άνοιγμα της κινεζικής αγοράς. Η Vianex αύξησε τον κύκλο εργασιών της για να υπερβεί τα 210 εκατ. ευρώ. Η καθαρή κερδοφορία της επίσης αυξήθηκε από 4,3 εκατ. ευρώ το 2014 σε πάνω από 9 εκατ. ευρώ το 2015.

Η Φαμάρ του ομίλου επιχειρήσεων Μαρινόπουλου ελέγχει μια ευρύτατη βιομηχανική υποδομή παραγωγής φαρμάκων, που επεκτείνεται και πέραν των συνόρων της χώρας. Επιπλέον ελέγχει συντριπτικό τμήμα του δικτύου διανομής φαρμάκων στην Ελλάδα. Η εταιρεία διατήρησε τις δυνάμεις της με πωλήσεις 124,6 εκατ. ευρώ και κέρδη 9,5 εκατ. ευρώ.

Η Pharmathen ΑΒΕΕ και η Pharmathen International A.E., που διευθύνονται από τον κ. Βασίλη Κάτσο και την κυρία Νέλλη Κάτσου, κατέκτησαν μία από τις σημαντικότερες θέσεις στον κλάδο καθώς και οι δύο εταιρείες μαζί διαχειρίστηκαν συνολικό τζίρο της τάξης των 200 εκατ. ευρώ. Τα συνολικά δε κέρδη έφθασαν τα 20,89 εκατ. ευρώ. Η αλλαγή στη μετοχική σύνθεση του ομίλου και η είσοδος σε αυτή του fund BC Partners δημιουργεί νέα δεδομένα και προοπτικές για τον όμιλο της Pharmathen.

Στις πρώτες θέσεις του καταλόγου των ισχυρότερων φαρμακοβιομηχανιών βρέθηκε και η Elpen που ελέγχεται από την οικογένεια Πενταφράγκα και τον κ. Θ. Τρύφων. Ο κύκλος εργασιών της επιχείρησης αυξήθηκε κατά 5,12% για να προσεγγίσει τα 120 εκατ. ευρώ ενώ η κερδοφορία της παρέμεινε σταθερή στα επίπεδα των 4,9 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία, παρά την κρίση, συνέχισε να επενδύει στο παραγωγικό και ανθρώπινο δυναμικό της. Είναι χαρακτηστικό ότι την τελευταία τετραετία αύξησε το προσωπικό της κατά 80 άτομα.

Στις πρώτες θέσεις βρέθηκε επίσης η εταιρεία Boehringer Ingelheim. Πρόκειται για τη μοναδική πολυεθνική εταιρεία φαρμάκου με δική της παραγωγή φαρμάκων στη χώρα μας. Η επιχείρηση, που διευθύνεται από τον κ. Δημήτρη Αναγνωστάκη, συνεχίζει να χρηματοδοτεί ένα ευρύτατο επενδυτικό πρόγραμμα εκσυγχρονισμού της παραγωγής της αναλαμβάνοντας για λογαριασμό της μητρικής εταιρείας στη Γερμανία την παραγωγή φαρμάκων στην Ελλάδα προς τρίτες χώρες.

Οι εταιρείες Demo της οικογένειας Δέμου, Unipharma Κλέων Τσέτης, Genepharm, Bennett, Πετσιάβας βρέθηκαν επίσης στις πρώτες θέσεις.

Από τον τομέα των καλλυντικών οι εταιρείες με τις σημαντικότερες επιδόσεις είναι οι: Σαράντης, Johnson & Johnson, Κορρές, Apivita, Παπουτσάνης και Frezyderm.

Από το ΑΠΕ-ΜΠΕ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Συνάντηση με τους Θεσμούς για περικοπές δαπανών και clawback

Αν δεν μειωθεί η φαρμακευτική δαπάνη, δεν θα μειωθεί και το clawback

Έρχεται νέο rebate για τους παρόχους του ΕΟΠΥΥ