Ποιες τροφές περιέχουν φώσφορο: Πώς συνδέεται η νεφρική νόσος με την χαμηλή σε φώσφορο διατροφή

Μιχάλης Θερμόπουλος
10 Ιανουαρίου 2022 | 13:00

Ο φώσφορος είναι ένα μέταλλο, που βρίσκεται φυσικά σε πολλά τρόφιμα και επίσης προστίθεται τεχνητώς σε πολλά επεξεργασμένα.

Όταν τρώτε τροφές που περιέχουν φώσφορο, το μεγαλύτερο μέρος του φωσφόρου πηγαίνει στο αίμα σας. Οι υγιείς νεφροί αφαιρούν τον επιπλέον φώσφορο από το αίμα.

Εάν οι νεφροί σας δεν λειτουργούν καλά, μπορεί να αναπτύξετε υψηλά επίπεδα φωσφόρου στο αίμα σας, με αποτέλεσμα να διατρέχετε μεγαλύτερο κίνδυνο για:

καρδιακές παθήσεις
αδύναμα οστά
πόνο στις αρθρώσεις

Τι να κάνετε εάν χρειάζεται να περιορίσετε τον φώσφορο

Το πόσο φώσφορο χρειάζεστε εξαρτάται από την λειτουργία των νεφρών σας. Εάν έχετε νεφρική νόσο σε πρώιμο στάδιο, ή είστε σε αιμοκάθαρση, μπορεί να χρειαστεί να περιορίσετε τον φώσφορο. Σχεδόν κάθε τρόφιμο περιέχει λίγο φώσφορο, επομένως αυτό μπορεί να είναι δύσκολο να γίνει.

Οι τρέχουσες οδηγίες συνιστούν την επιλογή φυσικών τροφίμων αντί για επεξεργασμένα που περιέχουν τεχνητώς πρόσθετο φώσφορο. Ο οργανισμός απορροφά λιγότερο φώσφορο από τις φυσικές τροφές, οι οποίες ούτως ή άλλως προσφέρουν καλύτερη διατροφή συνολικά. Για πολλά χρόνια, στους ανθρώπους που χρειαζόταν να περιορίσουν τον φώσφορο δίνονταν οδηγίες να περιορίσουν τις υγιεινές τροφές, όπως τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα όσπρια και άλλα τρόφιμα φυτικής προέλευσης. Πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι αυτό δεν είναι απαραίτητο.

Ελέγξτε προσεκτικά τις ετικέτες των τροφίμων

Οι κατασκευαστές μπορούν να προσθέτουν φώσφορο κατά την επεξεργασία των τροφίμων για να βελτιώσουν την υφή και την γεύση τους, να αποτρέψουν τον αποχρωματισμό τους, ή να επιμηκύνουν τη διάρκεια ζωής τους. Ελέγξτε τις ετικέτες των τροφίμων για να δείτε εάν κάποια συστατικά περιέχουν τον όρο «phos» στα συστατικά τους. Όταν προσπαθείτε να περιορίσετε τον φώσφορο, αποφύγετε τροφές που αναφέρουν «phos» στην ετικέτα.

Παραδείγματα τεχνητώς πρόσθετου φωσφόρου στα τρόφιμα περιλαμβάνουν:

Φωσφορικό ασβέστιο
Φωσφορικό δινάτριο
Φωσφορικό οξύ
Φωσφορικό μονοκάλιο
Πυροφωσφορικό οξύ νατρίου
Τριπολυφωσφορικό νάτριο

Ο καλύτερος τρόπος για να περιορίσετε τον φώσφορο στη διατροφή σας είναι να περιορίσετε τα τρόφιμα που περιέχουν τον περισσότερο φώσφορο, όπως:

Φαστ φουντ και έτοιμα συσκευασμένα τρόφιμα
Επεξεργασμένα τυριά
Φρέσκα ή κατεψυγμένα κρέατα που έχουν προσθέσει γεύση ή υγρά για να τα διατηρούν νωπά, ή περιέχουν «phos» στα συστατικά τους
Αναψυκτικά τύπου κόλα, αρωματικά νερά, πολλά εμφιαλωμένα, ή κονσερβοποιημένα τσάγια, ενεργειακά ή αθλητικά ποτά, πολλά μείγματα ποτών σε σκόνη, μπύρα και κρασί

Φώσφορος: Τροφές με υψηλή και χαμηλή περιεκτικότητα

Ο παρακάτω πίνακας δίνει παραδείγματα τροφών με χαμηλότερη περιεκτικότητα σε φώσφορο, που μπορείτε να αντικαταστήσετε με τρόφιμα με υψηλότερη περιεκτικότητα σε φώσφορο. Αν και ένα φαγητό ή ένα ποτό μπορεί να είναι χαμηλό σε φώσφορο, πρέπει να προσέχετε τα μεγέθη των μερίδων και να περιορίσετε τον αριθμό των μερίδων που τρώτε, ή πίνετε κάθε μέρα.

Τροφές με υψηλότερη περιεκτικότητα σε φώσφορο	Τροφές με χαμηλότερο φώσφορο
Φαστ φουντ και έτοιμα συσκευασμένα γεύματα	Σπιτικά γεύματα, ή σνακ φτιαγμένα από φρέσκα υλικά, ή επιλογές χωρίς «phos» στα υλικά
Γάλα, γιαούρτι, γάλα σόγιας και μη γαλακτοκομικές κρέμες και εμπλουτισμένο γάλα	Μη εμπλουτισμένο γάλα αμυγδάλου, ή ρυζιού
Επεξεργασμένα τυριά και επάλειψη τυριών	Μια μικρή ποσότητα τυριού μπρι, ελβετικό, τσένταρ, ή μοτσαρέλα
Τυρί κρέμα χωρίς λιπαρά, ή κρέμα γάλακτος χωρίς λιπαρά	Κανονικό, ή με χαμηλά λιπαρά τυρί κρέμα, ή κρέμα γάλακτος
Παγωτό, ή παγωμένο γιαούρτι	Σορμπέ, ή κατεψυγμένα φρούτα
Σφολιάτες, μπισκότα, καλαμποκάλευρο, μάφιν, τηγανήτες και βάφλες	Φρέσκα ψωμάκια και bagels
Επεξεργασμένα κρέατα, όπως μπέικον, μορταδέλα, κοτομπουκιές, ζαμπόν, λουκάνικα χοτ ντογκ και φρέσκο, ή κατεψυγμένο κρέας, πουλερικά, ή θαλασσινά με «phos» στα συστατικά τους	Άπαχο βοδινό κρέας, αυγά, αρνί, άγρια θηράματα, ή πουλερικά, θαλασσινά, ή άλλα ψάρια χωρίς «phos» στα συστατικά
Σοκολάτα, ή γλυκίσματα, συμπεριλαμβανομένων ροφημάτων σοκολάτας και ζαχαρωτών	Ζελεδάκια γλυκά, σκληρές καραμέλες (με μέτρο)
Αναψυκτικά τύπου κόλα, μερικά αρωματικά νερά, εμφιαλωμένα τσάγια, ενεργειακά ή αθλητικά ποτά, μπύρα, κρασί και μερικά μείγματα ποτών (και γενικά οποιοδήποτε ποτό με τον όρο «phos» στα συστατικά)	Αναψυκτικά λεμόνι-λάιμ, μπύρα τζίντζερ, σκέτο νερό και μερικά μείγματα ποτών (οποιαδήποτε χωρίς «phos» στα συστατικά), φρέσκος καφές (φτιαγμένος από κόκκους), ή τσάι (φτιαγμένο από φακελάκια τσαγιού), λεμονάδα

Πότε να αναζητήσετε επαγγελματική βοήθεια

Για βοήθεια στη δημιουργία ενός προγράμματος διατροφής που να καλύπτει τις ανάγκες σας, συμβουλευτείτε έναν επαγγελματία διαιτολόγο. Ένας διαιτολόγος μπορεί να βεβαιωθεί ότι λαμβάνετε αρκετά θρεπτικά συστατικά, ενώ ακολουθείτε τις ιατρικές συστάσεις του γιατρού σας.

Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να συστήσει ένα φαρμακευτικό προϊόν, για να σας βοηθήσει στον έλεγχο της ποσότητας φωσφόρου που απορροφά ο οργανισμός σας από τις τροφές. Αυτά τα φάρμακα βοηθούν μόνο λίγο. Θα πρέπει ακόμα να περιορίσετε την ποσότητα του φωσφόρου στη διατροφή σας.

Πηγή: https://www.mayoclinic.org

φωτό: iStock