Μήπως σηκώνεστε νύχτα για να φάτε;

Της Χριστίνας Ι. Μπουντούρη

Γενικού – Οικογενειακού Ιατρού

Η νυχτερινή υπερφαγία είναι μια διατροφική διαταραχή που σχετίζεται με ψυχοπαθολογικά χαρακτηριστικά και τα αποτελέσματα των μελετών δείχνουν ότι ενοχοποιούνται ψυχολογικές, γενετικές, ορμονικές και περιβαλλοντικές αιτίες, καθιστώντας δύσκολη τη θεραπεία του συνδρόμου, αλλά και τη μείωση του σωματικού βάρους των ατόμων.

Το σύνδρομο της νυχτερινής υπερφαγίας περιγράφηκε αρχικά το 1955 σε μία ομάδα παχύσαρκων ασθενών, όπου παρατηρήθηκε κατανάλωση του 25% – 50% των ολικών ημερήσιων θερμίδων μετά το βραδινό γεύμα.

Αφορά περίπου το 1,5 – 5% του πληθυσμού και είναι πιο συχνό από τις άλλες διατροφικές διαταραχές (ανορεξία και βουλιμία).

Χαρακτηρίζεται από υπερφαγία κατά τη διάρκεια της νύχτας, ιδίως μετά το δείπνο, αϋπνία, συχνές αφυπνίσεις με σκοπό τη λήψη τροφής, πρωινή ανορεξία και τύψεις για τη συγκεκριμένη συμπεριφορά.

Τα τρόφιμα που καταναλώνονται συχνά είναι ανθυγιεινά και υψηλά σε θερμίδες, οδηγώντας σε αύξηση του βάρους και ορισμένες φορές σε παχυσαρκία. Συχνά συνδυάζεται με χαμηλή διάθεση, ,ανησυχία, νευρικότητα, διαταραχές ύπνου, κατάθλιψη, βουλιμία και νευρωσικές διαταραχές.

Συνήθως η ηλικία όπου εμφανίζεται για πρώτη φορά είναι μεταξύ 20-30 ετών και συχνά είναι το επακόλουθο ενός στρεσογόνου γεγονότος, όπως ένα διαζύγιο ή απώλεια της εργασίας.

Το άτομο νιώθει ότι βρίσκει παρηγοριά σε αυτή τη συνήθεια, αλλά ακόμα και όταν ο στρεσογόνος παράγοντας ξεπεραστεί η συνήθεια της νυχτερινής υπερφαγίας συνεχίζεται.

Η αιτιολογία του συνδρόμου δεν είναι πλήρως κατανοητή. Μία πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι τα γονίδια μπορεί να είναι υπεύθυνα για αυτή τη διαταραχή.

Συγκεκριμένα μία βλάβη στα γονίδια που συγχρονίζουν τις διατροφικές συνήθειες με αυτές του ύπνου ενδεχομένως να έχει ως αποτέλεσμα την αλλαγή στις ώρες των γευμάτων, οδηγώντας σε υπερφαγία και αύξηση του σωματικού βάρους.

Τα άτομα που υποφέρουν από νυχτερινή υπερφαγία συνήθως αναφέρουν μακρόχρονες αποτυχημένες προσπάθειες στην εύρεση μιας αποτελεσματικής θεραπείας. Όπως και με τις άλλες διατροφικές διαταραχές, η επιτυχής αντιμετώπιση του συνδρόμου απαιτεί ένα συνδυασμό θεραπειών.

Η ενημέρωση των ασθενών σχετικά με την κατάσταση τους είναι σημαντικό πρώτο βήμα στη θεραπεία, ώστε να αναπτύξουν μια καλύτερη συναίσθηση της διατροφικής τους συμπεριφοράς τους και να αναγνωρίσουν τους εκλυτικούς παράγοντες.

Η φαρμακοθεραπεία παίζει σημαντικό ρόλο αν και χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να βγουν ασφαλή συμπεράσματα.

Μη φαρμακολογική αντιμετώπιση, όπως φωτοθεραπεία, ασκήσεις χαλάρωσης, γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία και η διαχείριση του άγχους αποτελούν υποσχόμενες μελλοντικές τεχνικές.

Χριστίνα Ι. Μπουντούρη

Γενικός – Οικογενειακός Ιατρός

Email: cbountouri@gmail.com