Υπογλυκαιμία: Η αιτία της δεν είναι μόνο ο διαβήτης

  • Ρούλα Τσουλέα
υπογλυκαιμία
Η υπογλυκαιμία δεν οφείλεται μόνο στον σακχαρώδη διαβήτη, αλλά μπορεί να έχει και άλλες αιτίες.

Η υπογλυκαιμία αναπτύσσεται όταν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας είναι πολύ χαμηλά. Πολλοί νομίζουν ότι είναι ένα πρόβλημα που αφορά μόνο τους πάσχοντες από διαβήτη. Στην πραγματικότητα, όμως, μπορεί να έχει πολλές άλλες αιτίες.

Η υπογλυκαιμία στους πάσχοντες από διαβήτη μπορεί να εκδηλωθεί όταν ο οργανισμός τους παράγει πολλή ινσουλίνη έπειτα από τη λήψη ορισμένων αντιδιαβητικών φαρμάκων ή όταν λάβουν μεγάλες δόσεις ινσουλίνης.

Η ινσουλίνη είναι η ορμόνη που διασπά το σάκχαρο (γλυκόζη) για να χρησιμοποιηθεί ως ενέργεια.

Εκτός, όμως, από την υπογλυκαιμία που σχετίζεται με τον διαβήτη, υπάρχει και η επονομαζόμενη αυτόματη υπογλυκαιμία. Αυτή εκδηλώνεται στα μη-διαβητικά άτομα, για διάφορους λόγους.

«Οι συνηθέστερες είναι η μειωμένη λήψη τροφής και η παράλειψη των γευμάτων», λέει ο κλινικός διαιτολόγος-βιολόγος Χάρης Δημοσθενόπουλος, προϊστάμενος στο Τμήμα Διατροφής του Λαϊκού Νοσοκομείου της Αθήνας. «Αυτόματη υπογλυκαιμία μπορεί επίσης να προκληθεί όταν κάποιος γυμνάζεται υπερβολικά, χωρίς να καταναλώσει κάποια τροφή πλούσια σε υδατάνθρακες».

Άλλες αιτίες υπογλυκαιμίας στα μη διαβητικά άτομα είναι οι εξής:

Υπερκατανάλωση αλκοόλ

Η υπερκατανάλωση αλκοόλ χωρίς παράλληλη πρόσληψη φαγητού με υδατάνθρακες επίσης μπορεί να μειώσει επικίνδυνα πολύ το σάκχαρο.

«Φυσιολογικά, ο οργανισμός έχει τη δυνατότητα να συνέλθει από την μείωση του σακχάρου χωρίς κατανάλωση υδατανθράκων», εξηγεί ο καθηγητής Νίκος Τεντολούρης, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εσωτερικής Παθολογίας. «Όταν το σάκχαρο πέσει από τα 80 mg/dl, ο οργανισμός ενεργοποιεί αυτόματα μηχανισμούς για να το αυξήσει, συνθέτοντας γλυκόζη από αμινοξέα και από τη διάσπαση του λίπους».

Η μόνη περίπτωση που δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί αυτός ο μηχανισμός είναι έπειτα από κατάχρηση οινοπνεύματος, συνεχίζει. «Για να πέσει το σάκχαρο κάτω από 70 mg/dl και να αναπτυχθεί υπογλυκαιμία, σημαίνει ότι ο μηχανισμός αυτός δεν απέδωσε», τονίζει.

Φάρμακα

«Η λήψη ορισμένων φαρμάκων μπορεί να έχει ως ανεπιθύμητη ενέργεια την μείωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα», κατά την Dr. Alana Biggers, επίκουρη καθηγήτρια Εσωτερικής Παθολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόϊ, στο Σικάγο.

Εκτός από ορισμένα φάρμακα για τον διαβήτη, το σάκχαρο μπορεί να μειώσουν και φάρμακα για την ελονοσία και ορισμένα αντιβιοτικά.

Μερικές πληθυσμιακές ομάδες διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο υπογλυκαιμίας λόγω φαρμάκων. Στις ομάδες αυτές ανήκουν τα παιδιά και οι ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια.

Νευρογενής ανορεξία

Ένα άτομο που πάσχει από τη συγκεκριμένη διατροφική διαταραχή μπορεί να μην καταναλώνει επαρκείς ποσότητες τροφής, ώστε να παράγει ο οργανισμός του αρκετή γλυκόζη (σάκχαρο).

Νεφρική νόσος

Οι νεφροί είναι το κύριο όργανο από το οποίο γίνεται η απέκκριση των φαρμάκων από τον οργανισμό.

Αν ένας άνθρωπος πάσχει από νεφρική νόσο, τα φάρμακα μπορεί να συσσωρευθούν στο αίμα του. Και αυτό μπορεί να αλλάξει τα επίπεδα του σακχάρου, οδηγώντας στην υπογλυκαιμία.

Σοβαρή ηπατική νόσος

Το ήπαρ επιτελεί πολύ σημαντικές λειτουργίες. Είναι το κύριο όργανο όπου μεταβολίζονται τα λιπίδια και τα φάρμακα, καθώς και το όργανο που συνθέτει τη γλυκόζη (σάκχαρο) από τα αμινοξέα, το γαλακτικό οξύ και άλλες ουσίες.

Η φλεγμονή (ηπατίτιδα) και ορισμένα άλλα νοσήματα του ήπατος έχουν ως συνέπεια να μην λειτουργεί  ομαλά το ήπαρ. Έτσι, δεν μπορεί να συνθέσει ή/και να απελευθερώσει αρκετή γλυκόζη, με συνέπεια σημαντική μείωση των επιπέδων της.

Διάφορες παθήσεις

Οι παθήσεις στην υπόφυση του εγκεφάλου ή στα επινεφρίδια μπορεί να προκαλέσουν σημαντική μείωση των επιπέδων σακχάρου, επειδή τα συγκεκριμένα όργανα επηρεάζουν τις ορμόνες που ελέγχουν την παραγωγή του.

Ένας όγκος στο πάγκρεας που λέγεται ινσουλίνωμα μπορεί να αυξήσει σημαντικά την παραγωγή ινσουλίνης, με συνέπεια μείωση του σακχάρου.

Συστάσεις για πρόληψη

Για να αποφύγει ένας μη-διαβητικός άνθρωπος την υπογλυκαιμία, πρέπει να διατηρεί σε σχετικά σταθερό επίπεδο το σάκχαρό του. Αυτό μπορεί να το επιτύχει φροντίζοντας:

* Να κάνει τακτικά, μικρά γεύματα, αντί για τρία μεγάλα.

* Να τρώει κάθε 3 ώρες

* Να τρώει ποικιλία τροφίμων (πρωτεΐνες, υγιεινά λίπη, φυτικές ίνες).

* Να αποφεύγει τα τρόφιμα με ζάχαρη.

Ωστόσο όταν η υπογλυκαιμία οφείλεται σε υποκείμενο πρόβλημα υγείας, η αντιμετώπισή του είναι το καλύτερο «φάρμακο» για την πρόληψή της.

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Υπογλυκαιμία: 5 μύθοι που δεν πρέπει να πιστεύετε

Διαβήτης: Λιγότερες υπογλυκαιμίες με τις νέες θεραπείες

Υπογλυκαιμία: Ποια είναι τα ύποπτα συμπτώματα, πότε να ανησυχήσετε

Τί να κάνετε εάν πάθετε υπογλυκαιμία