Σαλμονέλα: Εκατοντάδες κρούσματα κάθε χρόνο στην Ελλάδα – Οι συχνότερες αιτίες

  • Ρούλα Τσουλέα
σαλμονέλα
Τι αποκαλύπτει νέα έκθεση του ECDC. Πόσα κρούσματα καταγράφονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Εκατοντάδες άνθρωποι παθαίνουν κάθε χρόνο τροφική δηλητηρίαση από σαλμονέλα στη χώρα μας, καταναλώνοντας ωμά ή μισομαγειρεμένα μολυσμένα τρόφιμα. Στην συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων οι ασθενείς είναι μικρά παιδιά, που κατά κανόνα χρειάζονται νοσηλεία στο νοσοκομείο. Ευτυχώς όμως συνήθως αναρρώνουν πλήρως.

Νέα δεδομένα του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου & Προλήψεως των Ασθενειών (ECDC), που δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα, αποκαλύπτουν ότι το 2022 νόσησαν από σαλμονέλα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο 65.967 άνθρωποι. Οι 81 από τους ασθενείς έχασαν τελικά τη ζωή τους. Κανένας θάνατος, όμως, δεν καταγράφηκε στη χώρα μας.

Η συχνότερη αιτία μόλυνσης από το επικίνδυνο βακτήριο είναι η κατανάλωση μισοβρασμένων αυγών ή προϊόντων με αυγά. Η μεγαλύτερη συρροή κρουσμάτων, όμως, το 2022 παρατηρήθηκε από κατανάλωση μολυσμένης σοκολάτας.

Τα κρούσματα σαλμονέλωσης, όπως λέγεται η νόσος, είναι περισσότερα στα μικρά παιδιά. Στις ηλικίες 0-4 ετών καταγράφηκαν κατά μέσον όρο 81,5 κρούσματα ανά 100.000 πληθυσμού. Η αναλογία αυτή είναι δεκαπλάσια απ’ ό,τι στους ενήλικες (ηλικίες 25-64 ετών). Είναι επίσης τριπλάσια απ’ ό,τι στα μεγαλύτερα παιδιά σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Τα περισσότερα κρούσματα δηλητηρίασης από σαλμονέλα ανέφεραν η Τσεχία και η Σλοβακία. Ήταν 71,9 και 67,5 ανά 100.000 πληθυσμού αντιστοίχως. Ο μέσος όρος σε ολόκληρη την ΕΕ ήταν 15,5 κρούσματα ανά 100.000 πληθυσμού. Τα λιγότερα είχαν Πορτογαλία, Βουλγαρία και Λετονία (κάτω από 5 ανά 100.000 πληθυσμού η κάθε μία).

Στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα καταγράφηκαν 640 κρούσματα. Αντιστοιχούν σε 6,1 ανά 100.000 πληθυσμού. Ωστόσο η χώρα μας είχε το τρίτο υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ όσον αφορά τις νοσηλείες για αντιμετώπιση της σαλμονέλωσης.

Ειδικότερα, σε όλη την ΕΕ νοσηλεύθηκε το 39,3% των ανθρώπων που έπαθαν τροφική δηλητηρίαση από σαλμονέλα. Το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα, όμως, έφτασε στο 83%. Περισσότερες νοσηλείες από εμάς είχαν μόνο η Κύπρος και η Ρουμανία.

Στη Ρουμανία νόσησαν 1.010 άνθρωποι και νοσηλεύθηκαν όλοι στο νοσοκομείο. Στην Κύπρο νόσησαν 66, με το ποσοστό νοσηλείας να είναι 87,1%.

Η χώρα μας είναι επίσης μία από τις έξι με ιδιαίτερα μεγάλη διαφορά κρουσμάτων μεταξύ μικρών παιδιών και ενηλίκων. Οι άλλες πέντε χώρες είναι:

  • Κύπρος
  • Ιταλία
  • Βουλγαρία
  • Πορτογαλία
  • Πολωνία

Σε αυτές τις έξι χώρες τα μικρά παιδιά που νόσησαν από σαλμονέλα είναι 25 έως 40 φορές περισσότερα απ’ ό,τι οι ενήλικες ασθενείς!

Ανθεκτικά το ένα στα πέντε

Η νέα έκθεση του ECDC δείχνει επίσης ότι η σαλμονέλωση ακολουθεί εποχιακή διακύμανση. Τα κρούσματά της είναι περισσότερα μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου.

Η εργαστηριακή διερεύνηση των δειγμάτων από τους ασθενείς, τέλος, έδειξε πως το 22,1% των βακτηρίων που απομονώθηκαν το 2022 ήταν ποολυανθεκτικά. Αυτό σημαίνει πως είχαν ανθεκτικότητα σε τουλάχιστον τρεις από τις συνολικώς εννέα οικογένειες αντιβιοτικών που μπορεί να τα καταπολεμήσουν.

Τι είναι η σαλμονέλα

Όπως αναφέρει ο Εθνικός Οργανισμός Δημοσίας Υγείας (ΕΟΔΥ), τα άτομα που νοσούν από σαλμονέλα παρουσιάζουν συμπτώματα γαστρεντερίτιδας (διάρροια, κοιλιακό πόνο, εμέτους, πυρετό).

Η διάρροια διαρκεί 3-7 ημέρες και σχεδόν πάντοτε συνοδεύεται από πυρετό. Οι ασθενείς μπορεί να έχουν επίσης πόνους στους μυς (μυαλγία) και πονοκέφαλο. Τα συμπτώματα αυτά συνήθως έχουν αιφνίδια έναρξη.

Στα μικρά παιδιά και τους ηλικιωμένους η κύρια επιπλοκή είναι η αφυδάτωση. Άλλες πιθανές επιπλοκές είναι σήψη (σηψαιμία) και αποστήματα (π.χ. στον εγκέφαλο κ.λπ.).

Αντιβιοτική αγωγή χορηγείται στους πάσχοντες μόνο όταν υπάρχει κίνδυνος να μπει στο βακτήριο στο αίμα τους.

Φωτογραφία: iStock