Που μπορεί να οφείλεται η ανεξήγητη ευαισθησία στη ζέστη

Δυσκολίες στην αντιμετώπιση του καύσωνα παρουσιάζουν πολλοί πάσχοντες από νόσους του θυρεοειδούς, καθώς οι δυσλειτουργίες του συγκεκριμένου αδένα επηρεάζουν την αντοχή στη ζέστη. Σε αρκετές περιπτώσεις η δυσανεξία στη ζέστη είναι δυσεξήγητη, διότι η υποκείμενη θυρεοειδοπάθεια δεν έχει διαγνωστεί.

Η δυσανεξία στη ζέστη τυπικά παρατηρείται σε ασθενείς με υπερθυρεοειδισμό. Ωστόσο, οποιαδήποτε μορφή δυσλειτουργίας του αδένα, κυρίως όταν είναι αυτοάνοση, μπορεί να έχει ως συνέπεια την αδυναμία ρύθμισης της εσωτερικής θερμοκρασίας του σώματος.

«Οι ορμόνες του θυρεοειδούς ρυθμίζουν τον τρόπο με τον οποίο το σώμα ανταποκρίνεται στη θερμοκρασία του περιβάλλοντος», λέει ο καθηγητής Χειρουργικής Δημήτρης Λινός, διευθυντής της Χειρουργικής Κλινικής στον Όμιλο ΥΓΕΙΑ. «Τόσο τα υψηλά όσο και τα χαμηλά επίπεδά τους μπορεί να καταστήσουν τους ανθρώπους ευαίσθητους στη ζέστη ή στο κρύο».

Όπως εξηγεί, όλοι μας ζεσταινόμαστε όταν επικρατούν συνθήκες καύσωνα. Όσοι όμως έχουν έναν θυρεοειδή που δεν λειτουργεί σωστά, έχουν δυσανεξία στη θερμότητα. Αυτό σημαίνει ότι αυξάνουν τον καρδιακό ρυθμό τους και τη θερμοκρασία τους σε πιο σύντομο χρονικό διάστημα απ’ ό,τι τα άτομα δίχως διαταραχή του θυρεοειδούς.

Η ρύθμιση της σωματικής θερμοκρασίας

Η θερμοκρασία του σώματος ρυθμίζεται από τους θερμοϋποδοχείς του σωµατοαισθητικού συστήματος. Οι υποδοχείς αυτοί βρίσκονται στο δέρμα και βαθιά μέσα στο σώμα. Συνδέονται με το κεντρικό νευρικό σύστημα και επικοινωνούν με τον υποθάλαμο, το τμήμα του εγκεφάλου που ρυθμίζει τη θερμοκρασία του.

Όταν κάνει ζέστη, το όλο σύστημα στέλνει σήμα στα αιμοφόρα αγγεία να διασταλούν και να διοχετεύσουν θερμότητα από τον κορμό στο δέρμα. Με αυτό τον τρόπο απελευθερώνεται θερμότητα στο περιβάλλον και μειώνεται η θερμοκρασία του σώματος.

Ταυτοχρόνως, δίνεται σήμα στους ιδρωτοποιούς αδένες να αυξήσουν την παραγωγή ιδρώτα. Ο ιδρώτας εκλύεται στην επιφάνεια του δέρματος όπου εξατμίζεται, μειώνοντας ακόμα περισσότερο τη σωματική θερμοκρασία.

Η δυσκολία ρύθμισης της σωματικής θερμοκρασίας υποδηλώνει ότι το θερμορυθμιστικό σύστημα του οργανισμού παρουσιάζει διαταραχή. Αναλόγως με την περίπτωση το σύστημα μπορεί να υπερλειτουργεί ή να υπολειτουργεί.

Υπερπαραγωγή θυρεοειδικών ορμονών

Η θυρεοειδική ορμόνη αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της διατήρησης του μεταβολισμού του σώματος. Όταν υπάρχει περίσσεια αυτής της ορμόνης (υπερθυρεοειδισμός), ο μεταβολισμός και η σωματική θερμοκρασία αυξάνονται.

Εκτός από τον υπερθυρεοειδισμό, υπάρχουν και άλλες παθήσεις ή συνθήκες που μπορεί να προκαλέσουν υπερπαραγωγή θυρεοειδικών ορμονών και ευαισθησία στη ζέστη. Αυτές είναι:

• Η υπερδοσολογία θυρεοειδικών ορμονών
• Η λήψη ορισμένων φαρμάκων που δεν σχετίζονται με τον θυρεοειδή
• Τα υψηλά επίπεδα ιωδίου
• Η νόσος του Γκρέιβς (μία αυτοάνοση πάθηση που προκαλεί υπερθυρεοειδισμό)
• Ο τοξικός όζος του θυρεοειδούς. Είναι ένας όζος που αναπτύσσεται στον αδένα, διεγείροντάς τον να παράγει περίσσεια θυρεοειδικών ορμονών
• Η θυρεοειδίτιδα μετά τον τοκετό (κατ’ αυτήν, ο θυρεοειδής αδένας αναπτύσσει φλεγμονή)
• Η ανώδυνη θυρεοειδίτιδα. Η κατάσταση αυτή χαρακτηρίζεται από παροδικό υπερθυρεοειδισμό, που ακολουθείται μερικές φορές από υποθυρεοειδισμό και στη συνέχεια αποκατάσταση.

Υποθυρεοειδισμός και θυρεοειδίτιδα Hashimoto

Θα περίμενε κανείς ότι οι πάσχοντες από υποθυρεοειδισμό δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα στη ζέστη. Όντως, στην περίπτωση του υποθυρεοειδισμού η σωματική θερμοκρασία μειώνεται και ο ασθενής συχνά κρυώνει σε συνθήκες όπου όλοι οι άλλοι νιώθουν άνετα.

Ωστόσο, υπάρχουν αρκετοί υποθυρεοειδικοί ασθενείς που υποφέρουν από κάποιο βαθμό αυτοάνοσης δυσλειτουργίας, ιδίως από θυρεοειδίτιδα Hashimoto. Πρόκειται για μία αυτοάνοση διαταραχή, κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς επιτίθεται στον θυρεοειδή ιστό.

Τα συμπτώματα που εκδηλώνουν οι πάσχοντες, η ένταση και η συχνότητά τους ποικίλλουν από ασθενή σε ασθενή. Οι περισσότεροι βιώνουν μια σειρά συμπτωμάτων που εναλλάσσονται μεταξύ υποθυρεοειδισμού και υπερθυρεοειδισμού. Έτσι, τυχόν αύξηση της θυρεοειδικής ορμόνης μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα που σχετίζονται με τον υπερθυρεοειδισμό. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνεται η υπερβολική ευαισθησία στη ζέστη.

Αυτό μπορεί να συμβεί παρόλο που η συνολική ορμονική παραγωγή του θυρεοειδούς υποδηλώνει ότι ο αδένας υπολειτουργεί (υποθυρεοειδισμός).

Η αντιμετώπιση του υπερθυρεοειδισμού

Βέβαια, τα άτομα που πάσχουν από υπερθυρεοειδισμό δεν έχουν μόνο δυσανεξία στη ζέστη. Μπορεί να παρουσιάσουν και πολλά άλλα συμπτώματα, από οζώδη βρογχοκήλη και εξόφθαλμο μέχρι στυτική δυσλειτουργία ή ακανόνιστη έμμηνο ρύση.

Το θετικό είναι ότι η συγκεκριμένη πάθηση προστατεύει από τον καρκίνο του θυρεοειδούς, όπως έδειξε και πρόσφατη ιταλική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Gland Surgery, λέει ο καθηγητής.

Ο υπερθυρεοειδισμός αντιμετωπίζεται με αντιθυρεοειδικά φάρμακα, ραδιενεργό ιώδιο και β-αναστολείς. Οριστική θεραπεία, όμως, χαρίζει μόνο η χειρουργική επέμβαση, τονίζει ο κ. Λινός. Η χειρουργική επέμβαση μπορεί να είναι η καλύτερη επιλογή εάν:

• Δεν υπάρχει βελτίωση από λιγότερο επεμβατικές θεραπείες
• Τα συμπτώματα επανεμφανίζονται παρά την πρόσκαιρη βελτίωση που δίνει η συντηρητική θεραπεία
• Υπάρχει βρογχοκήλη ή σοβαρά προβλήματα στα μάτια

Από τις διαθέσιμες χειρουργικές τεχνικές, η τεχνική MINET προσφέρει τη ριζικότερη θυρεοειδεκτομή, τα ασφαλέστερα αλλά και τα καλύτερα αισθητικά αποτελέσματα, προσθέτει ο κ. Λινός, ο οποίος είναι επίσης πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργών των Ενδοκρινών Αδένων.

Ελέγξτε τον θυρεοειδή σας

Και καταλήγει: «Η διατήρηση της σωματικής θερμοκρασίας αποτελεί πρόκληση για όλους και ειδικά για τους ασθενείς με διαταραχές του θυρεοειδούς. Η μείωσή της όταν το σώμα δεν μπορεί να το κάνει από μόνο του, έγκειται στη λήψη πρόσθετων μέτρων που βοηθούν, όπως η καλή ενυδάτωση με παγωμένο νερό, η παραμονή σε κλιματιζόμενους χώρους και τα συχνά δροσερά ντους.

»Όσοι, δε, εμφανίζουν δυσανεξία στη ζέστη και δεν έχουν εξετάσει τον θυρεοειδή τους, καλό είναι να το κάνουν το συντομότερο δυνατόν. Και αυτό διότι ο καλά ρυθμισμένος θυρεοειδής απαλλάσσει από τα ενοχλητικά συμπτώματα και βελτιώνει την ποιότητα της ζωής».

Φωτογραφία: iStock