Έρευνα: Εκατομμύρια καπνιστές έχουν μυστηριώδη πάθηση των πνευμόνων που δεν είναι ΧΑΠ

  • Ρούλα Τσουλέα
καπνιστές
Οι ομοιότητες και οι διαφορές της με την χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ). Τι λένε οι ερευνητές.

Εκατομμύρια καπνιστές σε όλο τον κόσμο πάσχουν από μία δυνητικά σοβαρή πάθηση των πνευμόνων, η οποία δεν είναι η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), αναφέρουν επιστήμονες από τις ΗΠΑ.

Σε πολυετή μελέτη που πραγματοποίησαν διαπίστωσαν ότι σημαντικό ποσοστό καπνιστών έχουν συμπτώματα σαν της ΧΑΠ, αλλά τα αποτελέσματα των διαγνωστικών εξετάσεων είναι φυσιολογικά!

Η μυστηριώδης πνευμονοπάθεια εντοπίζεται σε καπνιστές που κάπνιζαν τουλάχιστον 1 πακέτο τσιγάρα την ημέρα επί 20 χρόνια ή περισσότερα. Η νέα μελέτη αποκάλυψε πως το σχεδόν 35% έχουν επίμονα αναπνευστικά συμπτώματα, που δεν αποτυπώνονται στις διαγνωστικές εξετάσεις. Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να είναι:

  • Δύσπνοια
  • Καθημερινός βήχας με φλέγματα
  • Μειωμένη ικανότητα άσκησης

Οι ερευνητές περιγράφουν την πάθηση ως «έκθεση στον καπνό με διατηρημένη σπιρομέτρηση» (tobacco exposure and preserved spirometry – TEPS) και προσπαθούν να την αποκρυπρογραφήσουν.

Από το 2016

«Περιγράψαμε την TEPS για πρώτη φορά το 2016. Η μακροχρόνια παρακολούθηση των ασθενών μας έδειξε πως δεν πρόκειται για πρώιμη ΧΑΠ. Είναι μία πάθηση που επιμένει δίχως εξέλιξη στον χρόνο», δήλωσε ο επιβλέπων ερευνητής Dr. Prescott Woodruff, καθηγητής Πνευμονολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο (UCSF).

Θεραπεία για την πάθηση αυτή δεν υπάρχει, πρόσθεσε. Βελτιώνεται σε μερικούς καπνιστές όταν κόψουν το κάπνισμα, αλλά όχι σε όλους. Τα βρογχοδιασταλτικά, που χορηγούνται στην ΧΑΠ, βελτιώνουν την πνευμονική λειτουργία των πασχόντων αλλά όχι τα συμπτώματα.

Έτσι, οι γιατροί προσπαθούν να την αντιμετωπίσουν με φάρμακα που ελέγχουν την παραγωγή βλέννας. «Νομίζουμε ότι είναι μία μορφή χρόνιας βρογχίτιδας», εξήγησε ο καθηγητής.

Η TEPS έχει παρατηρηθεί σε καπνιστές όλων των ηλικιών, ακόμα και σε 35άρηδες. Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν ακόμα ποια θα είναι η μακροπρόθεσμη έκβασή της σε αυτούς. Ενδεχομένως κάποιοι να εξελιχθούν τελικά σε ΧΑΠ.

Σε κάθε περίπτωση «ο αριθμός των καπνιστών που εκδηλώνουν πνευμονοπάθειες εξαιτίας του τσιγάρου αποδεικνύεται πολύ μεγαλύτερος απ’ ό,τι νομίζαμε έως πρότινος», τόνισε ο Dr. Woodruff.

Η νέα μελέτη

Στη νέα μελέτη συμμετείχαν 1.397 καπνιστές, ηλικίας 40-80 ετών. Όλοι τους κάπνιζαν επί τουλάχιστον 20 χρόνια το λιγότερο ένα πακέτο τσιγάρα την ημέρα. Οι ερευνητές τους συνέκριναν με άτομα που ουδέποτε είχαν καπνίσει.

Επί τρία ή τέσσερα χρόνια, οι συμμετέχοντες έκαναν ορισμένες εξετάσεις. Αυτές ήταν:

  • Σπιρομέτρηση (χρησιμοποιείται για τη διάγνωση της ΧΑΠ)
  • Τεστ βάδισης 6 λεπτών (αξιολογεί τα αναπνευστικά συμπτώματα)
  • Αξονική τομογραφία πνευμόνων

Πολλοί καπνιστές εξετάστηκαν επίσης και 5-7 χρόνια μετά την πρώτη τους αξιολόγηση. Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιεύθηκαν στην Επιθεώρηση της Αμερικανικής Ιατρικής Εταιρείας (JAMA).

Τα ευρήματα

Όπως έδειξαν οι εξετάσεις, 226 από τους εθελοντές είχαν TEPS με συμπτώματα και 269 ασυμπτωματική TEPS. Η μέση ηλικία τους ήταν τα 60 και 63 έτη αντιστοίχως. Περίπου οι μισοί ήταν γυναίκες. Επιπλέον, αρκετοί εθελοντές είχαν ΧΑΠ.

Έπειτα από σχεδόν 6 χρόνια παρακολούθησης, οι γιατροί διαπίστωσαν κατ’ αρχάς πως τα συμπτώματα της TEPS επιμένουν στον χρόνο. Επιπλέον, τόσο στους καπνιστές με ΧΑΠ όσο και σε εκείνους με TEPS υπήρχαν σημαντικά ποσοστό αναπνευστικών προβλημάτων και δύσπνοιας, που εμπόδιζαν την ικανότητά τους να είναι δραστήριοι.

Ωστόσο, οι ασθενείς με συμπτωματική TEPS δεν είχαν αυξημένες πιθανότητες να εξελιχθούν σε ΧΑΠ, σε σύγκριση με τους ασυμπτωματικούς. Ούτε παρουσίαζαν ταχύτερη έκπτωση της πνευμονικής λειτουργίας με την πάροδο του χρόνου.

Αντιθέτως, οι καπνιστές με ΧΑΠ είχαν ταχύτερη έκπτωση της αναπνευστικής λειτουργίας με την πάροδο του χρόνου.

Ο Dr. Jamie Garfield, καθηγητής Θωρακικής Ιατρικής & Χειρουργικής στο Πανεπιστήμιο Temple, πιστεύει πως πολλοί ασθενείς με TEPS θα εξελιχθούν τελικά σε ΧΑΠ. «Με ή χωρίς συμπτώματα, έχουν αυξημένες πιθανότητες να εκδηλώσουν τελικά χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, η οποία είναι σε μεγάλο βαθμό μη αναστρέψιμη», τόνισε.

Φωτογραφία: iStock