Καρκίνος: Κορυφαίοι Έλληνες ειδικοί αποκαλύπτουν τι κάνουν για να προστατευτούν

Ρούλα Τσουλέα
04 Φεβρουαρίου 2019 | 17:41

Τέσσερις κορυφαίοι ειδικοί στον καρκίνο εξηγούν τι κάνουν για προστατευθούν από τον καρκίνο. Το πρώτο, όπως λένε, είναι να αποφεύγουν το κάπνισμα. Από κει και πέρα, όμως, υπάρχουν και άλλα σημαντικά μέτρα πρόληψης.

Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου στις 4 Φεβρουαρίου. Εφέτος και για τρία χρόνια (2019-2021) το σύνθημά της θα είναι «I am and I will…» (Είμαι και θα είμαι).

Η επιλογή του μηνύματος δεν είναι τυχαία. Είναι πια αποδεδειγμένο πως όταν το θέμα είναι ο καρκίνος, ό,τι κάνουμε σήμερα, επηρεάζει βαθιά το αύριο.

Όποιος, λοιπόν, θέλει ένα μέλλον χωρίς καρκίνο «πρέπει τώρα να προχωρήσει σε πράξεις», σημειώνουν οι διοργανωτές της ημέρας στην ιστοσελίδα της.

Ρωτήσαμε τέσσερις κορυφαίους Έλληνες ειδικούς τί κάνουν στην καθημερινότητά τους για να προστατευθούν. Εκτός από το κάπνισμα, το οποίο όλοι αποφεύγουν, κάθε ένας μας είπε και κάτι ξεχωριστό και πολύ ενδιαφέρον.

«Ζυγίζομαι καθημερινά και περπατάω πολύ»

Ο κ. Μελέτιος- Αθανάσιος Δημόπουλος, καθηγητής Θεραπευτικής και πρύτανης του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), τονίζει ότι ελλείψει χρόνου δεν μπορεί να κάνει όλα όσα θα ήθελε. Φροντίζει, όμως, να τηρεί τουλάχιστον μερικές βασικές αρχές.

«Το πρώτο που κάνω είναι ότι προσπαθώ να κρατήσω το σωματικό βάρος μου περιορισμένο», λέει. «Γι’ αυτό τον λόγο ζυγίζομαι καθημερινά, ώστε αν δω ότι ξεφεύγω από ένα όριο που έχω θέσει, να τροποποιήσω αμέσως την διατροφή μου για να το επαναφέρω».

Ο κ. Δημόπουλος, καταναλώνει μέτριες ποσότητες αλκοόλ και μόνο σε κοινωνικές δραστηριότητες.

Προσπαθεί επίσης να περιορίζει το κόκκινο κρέας και να ακολουθεί όσο το δυνατόν περισσότερο τις αρχές της μεσογειακής διατροφής.

Δεν παραλείπει εξ άλλου να περπατάει όσο περισσότερο μπορεί – «τουλάχιστον 3-4 χιλιόμετρα την ημέρα», όπως λέει.

«Μία φορά τον χρόνο κάνω επίσης εξέταση PSA για τον προστάτη, παρότι δεν είμαστε εντελώς σίγουροι για την αξιοπιστία της», συνεχίζει. «Τέλος, φροντίζω να κάνω και κολονοσκόπηση, με βάση τις ισχύουσες οδηγίες».

«Προσπαθώ να αποφεύγω τα γλυκά και το παθητικό κάπνισμα»

Για την καθηγήτρια Επιδημιολογίας & Προληπτικής Ιατρικής στο ΕΚΠΑ Παγώνα Λάγιου, η προσπάθεια για μια υγιεινή ζωή αρχίζει με την προσεγμένη διατροφή και την αυτοπροστασία από τον καπνό των τσιγάρων.

«Το τσιγάρο είναι η ισχυρότερη καρκινογόνος παράμετρος του τρόπου ζωής, αλλά ευτυχώς ποτέ δεν μου άρεσε», λέει. «Έτσι το απέφευγα όλη μου τη ζωή – από μια στιγμή και μετά, επειδή είχα συνειδητοποιήσει πόσο κακό μπορεί να κάνει. Ωστόσο δεν αποφεύγω μόνο το ενεργητικό κάπνισμα, αλλά και το παθητικό. Με ενοχλεί πάρα πολύ η μυρωδιά του καπνού και έτσι αποφεύγω να πηγαίνω σε χώρους καπνιζόντων».

Εξίσου σημαντική είναι και η προσεγμένη διατροφή, αν και απαιτεί εκ μέρους της κάποιες θυσίες. «Μου αρέσουν πολύ τα γλυκά, αλλά προσπαθώ να τα αποφεύγω για να διατηρώ εντός των φυσιολογικών ορίων το σωματικό βάρος μου», εξηγεί.

Μολονότι, εξ άλλου, δεν υπάρχει ασφαλής ποσότητα αλκοόλ για την πρόληψη του καρκίνου, δεν το έχει αφαιρέσει από τη διατροφή της.

«Όλες οι γυναίκες χρειαζόμαστε λίγο αλκοόλ για την προστασία από τα καρδιαγγειακά νοσήματα», εξηγεί. «Βέβαια υπάρχει μια συσχέτιση του αλκοόλ με τον καρκίνο του μαστού. Ωστόσο οι κατευθυντήριες οδηγίες είναι πιο αυστηρές για τις γυναίκες με οικογενειακό ιστορικό του συγκεκριμένου καρκίνου».

Όπως εξηγεί η κυρία Λάγιου, η οποία είναι επίσης πρόσεδρη καθηγήτρια Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, το οινοπνευματώδες ποτό που προτιμά είναι το κρασί. Στις κοινωνικές συναναστροφές της (κατά μέσον όρο δύο φορές την εβδομάδα) φροντίζει να πίνει από ένα ποτηράκι. «Αν όμως βρεθώ με παρέα, θα πιω και μια ρακή», ξεκαθαρίζει.

Κατά τα άλλα, η διατροφή της είναι κυρίως μεσογειακή. «Ευτυχώς ανήκω στην κατηγορία των ανθρώπων που λατρεύουν τα ψάρια και τα λαχανικά όπως το μπρόκολο, οπότε εύκολα τα έχω εντάξει στο εβδομαδιαίο διαιτολόγιό μου», εξηγεί.

«Κάνω τζόγγινγκ και τρώω πολλές σαλάτες»

Πρόβλημα χρόνου έχει και ο παθολόγος-ογκολόγος Παρασκευάς Κοσμίδης, πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ογκολόγων-Παθολόγων και διευθυντής στην Β’ Παθολογική-Ογκολογική Κλινική του Νοσοκομείου Υγεία.

Παρ’ όλα αυτά, προσπαθεί να γυμνάζεται συστηματικά και να τρώει όσο πιο υγιεινά μπορεί.

«Όπως ο τσαγκάρης που δεν έχει παπούτσια να φορέσει ή ο ράφτης που δεν έχει ρούχα, έτσι κι εγώ δεν έχω χρόνο για να κάνω όλα όσα θα έπρεπε για να προφυλάξω τον εαυτό μου», λέει παραστατικά. «Ωστόσο όταν πια έφτασα σε μια ηλικία που κατάλαβα ότι έπρεπε να προσέξω την υγεία μου, πήρα μερικές αποφάσεις. Αυτό έγινε πριν από 15 χρόνια και τις αποφάσεις εκείνες τις τηρώ έως σήμερα».

Όπως λέει ο κ. Κοσμίδης, η πρώτη απόφαση ήταν η συστηματική γυμναστική. «Κάνω τζόγγινγκ τρεις φορές την εβδομάδα, από 45 λεπτά κάθε φορά», εξηγεί. «Το καλοκαίρι προσπαθώ επίσης να κολυμπώ στη θάλασσα, όσο πιο συχνά μπορώ».

Σε καθημερινή βάση, εξ άλλου, φροντίζει να τρώει σαλάτες – και μάλιστα μεσημέρι-βράδυ. «Είναι το απαραίτητο συνοδευτικό του φαγητού μου, ακόμα κι αν μιλάμε για σκέτα χόρτα εποχής», τονίζει.

Κατά τα άλλα, η διατροφή του είναι σε μεγάλο βαθμό η παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή. Και αυτός, εξ άλλου, προσπαθεί να περιορίζει τα γλυκά για να μην παχύνει, παρότι τους έχει ιδιαίτερη αδυναμία, όπως παραδέχεται.

Όσον αφορά τον προληπτικό ιατρικό έλεγχο, κάνει τακτικά PSA για τον προστάτη και κάθε 5 χρόνια κολονοσκόπηση.

«Τρώω τουλάχιστον 2-3 φρούτα εποχής την ημέρα»

Για τον ομότιμο καθηγητή Παθολογίας-Ογκολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Βασίλη Γεωργούλια, διευθυντή του Α’ Ογκολογικού Τμήματος του Νοσοκομείου Metropolitan General, η προστασία της υγείας του άρχισε με τη διακοπή του καπνίσματος.

«Έκοψα το τσιγάρο πριν από περίπου 17 χρόνια», λέει. «Ήταν μια συνειδητή απόφαση που πολύ εύκολα έκανα πράξη, χωρίς βοηθήματα και δραματοποιήσεις. Είχε πια έρθει η ώρα να απαλλαγώ από αυτό. Το ήξερα και το έκανα».

Αν και το βαρύ, καθημερινό πρόγραμμά του δεν του επιτρέπει να γυμνάζεται συστηματικά, δίνει ιδιαίτερη σημασία στη διατροφή του.

«Δεν κάνω κάτι υπερβολικό, προσπαθώ απλώς να τρώω ισορροπημένα αποφεύγοντας τα πρόχειρα και τα προμαγειρεμένα φαγητά», εξηγεί. «Επιπλέον, καθημερινά καταναλώνω τουλάχιστον 2-3 φρούτα εποχής, όποια είδη έχουμε στο σπίτι».

Ο κ. Γεωργούλιας αποφεύγει τα γλυκά και τα πολλά λιπαρά. «Τα γλυκά δεν είναι κάτι που θα φάω κάθε μέρα», λέει. «Δεν είναι απαγορευμένα, αλλά δεν τα κυνηγάω κιόλας, διότι περιέχουν ζάχαρη. Αφού λοιπόν κάνω καθιστική ζωή, αν τρώω καθημερινά γλυκά είναι εύκολο να παρουσιάσω αύξηση του σωματικού βάρους μου, την οποία δεν επιθυμώ καθόλου».

Αν και είναι εύκολο να αντιληφθεί πότε παίρνει κάποια κιλά – «το βλέπω αμέσως στις ζώνες μου», εξηγεί – φροντίζει να ζυγίζεται μία φορά τον μήνα.

Ο κ. Γεωργούλιας προσπαθεί επίσης να καταναλώνει περιστασιακά λίγο αλκοόλ. «Πίνω μόνο όταν βρίσκομαι με παρέα», λέει. «Μπορεί να πιω αλκοόλ 2-3 φορές την εβδομάδα, αλλά όχι περισσότερα από 1-2 ποτά τη φορά».

Τέλος, φροντίζει να κάνει τακτικά προληπτικές εξετάσεις, όπως PSA και υπερηχογράφημα κοιλίας.