Καλά νέα από τη μελέτη PARADIGMS για παιδιά και εφήβους με Πολλαπλή Σκλήρυνση

  • Μαρία Τσιλιμιγκάκη
Η Novartis ανακοίνωσε την δημοσίευση της μελέτης-ορόσημο PARADIGMS στο επιστημονικό περιοδικό NEJM, με την οποία καταδεικνύεται το σημαντικό όφελος της φινγκολιμόδης στα παιδιά και τους εφήβους με Πολλαπλή Σκλήρυνση.

Η Novartis ανακοίνωσε ότι το επιστημονικό περιοδικό New England Journal of Medicine (NEJM) δημοσίευσε τα πλήρη αποτελέσματα από τη Φάσης ΙΙΙ κλινική μελέτη-ορόσημο PARADIGMS για τη φινγκολιμόδη, την πρώτη στο είδος της ελεγχόμενη, τυχαιοποιημένη κλινική μελέτη που έχει σχεδιαστεί ειδικά για παιδιά και εφήβους (ηλικίας 10 έως 17 ετών) με υποτροπιάζουσες μορφές Πολλαπλής Σκλήρυνσης (RMS). Τα παιδιά και οι έφηβοι με Πολλαπλή Σκλήρυνση παρουσιάζουν πιο συχνές και συχνά πιο σοβαρές υποτροπές από εκείνες που παρατηρούνται στους ενήλικες πάσχοντες από Πολλαπλή Σκλήρυνση. Η αρνητική επίδραση των υποτροπών στην κινητικότητα, τη μνήμη και τη σκέψη, δεν επιτρέπει στους ασθενείς αυτούς να απολαύσουν πλήρως τα παιδικά και εφηβικά τους χρόνια, συχνά προκαλώντας τους αίσθημα απομόνωσης και ανησυχίας. Η μελέτη PARADIGMS πέτυχε το πρωτεύον καταληκτικό σημείο, που ήταν η σημαντική μείωση του ρυθμού υποτροπών σε σύγκριση με την ενδομυϊκή χορήγηση ιντερφερόνης βήτα-1α σε διάστημα έως και δύο ετών. Επίσης, η μελέτη πέτυχε διάφορα δευτερεύοντα κλινικά και απεικονιστικά καταληκτικά σημεία.

«Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλα τα παιδιά που συμμετείχαν στη μελέτη PARADIGMS, καθώς και τις οικογένειές τους που συνέβαλαν στην ουσιαστική αλλαγή της προοπτικής για τους παιδιατρικούς ασθενείς που πάσχουν από υποτροπιάζουσα ΠΣ», δήλωσε η Δρ. Tanuja Chitnis, κύρια ερευνήτρια της μελέτης PARADIGMS, Διευθύντρια του Partners Pediatric Multiple Sclerosis Center, Massachusetts General Hospital, Βοστώνη, Η.Π.Α. και ερευνήτρια στο Ann Romney Center, Brigham and Women’s Hospital, Βοστώνη, Η.Π.Α. «Τα εν λόγω δεδομένα, τα οποία δημοσιεύθηκαν σήμερα, θα βοηθήσουν σημαντικά στην προώθηση της γνώσης και της κατανόησης εντός της κοινότητας της ΠΣ σχετικά με τον τρόπο αξιολόγησης και θεραπείας των παιδιατρικών ασθενών με ΠΣ».

Τα αποτελέσματα της κλινικής μελέτης PARADIGMS καταδεικνύουν ότι, σε σύγκριση με την ιντερφερόνη βήτα-1α, η φινγκολιμόδη:

Μείωσε σημαντικά τον ρυθμό υποτροπών κατά 82% (p<0,001) και επιβράδυνε τον χρόνο έως την πρώτη υποτροπή, καθώς ένα εκτιμώμενο ποσοστό 85,7% των ασθενών που έλαβαν θεραπεία με φινγκολιμόδη ήταν ελεύθερο υποτροπών στους 24 μήνες, έναντι ποσοστού 38,8% των ασθενών που έλαβαν θεραπεία με ιντερφερόνη βήτα-1α (p<0,001).

Μείωσε σημαντικά κατά 53% τον αριθμό των νέων ή προσφάτως διευρυμένων Τ2 εστιών για διάστημα έως και 24 μηνών (p<0,001). Επίσης, μείωσε σημαντικά κατά 66,0% τον μέσο αριθμό των Τ1 εστιών που προσλαμβάνουν γαδολίνιο ανά μαγνητική τομογραφία στους 24 μήνες (p<0,001). Ο αριθμός και ο όγκος των εστιών σχετίζονται με αυξημένα ποσοστά υποτροπών και εξέλιξη της αναπηρίας. Σε επιπρόσθετες αναλύσεις, μείωσε σημαντικά τον ετησιοποιημένο ρυθμό απώλειας εγκεφαλικού όγκου (εγκεφαλική ατροφία) κατά 40%.

Το προφίλ ασφάλειας της φινγκολιμόδης σε αυτήν τη μελέτη συμβαδίζει συνολικά με εκείνο που παρατηρήθηκε σε προηγούμενες κλινικές δοκιμές σε ενήλικες.

«Η μελέτη PARADIGMS καταδεικνύει πραγματικά τη δέσμευση της Novartis για επαναπροσδιορισμό της φροντίδας που παρέχεται σε νέους ασθενείς με νευρολογικές παθήσεις», δήλωσε ο Danny Bar-Zohar, Global Head, Neuroscience Development της Novartis. «Είναι πρωτοποριακή με όλη τη σημασία της λέξης, παρουσιάζοντας τη συνεργατική προσέγγιση που ακολουθήθηκε με όλους τους φορείς και τους επιστημονικούς κλάδους, προκειμένου να περάσει στο επόμενο επίπεδο η κατανόηση των μοναδικών χαρακτηριστικών των παιδιατρικών ασθενών με ΠΣ. Πλέον, προτεραιότητά μας είναι η συνέχιση των συζητήσεων με υγειονομικές αρχές παγκοσμίως, ώστε να διατεθεί η φινγκολιμόδη στους νέους ασθενείς που το έχουν ανάγκη, το συντομότερο δυνατόν».

Η φινγκολιμόδη αποτελεί καθιερωμένη θεραπεία της ΠΣ στον ενήλικο πληθυσμό, καθώς έχει χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία περισσότερων από 255.000 ασθενών τόσο σε κλινικές δοκιμές όσο και στο μετεγκριτικό πλαίσιο, με περίπου 566.000 έτη εμπειρίας ασθενών συνολικά.

Σχετικά με τη μελέτη Φάσης ΙΙΙ PARADIGMS

Η κλινική μελέτη Φάσης III PARADIGMS είναι μία ευέλικτης διάρκειας (έως και δύο έτη), διπλά τυφλή, τυχαιοποιημένη, πολυκεντρική κλινική μελέτη για την αξιολόγηση της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας της από του στόματος χορηγούμενης φινγκολιμόδης σε σύγκριση με την ιντερφερόνη β-1α σε παιδιά και εφήβους με επιβεβαιωμένη διάγνωση πολλαπλής σκλήρυνσης (ΠΣ), την οποία θα ακολουθήσει πενταετής φάση επέκτασης ανοικτής σήμανσης. Στη μελέτη συμμετείχαν 215 παιδιά και έφηβοι με ΠΣ, ηλικίας από 10 έως κάτω των 18 ετών, με βαθμολογία στη Διευρυμένη Κλίμακα Κατάστασης Αναπηρίας (EDSS) από 0 έως 5,53. Οι ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν για χορήγηση φινγκολιμόδης από του στόματος άπαξ ημερησίως (0,5 mg ή 0,25 mg, ανάλογα με το σωματικό βάρος των ασθενών) ή ενδομυϊκή χορήγηση ιντερφερόνης β-1α άπαξ εβδομαδιαίως.

Το πρωτεύον καταληκτικό σημείο της μελέτης ήταν η συχνότητα των υποτροπών σε ασθενείς που ακολούθησαν θεραπεία για έως και 24 μήνες (ετησιοποιημένος ρυθμός υποτροπών). Τα δευτερεύοντα καταληκτικά σημεία ήταν ο αριθμός νέων ή προσφάτως διευρυμένων T2 εστιών, οι Τ1 προσλαμβάνουσες γαδολίνιο εστίες, η ασφάλεια και οι φαρμακοκινητικές ιδιότητες της φινγκολιμόδης. Όλα μετρήθηκαν κατά τη διάρκεια της περιόδου της θεραπείας.

Η κλινική μελέτη Φάσης III PARADIGMS διεξήχθη σε 80 κέντρα σε 25 χώρες και σχεδιάστηκε σε συνεργασία με τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των Η.Π.Α., τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων και τη Διεθνή Ομάδα Μελέτης για την Παιδιατρική Πολλαπλή Σκλήρυνση.

Σχετικά με την πολλαπλή σκλήρυνση

Η πολλαπλή σκλήρυνση (ΠΣ) είναι μια χρόνια νόσος του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΚΝΣ) που διαταράσσει τη φυσιολογική λειτουργία του εγκεφάλου, των οπτικών νεύρων και του νωτιαίου μυελού, μέσω φλεγμονής και απώλειας νευρικού ιστού. Στους ενήλικες, υπάρχουν τρεις τύποι ΠΣ: η Υποτροπιάζουσα Διαλείπουσα ΠΣ (RRMS), η Δευτεροπαθώς Προϊούσα ΠΣ (SPMS) και η Πρωτοπαθώς Προϊούσα ΠΣ (PPMS). Περίπου 85% των ανθρώπων με ΠΣ πάσχουν από RRMS, όπου το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στον υγιή νευρικό ιστό. Στα παιδιά και στους εφήβους, σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις (περίπου 98%) εμφανίζεται με τη μορφή της RRMS.

Η εξέλιξη της ΠΣ οδηγεί σε αυξανόμενη απώλεια τόσο της σωματικής όσο και της νοητικής λειτουργίας (π.χ. μνήμη). Αυτό έχει σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο στη ζωή περίπου 2,3 εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως που πάσχουν από ΠΣ, εκ των οποίων ποσοστό μεταξύ 3 και 5% εκτιμάται ότι είναι παιδιά ή έφηβοι.

Σχετικά με τη φινγκολιμόδη

Η φινγκολιμόδη είναι μια από του στόματος τροποποιητική της νόσου θεραπεία που είναι εξαιρετικά αποτελεσματική στον έλεγχο της ενεργότητας της υποτροπιάζουσας πολλαπλής σκλήρυνσης (RMS)9. Η φινγκολιμόδη έχει αναστρέψιμη δράση ανακατενέμοντας τα λεμφοκύτταρα, στοχεύοντας τόσο στις εστιακές όσο και στις διάχυτες βλάβες που προκαλεί η ΠΣ στο κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ).Τα μακράς διάρκειας δεδομένα από κλινικές μελέτες όπως και τα δεδομένα καθημερινής κλινικής πρακτικής και η εμπειρία έχουν καταδείξει ότι η θεραπεία με φινγκολιμόδη μπορεί να ενταχθεί εύκολα στην καθημερινή ζωή των ασθενών με RMS, με αποτέλεσμα να είναι ιδιαίτερα ικανοποιημένοι από τη θεραπεία, να εμμένουν μακροπρόθεσμα στη συνέχισή της και τελικά να εμφανίζουν μακροπρόθεσμα βελτιωμένη εικόνα.

Η φινγκολιμόδη επιδρά σε τέσσερις κύριες παραμέτρους της ενεργότητας της RMS: τις υποτροπές, τις εστίες στη μαγνητική τομογραφία, την εγκεφαλική ατροφία (απώλεια εγκεφαλικού όγκου) και την εξέλιξη της αναπηρίας. Η αποτελεσματικότητά της σε όλες αυτές τις παραμέτρους έχει φανεί με συνέπεια σε πολλαπλές ελεγχόμενες κλινικές μελέτες, καθώς και στην καθημερινή κλινική πρακτική. Οι μελέτες έχουν καταδείξει ότι η ασφάλεια και η υψηλή αποτελεσματικότητά της διατηρούνται μακροπρόθεσμα, αποδεικνύοντας ότι η αλλαγή σε θεραπεία με φινγκολιμόδη κατά το δυνατόν νωρίτερα στην πορεία της νόσου μπορεί να είναι επωφελής για τη διατήρηση της λειτουργικότητας των ασθενών.

Η φινγκολιμόδη είναι εγκεκριμένη στις Η.Π.Α. για τη θεραπεία πρώτης γραμμής των υποτροπιαζουσών μορφών της ΠΣ σε ενήλικες, καθώς και σε παιδιά και εφήβους ηλικίας από 10 ετών έως κάτω των 18 ετών. Στην Ε.Ε., η φινγκολιμόδη είναι εγκεκριμένη για ενήλικες ασθενείς με υψηλής ενεργοτητας υποτροπιάζουσα διαλείπουσα ΠΣ (RRMS) η οποία ορίζεται είτε ως υψηλή ενεργότητα της νόσου παρά την αγωγή με μία τουλάχιστον τροποποιητική της νόσου θεραπεία είτε ως ταχέως εξελισσόμενη, σοβαρή RRMS.18 Η φινγκολιμόδη εξετάζεται επί του παρόντος από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων ως θεραπεία για παιδιά και εφήβους με ΠΣ.

Σχετικά με τη Novartis στην πολλαπλή σκλήρυνση

Εκτός από τη φινγκολιμόδη, (τροποποιητής του S1P υποδοχέα, Υπότυποι: 1,3,4,5), το χαρτοφυλάκιο της Novartis για την πολλαπλή σκλήρυνση (ΠΣ) περιλαμβάνει την ιντερφερόνη β-1β, χορηγούμενη με υποδόρια ένεση, η οποία είναι εγκεκριμένη στις ΗΠΑ για τη θεραπεία των υποτροπιαζουσών μορφών της ΠΣ. Στην Ευρώπη, η ιντερφερόνη β-1β, είναι εγκεκριμένη για τη θεραπεία ασθενών με υποτροπιάζουσα-διαλείπουσα ΠΣ ή δευτεροπαθώς προϊούσα ΠΣ (SPMS) με ενεργή νόσο, καθώς και ασθενών που έχουν παρουσιάσει ένα κλινικά μεμονωμένο συμβάν ενδεικτικό της ΠΣ.

Υπό κλινική έρευνα μόρια συμπεριλαμβάνουν την σιπονιμόδη (BAF312, ένας εκλεκτικός τροποποιητής του S1P Υποδοχέα, Υπότυποι 1 και 5) και την οφατουμουμάμπη (ΟΜΒ157), ένα πλήρως ανθρώπινο μονοκλωνικό αντίσωμα για την θεραπεία της υποτροπιάζουσας ΠΣ. Το ΟΜΒ157 στοχεύει στο μόριο CD20 και επί του παρόντος ερευνάται σε δύο πιλοτικές μελέτες φάσης III.