Η υγεία των νεφρών συνδέεται με τον εγκέφαλο – Πως επηρεάζει τη νόσο Αλτσχάιμερ

Η υγεία του εγκεφάλου μας μπορεί να σχετίζεται με το πόσο καλά λειτουργούν οι νεφροί μας, αναφέρουν επιστήμονες από τη Σουηδία.

Σε μελέτη που πραγματοποίησαν διαπίστωσαν πως εθελοντές με μειωμένη νεφρική λειτουργία είχαν υψηλότερα επίπεδα στο αίμα ορισμένων πρωτεϊνών που σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ.

Το εύρημα αυτό δεν σημαίνει ότι αυξάνει τον κίνδυνο αναπτύξεως της νόσου, έσπευσε να διευκρινίσει η επικεφαλής ερευνήτρια Dr. Francesca Gasparini, γηρίατρος στο Karolinska Institutet της Στοκχόλμης.

«Αυτό που ανακαλύψαμε είναι ότι η διαταραγμένη νεφρική λειτουργία μπορεί να επιταχύνει την έναρξη της νόσου Αλτσχάιμερ σε ανθρώπους με υψηλά επίπεδα βιοδεικτών», εξήγησε. «Το εύρημα αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη να λαμβάνεται υπ’ όψιν η νεφρική λειτουργία όταν ερμηνεύουμε τα επίπεδα των βιοδεικτών στο αίμα των ασθενών».

Οι νεφροί συμβάλλουν στην αποβολή των άχρηστων υποπροϊόντων του μεταβολισμού και των τοξινών από το αίμα. Προγενέστερες μελέτες είχαν δείξει πως όταν έχουν μειωμένη λειτουργία, αλλάζουν οι συγκεντρώσεις των βιοδεικτών της νόσου Αλτσχάιμερ στο αίμα. Δεν ήταν όμως γνωστό εάν και πώς επηρεάζεται η νόσος.

Η νέα μελέτη

Για να διερευνήσουν το θέμα, οι επιστήμονες ενέταξαν στη μελέτη τους 2.279 εθελοντές χωρίς άνοια. Η μέση ηλικία τους ήταν τα 72 έτη (κυμαινόταν από 61 έως 81 ετών). Το 62% ήσαν γυναίκες.

Κατά την έναρξη της μελέτης όλοι οι συμμετέχοντες παρείχαν δείγματα αίματος, βάσει των οποίων αξιολογήθηκε η λειτουργία των νεφρών τους. Μετρήθηκαν επίσης τα επίπεδα τυχόν κυκλοφορούντων βιοδεικτών της νόσου Αλτσχάιμερ.

Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιεύθηκαν στην ιατρική επιθεώρηση Neurology. Όπως γράφουν οι ερευνητές, στη διάρκεια 8,3 ετών παρακολούθησης 362 από τους εθελοντές διαγνώσθηκαν με άνοια. Οι νεφροί των 221 εξ αυτών ήσαν υγιείς. Οι υπόλοιποι 141 εθελοντές είχαν φτωχή νεφρική λειτουργία.

Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, η μειωμένη νεφρική λειτουργία συσχετίσθηκε με υψηλότερα επίπεδα:

• Των πρωτεϊνών ταυ (tau), οι οποίες συσσωρεύονται σε παθολογικά επίπεδα στον εγκέφαλό των ασθενών με νόσο Αλτσχάιμερ
• Των πρωτεϊνικών θραυσμάτων των νευροϊνιδίων ελαφράς αλυσίδας (NfL). Αυτά εκλύονται από τα εγκεφαλικά κύτταρα όταν υφίστανται βλάβη ή νεκρώνονται
• Των γλοιακών ινιδιακών όξινων πρωτεϊνών (GFAP). Αυτές παράγονται από τα κύτταρα που επουλώνονται. Προστατεύουν τα κύτταρα (νευρώνες) του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού

Η φτωχή νεφρική λειτουργία από μόνη της δεν σχετιζόταν με αυξημένο κίνδυνο άνοιας. Ωστόσο η συνύπαρξή της με αυξημένους βιοδείκτες, ιδίως με την NfL,  διπλασίαζε τον κίνδυνο διάγνωσης με άνοια.

Το εύρημα αυτό υποδηλώνει ότι η υγεία των νεφρών μπορεί να επηρεάζει το πότε θα εκδηλωθεί η άνοια, εκτίμησε η Dr. Gasparini.

Όταν οι νεφροί είναι υγιείς, προστατεύουν τον εγκέφαλο απομακρύνοντας αυτά τα τοξικά προϊόντα, εξήγησε. Επομένως, καθυστερούν την εκδήλωση της παθολογίας που προϋπάρχει, δηλαδή της άνοιας.

Όταν όμως οι νεφροί νοσούν, αυτές οι τοξικές ουσίες συσσωρεύονται στον οργανισμό. Έτσι επισπεύδεται η εκδήλωση της άνοιας.

Φωτογραφία: iStock