Η εμμηνόπαυση δεν είναι αρρώστια, λένε οι επιστήμονες

  • Ρούλα Τσουλέα
εμμηνόπαυση
Αντιτίθενται στην παρουσίασή της ως ιατρικού ζητήματος που οδηγεί στην ψυχοσωματική κατάπτωση τις γυναίκες.

Η εμμηνόπαυση δεν είναι ασθένεια, αλλά ένα φυσιολογικό στάδιο της ζωής που θα περάσει ο μισός πληθυσμός της γης. Κάθε γυναίκα την περνά διαφορετικά, με καθόλου, λίγα ή πολλά συμπτώματα, αλλά η έμφαση δεν πρέπει να δίδεται στις ιατρικές θεραπείες γι’ αυτά, αλλά στο πως θα προετοιμαστούν και θα υποστηριχθούν οι γυναίκες, αναφέρει διεθνής ομάδα επιστημόνων.

Σε σειρά τεσσάρων άρθρων που δημοσιεύονται στην ιατρική επιθεώρηση The Lancet, οι επιστήμονες τονίζουν πως είναι αναγκαία μια νέα προσέγγιση. Οι ειδικοί κάνουν λόγο για υπεραπλουστευμένο αφήγημα για την εμμηνόπαυση, στο οποίο παρουσιάζεται ως πρόβλημα υγείας που πρέπει να επιλυθεί με την υποκατάσταση των ορμονών.

Αυτό, όμως, δεν βασίζεται σε επιστημονικά δεδομένα. Επιπλέον, αποσπά την προσοχή από την ανάγκη για ουσιαστικές κοινωνικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται.

«Η λανθασμένη αντίληψη ότι η εμμηνόπαυση είναι πάντοτε ένα ιατρικό ζήτημα που προμηνύει σταθερά την πτώση της σωματικής και ψυχικής υγείας, πρέπει να αμφισβητηθεί από την κοινωνία», δήλωσε η Dr. Martha Hickey, καθηγήτρια Μαιευτικής & Γυναικολογίας στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης.

Όπως εξήγησε, πάρα πολλές γυναίκες ζουν ικανοποιητική ζωή στη διάρκεια και μετά από αυτήν. «Η αλλαγή του αφηγήματος ώστε να θεωρηθεί η εμμηνόπαυση ως μέρος της υγιούς γήρανσης, μπορεί να βοηθήσει τις γυναίκες να περιηγηθούν καλύτερα σε αυτό το στάδιο της ζωής. Μπορεί επίσης να μειώσει τον φόβο και την ανησυχία όσων δεν έχουν βιώσει ακόμα την εμπειρία», τόνισε.

Ανησυχία για τον τρόπο παρουσίασης

Οι επιστήμονες εκφράζουν την ανησυχία τους για την τάση πολλών μέσων μαζικής ενημέρωσης (ΜΜΕ) να εστιάζουν σε ακραίες αρνητικές εμπειρίες της εμμηνόπαυσης, παρουσιάζοντάς την ως μια ατυχή και οδυνηρή εμπειρία που προαναγγέλλει μια κρίσιμη κάμψη στην υγεία των γυναικών η οποία μπορεί να λυθεί μόνο με ορμονική υποκατάσταση.

«Είναι βέβαιο ότι μερικές γυναίκες έχουν εξαιρετικά αρνητικές εμπειρίες από την εμμηνόπαυση και επωφελούνται από τις ορμονικές θεραπείες. Αυτό όμως δεν ισχύει για όλες» τόνισε η Dr. Lydia Brown, λέκτορας Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης. «Η πραγματικότητα είναι πολύ πιο σύνθετη και ποικίλη. Άλλες γυναίκες αναφέρουν ουδέτερες εμπειρίες και άλλες τονίζουν τις καλές πτυχές, όπως η απαλλαγή από την έμμηνο ρύση και τον πόνο της εμμήνου ρύσεως».

Ανασκόπηση των επιστημονικών δεδομένων για τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης δείχνει ότι:

  • Οι εξάψεις ή/και οι νυχτερινές εφιδρώσεις επηρεάζουν έως και το 80% των γυναικών
  • Το 38% των γυναικών περιγράφουν τα συμπτώματά τους μέτρια έως σοβαρά στην ηλικία των 50 ετών

Η διαχείριση των συμπτωμάτων

Η πιο αποτελεσματική θεραπεία για τις εξάψεις και τις νυχτερινές εφιδρώσεις είναι η ορμονοθεραπεία. Η θεραπεία των εξάψεων μπορεί επίσης να βελτιώσει τον ύπνο και την ψυχική διάθεση. Προλαμβάνει επίσης τα κατάγματα στα αδύναμα οστά.

«Εκτός από την ορμονοθεραπεία, οι κλινικοί γιατροί πρέπει να συζητούν πρόσθετους τρόπους διαχείρισης των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης», ανέφερε η Dr. Myra Hunter, ομότιμη καθηγήτρια Ψυχολογίας στο King’s College του Λονδίνου (KCL).

Η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία, λ.χ., μπορεί να αμβλύνει τις εξάψεις και τις νυχτερινές εφιδρώσεις. Μπορεί επίσης να μειώσει το στρες και να βελτιώσει τον ύπνο και τη ψυχική διάθεση.

Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής που αφορούν στη διατροφή, το κάπνισμα και την άσκηση επίσης μπορεί να ωφελήσουν τον ύπνο και την διάθεση. Παρέχουν, δε, και μακροπρόθεσμα οφέλη στην υγεία, σημείωσε η Dr. Hunter.

Οι επιστήμονες υπογραμμίζουν πως είναι ευρέως διαδεδομένη η πεποίθηση ότι η εμμηνόπαυση σχετίζεται με κακή ψυχική υγεία. Ωστόσο αυτό δεν επιβεβαιώνεται από ανασκόπηση 12 μελετών που δημοσιεύθηκε στο πλαίσιο της σειράς άρθρων.

Η πρόωρη και η ιατρογενής

Προειδοποιούν ακόμα ότι ορισμένες γυναίκες (όπως όσες έχουν πρόωρη εμμηνόπαυση ή εμμηνόπαυση λόγω θεραπείας για καρκίνο) συχνά δεν λαμβάνουν τη βέλτιστη δυνατή φροντίδα. Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι οι γυναίκες που εισέρχονται πρόωρα στην εμμηνόπαυση μπορεί να έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων και οστεοπόρωσης.

Οι συγγραφείς υποστηρίζουν ότι μια αλλαγή στο αφήγημα, ώστε να θεωρηθεί η εμμηνόπαυση ως μέρος της υγιούς γήρανσης, θα μειώσει το στίγμα και την υπερβολική «ιατρικοποίηση». Γι’ αυτό καλούν τους επαγγελματίες Υγείας, τους ερευνητές, τους χώρους εργασίας και την ευρύτερη κοινωνία να στηρίξουν ουσιαστικά τις γυναίκες την εμμηνόπαυση.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ

Φωτογραφία: iStock