Γιατί και πώς νεαροί αθλητές εκδηλώνουν καρδιακά προβλήματα

  • Μιχάλης Θερμόπουλος
αθλητές
Η χθεσινή είδηση της καρδιακής προσβολής που υπέστη ένας 18χρονος στη Θεσσαλονίκη, σόκαρε τους πάντες.

Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι παρόμοιο. Πολλές είναι οι στιγμές που μας έχουν συγκλονίσει με αθλητές να παθαίνουν σοβαρά καρδιακά επεισόδια εν ώρα αγώνα. Πιο πρόσφατη φυσικά στην μνήμη όλων μας ήταν η στιγμή της κατάρρευσης του 29χρονου (τότε) Δανού ποδοσφαιριστή Christian Eriksen στο Euro του 2020.

Αλλά μια καρδιακή προσβολή σε έφηβο ή σε πολύ νεαρό αθλητή είναι κάτι ακόμα πιο σοκαριστικό.

Διαβάστε επίσης: Θεσσαλονίκη: 18χρονος υπέστη ανακοπή καρδιάς την ώρα που έπαιζε ποδόσφαιρο

Καθώς αλλάζουν οι εποχές, αλλάζουν και τα όσα γνωρίζαμε για τους αθλητές. Από την προπόνηση σε εξωτερικούς χώρους έως τις δραστηριότητες σε εσωτερικούς χώρους, η αθλητική προετοιμασία απαιτεί ολοένα μεγαλύτερη αντοχή (και) από το καρδιαγγειακό σύστημα του σώματος.

Η αθλητική δραστηριότητα και οι επιπτώσεις της στον οργανισμό

Η έντονη προπόνηση και η άσκηση αυξάνουν τις ανάγκες του σώματος για οξυγόνο. Η καρδιά είναι ζωτικής σημασίας όντας η “μηχανή” που παρέχει στους μύες πλούσιο σε οξυγόνο αίμα. Με τακτική, έντονη αερόβια δραστηριότητα, η καρδιά ενός αθλητή αρχίζει να αλλάζει με την πάροδο του χρόνου, να μεγαλώνει και να δυναμώνει με αυξημένη χωρητικότητα.

Η σωματική δραστηριότητα, ειδικά η ήπια έως μέτρια άσκηση, είναι ευεργετική από πολλές απόψεις. Μειώνει τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών, βελτιώνει την ισορροπία και τον συντονισμό, σας βοηθά να χάσετε βάρος και ακόμη και ενισχύει την αυτοεκτίμηση. Οι πολύ επίπονες σωματικές δραστηριότητες, ωστόσο, μπορούν δυνητικά να προκαλέσουν αβέβαιο στρες στην καρδιά.

Καρδιακές παθήσεις και νεαροί αθλητές

Οι θάνατοι που σχετίζονται με τον αθλητισμό προκαλούνται κυρίως από στεφανιαία νόσο σε ενήλικες και μυοκαρδιοπάθεια ή αρρυθμία στους νέους.

Άλλες καρδιακές παθήσεις, όπως η μυοκαρδίτιδα, μπορούν να συμβάλουν σε αιφνίδιο καρδιακό θάνατο, αλλά αυτές οι καταστάσεις δεν εμφανίζονται ξαφνικά. Γενικά, ένα άτομο με μυοκαρδίτιδα είναι πιθανό να αισθάνεται άρρωστο και να μην αθλείται γενικότερα.

Υπάρχει περίπτωση που συμβαίνουν άσχημα συμβάντα, όπως ξαφνική καρδιακή ανακοπή σε έναν αθλητή. Η αιφνίδια καρδιακή ανακοπή είναι η κύρια αιτία θανάτου σε νεαρούς αθλητές. Οι εκτιμήσεις ποικίλλουν, αλλά ορισμένες αναφορές δείχνουν ότι περίπου 1 στους 50.000 έως 1 στους 80.000 νεαρούς αθλητές πεθαίνουν από αιφνίδιο καρδιακό θάνατο κάθε χρόνο. Ως μέτρο σύγκρισης, αναλογιστείτε ότι η συχνότητα της αιφνίδιας καρδιακής ανακοπής στον γενικό πληθυσμό είναι περίπου 1 στα 1.000 άτομα ετησίως.

Ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος προκαλείται συχνά από ελαττωματικά ηλεκτρικά σήματα στην καρδιά. Ένας πολύ γρήγορος καρδιακός παλμός αναγκάζει τους κάτω θαλάμους της καρδιάς (κοιλίες) να “τρέμουν” άσκοπα αντί να αντλούν αίμα. Αυτός ο ακανόνιστος καρδιακός ρυθμός ονομάζεται κοιλιακή μαρμαρυγή. Οποιαδήποτε κατάσταση καταπονεί την καρδιά ή βλάπτει τον καρδιακό ιστό μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο αιφνίδιου θανάτου.

Μερικές καταστάσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε αιφνίδιο καρδιακό θάνατο σε νεαρά άτομα είναι:

  • Πιο παχύς καρδιακός μυς (υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια): Η πιο κοινή αιτία αιφνίδιου καρδιακού θανάτου στους νέους είναι αυτή η γενετική πάθηση που κάνει τον καρδιακό μυ να μεγαλώνει πολύ.
  • Αμβλύς τραυματισμός στο στήθος: Ένα δυνατό χτύπημα στο στήθος που προκαλεί αιφνίδιο καρδιακό θάνατο ονομάζεται commotio cordis. Μπορεί να εμφανιστεί σε αθλητές που χτυπιούνται δυνατά στο στήθος κατά τον αγώνα.
  • Πρόβλημα στη δομή της καρδιάς που υπάρχει κατά τη γέννηση (συγγενές καρδιακό ελάττωμα): Μερικοί γεννιούνται με αλλαγές στην καρδιά και τα αιμοφόρα αγγεία που μπορεί να μειώσουν τη ροή του αίματος και να οδηγήσουν σε αιφνίδιο καρδιακό θάνατο.
  • Ορισμένες σπάνιες διαταραχές του καρδιακού ρυθμού

Καρδιολογική αξιολόγηση και έλεγχος σε νέους αθλητές

Μερικές φορές μπορεί να είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς τη διαφορά μεταξύ των αρρυθμιών και του γεγονότος ότι η καρδιά χτυπάει γρήγορα. Σε αθλητές, ειδικά σε νεαρούς αθλητές, οι καρδιακοί παλμοί φυσικά θα αυξηθούν. Ο καρδιακός ρυθμός ενός νεαρού αθλητή μπορεί να αυξηθεί σε 200 παλμούς ανά λεπτό ή περισσότερο και μπορεί να εξακολουθεί να θεωρείται εντός του φυσιολογικού εύρους. Έτσι, μπορεί να είναι δύσκολο να πούμε εάν υπάρχει διαταραχή αρρυθμίας.

Εάν υπάρχει μια υποκείμενη πάθηση, ο γιατρός ενός αθλητή μπορεί να συστήσει περαιτέρω αξιολόγηση της υγείας της καρδιάς. Τα συνιστώμενα τεστ, όπως ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ) βοηθούν για συλλογή περισσότερων σημαντικών πληροφοριών.

Με βάση τα αποτελέσματα της αξιολόγησης και των τεστ, μπορεί να συνιστάται φαρμακευτική αγωγή ή χειρουργική επέμβαση για την μείωση του κινδύνου αιφνίδιου θανάτου. Για παράδειγμα, μια εμφυτεύσιμη συσκευή καρδιομετατροπέα-απινιδωτή (ICD) μπορεί να τοποθετηθεί στο στήθος για να παρακολουθεί συνεχώς τον καρδιακό ρυθμό. Ο ICD παρέχει ηλεκτροσόκ για την επαναφορά της καρδιάς εάν παρουσιαστεί ένα απειλητικό για τη ζωή πρόβλημα του καρδιακού ρυθμού.

Αξιολόγηση για την ασφαλή επιστροφή του αθλητή στο αγώνισμα

Εάν διαπιστωθεί ότι ένας αθλητής έχει πρόβλημα με την καρδιά, η σωστή λήψη αποφάσεων για επιστροφή στο παιχνίδι είναι κρίσιμη για την επιτυχία της διαδικασίας. Αυτό ξεκινά με ενδελεχή τεστ, ένα προσαρμοσμένο σχέδιο θεραπείας, συζήτηση των κινδύνων και αναθεώρηση των τρεχουσών κατευθυντήριων γραμμών για τη συμμετοχή στον αθλητισμό.

Η μεγάλη προσοχή στα συμπτώματα της καρδιάς ενός αθλητή είναι το κλειδί για τη συνολική υγεία. Όταν παρατηρείτε μοτίβα χτύπων ή μια αίσθηση γρήγορων χτύπων στο στήθος, αυτό είναι σημάδι ότι κάτι δεν πάει καλά.

Οι γονείς και οι νεαροί αθλητές πρέπει να μην αποτρέπονται από την συμμετοχή τους σε αθλήματα ή άλλες καρδιαγγειακές ασκήσεις. Ο αιφνίδιος θάνατος στους νέους είναι σπάνιος. Μέτρα όπως η πρώιμη καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση και οι αυτόματοι εξωτερικοί απινιδωτές είναι διαθέσιμα και αποτελεσματικά για την πρόληψη αιφνίδιου καρδιακού θανάτου σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Η καρδιαγγειακή άσκηση είναι ευεργετική και ενθαρρύνεται για τη συνολική υγεία.

Πηγή: https://www.mayoclinichealthsystem.org

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Ξαφνική καρδιακή προσβολή σε αθλητές: Οι 3 βασικές αιτίες και τα σημάδια “συναγερμού”

φωτό: iStock