Αφρικανική σκόνη: Γιατί αυξάνει με καθυστέρηση τις προσελεύσεις στα νοσοκομεία

  • Ρούλα Τσουλέα
σκόνη
Οι επιπτώσεις στο καρδιαγγειακό και το αναπνευστικό σύστημα. Πώς επηρεάζει τους ασθενείς με αλλεργίες.

Τα προβλήματα υγείας που προκαλεί η αφρικανική σκόνη συνήθως εκδηλώνονται με καθυστέρηση μερικών ημερών, γι’ αυτό και τις τελευταίες ημέρες παρατηρείται αύξηση των προσελεύσεων στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών των νοσοκομείων.

Επιπλέον, από τα σωματίδια που περιέχει η σκόνη δεν κινδυνεύουν μόνο οι πάσχοντες από χρόνια νοσήματα, αλλά και υγιή άτομα που μπορεί λ.χ. να παρουσιάσουν απρόσμενη αύξηση της αρτηριακής πίεσής τους.

Το γεγονός αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό δεδομένου ότι, λόγω της κλιματικής αλλαγής, αναμένεται να εκδηλώνονται συχνότερα τέτοιου είδους καιρικά φαινόμενα.

Τις επισημάνσεις αυτές έκαναν  στο Πρακτορείο FM ο καθηγητής Καρδιολογίας Γιώργος Κοχιαδάκης, πρόεδρος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας (ΕΚΕ), ο καθηγητής Πνευμονολογίας Νίκος Τζανάκης, αντιπρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ΕΠΕ) και αλλεργιολόγος Ζωή Δεμέστιχα, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Αλλεργιολογίας.

Οι τρεις επιστήμονες εξήγησαν ότι ευάλωτοι δεν λογίζονται μόνο όσοι υποφέρουν από καρδιολογικά, πνευμονολογικά ή αλλεργικά προβλήματα. Κινδυνεύουν γενικότερα οι ηλικιωμένοι, οι καπνιστές και τα παιδιά, ιδίως πριν από την ηλικία των 6-7 ετών.

Αυξημένες προσελεύσεις

Όπως ανέφερε ο κ.  Κοχιαδάκης, αυτές τις μέρες παρατηρείται αύξηση προσελεύσεων στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών των νοσοκομείων. Αυτό είναι συνηθισμένο τις  ημέρες που ακολουθούν την σκόνη στην ατμόσφαιρα, καθώς τα συμπτώματα εμφανίζονται με καθυστέρηση κάποιων ημερών.

Για αυτό το λόγο καμπάνια της ΕΚΕ συνιστά περιορισμό της κυκλοφορίας, συχνό πλύσιμο του προσώπου και καλή ενυδάτωση, που μειώνει τις επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στον ανθρώπινο οργανισμό.

Ωστόσο δεν κινδυνεύουν από την σκόνη μόνο οι καρδιολογικοί ασθενείς, αλλά και υγιή άτομα, πρόσθεσε. Η ρύπανση μπορεί να προκαλέσει:

  • Αυξημένη συχνότητα καρδιακών παλμών
  • Αυξημένη αρτηριακή πίεση
  • Αγγειοσύσπαση στα στεφανιαία αγγεία

Μπορεί επίσης να αυξήσει και την επίπτωση των οξέων θρομβωτικών επεισοδίων, ακόμη και σε άτομα χωρίς ιστορικό.

«Σε ανθρώπους που ήδη έχουν στεφανιαία νόσο, καρδιακή ανεπάρκεια ή κολπική μαρμαρυγή, ο κίνδυνος για προβλήματα είναι ακόμη μεγαλύτερος. Η ατμοσφαιρική ρύπανση αυξάνει το έργο και τις απαιτήσεις της καρδιάς, με αποτέλεσμα οι ασθενείς να επιβαρύνονται ακόμη περισσότερο», τόνισε.

Επιπλέον, τα σωματίδια που μεταφέρει η αφρικανική σκόνη, μηχανικά αλλά και εκ της συστάσεώς τους (αποτελούνται από πυρίτιο) δημιουργούν συνθήκες φλεγμονής στους αεραγωγούς, επισήμανε ο καθηγητής Τζανάκης.

Έτσι παρουσιάζουν παρόξυνση της πάθησής τους ευπαθή άτομα με φλεγμονώδεις παθήσεις των βρόχων (όπως χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, βρογχικό άσθμα, πνευμονική ίνωση), καθώς και ασθενείς που έχουν ταυτοχρόνως και καρδιολογικά προβλήματα (που είναι σύνηθες για αυτούς τους αρρώστους).

Το επακόλουθο είναι να «δημιουργούνται συνθήκες αναζήτησης ιατρικής βοήθειας και καταστάσεις επείγοντος, που τους στέλνουν στα νοσοκομεία για εισαγωγή. Και βέβαια μία τέτοια κατάσταση μερικές φορές δεν είναι άμοιρη σοβαρών επιπλοκών, όπως η νοσηλεία σε ΜΕΘ, η διασωλήνωση κ.λπ», πρόσθεσε.

Όψιμη εμφάνιση των προβλημάτων

Από τη στιγμή που θα εκτεθεί ένας άνθρωπος σε αυτά τα σωματίδια υπάρχει μία καθυστέρηση δύο έως πέντε ημερών έως ότου εκδηλώσει συμπτώματα και επιβαρυνθεί η κατάσταση της υγείας του. Επομένως «τις πραγματικές συνέπειες θα τις δούμε μερικές μέρες αφού φύγει η αφρικανική σκόνη», συνέχισε ο κ. Τζανάκης.

Όπως επισήμανε, η σκόνη αυτή δεν είναι απλό γεγονός. Είναι ένα φαινόμενο που χρειάζεται να το προσέξουμε. Και προειδοποίησε ότι στο μέλλον τέτοια φαινόμενα, λόγω της κλιματικής αλλαγής και της επιδείνωσης των κλιματικών συνθηκών, θα είναι συχνότερα και πιο παρατεταμένα.

«Η επόμενη πραγματική ανθρώπινη ανάγκη δεν θα είναι μόνο το νερό, αλλά και ο καθαρός αέρας. Τόσο στο εσωτερικό κτιρίων, όσο και στους εξωτερικούς χώρους. Επομένως η ανθρωπότητα θα αντιμετωπίσει το επόμενο διάστημα, μία κρίση καθαρού αέρα και από τώρα πρέπει να σχεδιάσουμε πως θα την διαχειριστούμε», υπογράμμισε.

Πιο επιθετικά τα αλλεργιογόνα

Η αφρικανική σκόνη έχει και άλλες συνέπειες στην υγεία. Όπως είπε η κυρία Δεμέστιχα, μέσω αυτής μεταφέρονται:

  • Διάφορα τοξικά μέταλλα, όπως ο μόλυβδος ο υδράργυρος
  • Διοξίνες
  • Βιολογικοί παράγοντες, όπως βακτήρια και μύκητες
  • Γυρεόκοκκοι
  • Διάφορα σωματίδια φυσικής προέλευσης αλλά και ανθρωπογενούς παραγωγής (από βαριά βιομηχανία, από γεωργικά φάρμακα και γενικότερα από ύλη που μπορεί να αιωρείται)

«Από το μέγεθος τους εξαρτάται κατά πόσον θα πλήξουν τον πληθυσμό και θα δημιουργήσουν προβλήματα», ανέφερε. «Τα μεγάλου μεγέθους σωματίδια καθιζάνουν κατά τη διαδρομή και πέφτουν στην θάλασσα. Αυτά που μας δημιουργούν προβλήματα είναι τα μικρότερου μεγέθους. Τα σωματίδια με μέγεθος ίσο με 10 μικρά (σ.σ. ένα μικρόν ισούται με ένα εκατομμυριοστό του μέτρου) περνούν τις αεροφόρους οδούς. Εκείνα που έχουν μέγεθος 2,5 μικρά εισδύουν στις κυψελίδες (των πνευμόνων). Τα πάρα πολύ μικρά σωματίδια, δηλαδή τα νανοσωματίδια, πλήττουν κυρίως όργανα».

Αυτοί οι ρύποι ενσωματώνονται στους γυρεόκοκους, οι οποίοι προέρχονται από τα αλλεργιογόνα που υπάρχουν αυτή την εποχή, όπως το περδικάκι. Με αυτό τον τρόπο τα αλλεργιογόνα γίνονται πιο επιθετικά και πιο διεισδυτικά. Η συνέπεια είναι να προκαλούν βαρύτερα σε διάρκεια και σε ένταση συμπτώματα στους ασθενείς με αναπνευστικές αλλεργίες. Συμπτώματα που επιδεινώνονται είναι λ.χ.:

  • Ρινική συμφόρηση (μπούκωμα)
  • Ρινική καταρροή (συνάχι)
  • Φτερνίσματα
  • Αίσθημα καύσου (τσούξιμο) στα μάτια
  • Δακρύρροια (δάκρυσμα)
  • Φωτοφοβία (ο πάσχων δεν αντέχει το φως)

«Δημιουργείται όλη η συμπτωματολογία αναπνευστικής αλλεργίας, και φυσικά σε έναν ασθματικό προδήλως τα συμπτώματα είναι βαρύτερα και μπορεί να κάνει ακόμη και κρίση άσθματος», τόνισε η κυρία Δεμέστιχα.

Ψυχολογική κατάπτωση, κούραση, βαρύ κεφάλι και δυσκολία στην αναπνοή μπορεί να παρουσιάσουν ακόμη και άτομα που δεν έχουν αλλεργίες, συνέχισε. Και διευκρίνισε πως όλ’ αυτά είναι απόρροια της κλιματικής αλλαγής. «Έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας. Και θα αποκτήσουμε και γνώσεις στην πράξη γιατί μέχρι σήμερα γνωρίζαμε τα της κλιματικής αλλαγής περισσότερο στη θεωρία», κατέληξε.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ

Φωτογραφία: Eurokinissi