Τέσσερις συνήθειες στα ταξίδια που κρύβουν μία άγνωστη αγχώδη διαταραχή

  • Ρούλα Τσουλέα
άγχος υψηλής λειτουργικότητας
Τι είναι το άγχος υψηλής λειτουργικότητας και πώς μπορείτε να αντιληφθείτε την παρουσία του.

Αν ετοιμάζετε τις βαλίτσες σας για τις καλοκαιρινές σας διακοπές, προσέξτε. Μερικές συνήθειες που έχετε μπορεί άθελά σας να σας εμποδίζουν να απολαύσετε το ταξίδι σας. Και αυτό διότι στην πραγματικότητα υποκρύπτουν μία μορφή αγχώδους διαταραχής που είναι γνωστή ως άγχος υψηλής λειτουργικότητας.

Η διαταραχή αυτή δεν είναι ακόμα επισήμως αναγνωρισμένη στα εγχειρίδια της Ψυχιατρικής, αναφέρουν ειδικοί από την Κλινική Mayo, στο Ρότσεστερ της Μινεσότα. Είναι όμως υπαρκτή, αν και συχνά δεν γίνεται αντιληπτή ούτε διαγιγνώσκεται.

Οι πάσχοντες νιώθουν ενδόμυχα έντονη ανησυχία, φόβο και υψηλά επίπεδα στρες. Ταυτοχρόνως είναι πολύ αυστηροί και επικριτικοί με τον εαυτό τους.

Εξωτερικά, όμως, μοιάζουν εξαιρετικά ικανοί, συχνά έχουν επιτυχημένη επαγγελματική σταδιοδρομία και δουλεύουν σκληρά για να αυξάνουν τις δεξιότητές τους και να αποδίδουν άριστα σε ό,τι κάνουν.

Τι σχέση έχει το άγχος υψηλής λειτουργικότητας με τα ταξίδια; Ως φαίνεται μπορεί να το ενεργοποιήσουν, επειδή πολλές πλευρές τους βρίσκονται εκτός του ελέγχου των πασχόντων. Οι καθυστερήσεις των δρομολογίων, οι ακυρώσεις και τα απρόοπτα (π.χ. απώλεια μίας βαλίτσας) μπορεί να δημιουργήσουν έντονη αγωνία στους ασθενείς.

«Η απρόβλεπτη φύση των ταξιδιών εντείνει τα συμπτώματα του άγχους. Έτσι εμποδίζει τους πάσχοντες να χαλαρώσουν και να απολαύσουν τις διακοπές τους», αναφέρει ο ψυχολόγος Scott Lyons.

Να λοιπόν τέσσερις συνήθειες στα ταξίδια που μπορεί στην πραγματικότητα να υποκρύπτουν άγχος υψηλής λειτουργικότητας:

Υπερβολικός προγραμματισμός

Οι πάσχοντες μπορεί να διαθέτουν ατελείωτο χρόνο για να οργανώσουν την παραμικρή λεπτομέρεια του ταξιδιού τους  – από τη μετάβαση, τις στάσεις και τη διαμονή έως τις  δραστηριότητες που καθημερινά θα κάνουν στον προορισμό τους.

Ο προγραμματισμός τους επιτρέπει να αποκτούν μία αίσθηση ελέγχου. Τους βοηθά επίσης να προετοιμαστούν για τυχόν προκλήσεις που θα αντιμετωπίζουν. Το να ρυθμίζει όμως κανείς εκ των προτέρων τι θα κάνει στις διακοπές του, με το ρολόι στο χέρι, δεν είναι καλή ένδειξη.

Πάρα πολλές αποσκευές

Ακόμα και άτομα χωρίς άγχος υψηλής λειτουργικότητας παίρνουν στα ταξίδια μαζί τους περισσότερα πράγματα απ’ όσα χρειάζονται. Οι πάσχοντες, όμως, αισθάνονται υποχρεωμένοι να πάρουν πάρα πολλά πράγματα. Είναι ο μόνος τρόπος για να είναι έτοιμοι για κάθε πιθανό και απίθανο σενάριο. Τέτοιου είδους σενάρια κυμαίνονται από τις αλλαγές του καιρού έως το να σκιστεί ένα ρούχο στην παραλία.

Πολύ πρώιμη άφιξη

Οι πάσχοντες από άγχος υψηλής λειτουργικότητας μπορεί να φθάνουν στο αεροδρόμιο ή στο πλοίο ώρες πριν από την αναχώρησή τους. Αυτό το κάνουν για να έχουν χρόνο να αντιμετωπίσουν τυχόν απρόοπτα. Μπορεί, π.χ., να χαλάσει ένα αυτοκίνητο στο δρόμο και να μην μπορούν να προσεγγίσουν το λιμάνι. Ή μπορεί να έχει ουρά στο γκισέ του αεροδρομίου. Αν όμως υπάρξει όντως κάποιο απρόοπτο, το άγχος τους εντείνεται στον υπερθετικό βαθμό.

Αποφυγή ορισμένων μέσων μεταφοράς

Ένα άλλο χαρακτηριστικό των πασχόντων είναι ότι δύσκολα θα τους δει κανείς να μπαίνουν σε μέσα μαζικής μεταφοράς. Αν και κατανοούν ότι δεν μπορούν να τα έχουν όλα υπό τον έλεγχό τους, προσπαθούν να μετακινούνται με οτιδήποτε είναι λιγότερο πιθανό να δημιουργήσει απρόοπτα.

Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι προτιμούν να μετακινούνται σε ένα νησί με δικό τους αυτοκίνητο ή με ταξί, παρά με το λεωφορείο.

Φωτογραφία: iStock