Κομπλιμέντα: Τι συμβαίνει και μας μπλοκάρουν ή μας κάνουν να αισθανόμαστε άβολα

Η δυσφορία που μπορεί να μας προκαλέσουν κάποια κομπλιμέντα (αν όχι όλα) συχνά πηγάζει από βαθιά ριζωμένες ανασφάλειες ή από την αίσθηση που έχουμε ότι δεν είμαστε τόσο ικανοί ή άξιοι όσο νομίζουν οι άλλοι.
Οι ψυχολόγοι αποδίδουν αυτή τη δυσφορία σε μια γνωστική ασυμφωνία, δηλαδή στην ψυχική ένταση που προκύπτει όταν η αίσθηση που έχουμε για τον εαυτό μας δεν ευθυγραμμίζεται με το πώς μας βλέπουν οι άλλοι. Αν είστε ο χειρότερος επικριτής του εαυτού σας, το να ακούτε «Είσαι φοβερή σε αυτό» μπορεί να σας προκαλέσει αναστάτωση, επειδή έρχεται σε αντίθεση με το αφήγημα στο κεφάλι σας που λέει: «Θα μπορούσα να τα είχα καταφέρει καλύτερα».
Η σύγκρουση αυτή οδηγεί συχνά σε σπασμωδικές αντιδράσεις, όπως η αποφυγή («Ω, δεν ήταν και τίποτα σπουδαίο») ή η απόρριψη («Δεν το εννοεί πραγματικά»). Όμως, ακόμη κι αν αυτές οι αντιδράσεις απαλύνουν κάπως την αρχική μας ανησυχία, μας εμποδίζουν να δεχθούμε τη θετική επίδραση ενός καλού λόγου.
Η έρευνα δείχνει ότι ο αγώνας αυτός είναι ιδιαίτερα έντονος για τις γυναίκες, οι οποίες συχνά μεγαλώνουν μαθαίνοντας ότι πρέπει να είναι σεμνές και να ενδιαφέρονται κυρίως για τους άλλους. Τα κομπλιμέντα, λοιπόν, μπορεί να μοιάζουν με προβολείς που ρίχνουν φως σε φανταστικές ατέλειες. Προσθέστε και την πίεση της τελειομανίας που συχνά νιώθουν οι γυναίκες και ακόμη και ένα καλοπροαίρετο «Είσαι καταπληκτική!» μπορεί να μοιάζει με υπενθύμιση των ελλείψεών μας, όπως τις αντιλαμβανόμαστε εμείς.
Γιατί είναι σημαντικό το να μάθουμε να δεχόμαστε τα κομπλιμέντα
Η αποδοχή μιας φιλοφρόνησης δεν έχει να κάνει μόνο με την ενίσχυση του «εγώ» σας – έχει να κάνει με την ίδια τη σύνδεση με τον άλλο. Τα κομπλιμέντα είναι μικρές πράξεις καλοσύνης που λένε: «Σε βλέπω. Σε εκτιμώ». Απορρίπτοντάς τα, απορρίπτουμε χωρίς να το θέλουμε την προσοχή και την ευαλωτότητα του άλλου. Επιπλέον, το να μάθουμε να δεχόμαστε τον έπαινο μπορεί να μας βοηθήσει να ξαναγράψουμε τα σενάρια της αυτοαμφισβήτησης που μπορεί να κρύβουμε μέσα μας. Όταν εξασκούμαστε στο να αγκαλιάζουμε τη θετική ανατροφοδότηση, επιβεβαιώνουμε όχι μόνο την αξία μας αλλά και τις σχέσεις που κάνουν τη ζωή μας πλούσια.
Πώς να γίνετε καλύτεροι στην αποδοχή των κομπλιμέντων
Αν οι φιλοφρονήσεις σας κάνουν να ανατριχιάζετε, να θυμάστε ότι δεν είστε μόνοι, αλλά υπάρχουν καλά νέα: Μπορείτε να εκπαιδεύσετε τον εαυτό σας να τις δέχεται με χάρη, τονίζει η καθηγήτρια Lindsey Godwin.
Ακολουθούν τρεις πρακτικές στρατηγικές:
1. Πείτε «ευχαριστώ» και κάντε παύση: Ο απλούστερος τρόπος για να απαντήσετε σε ένα κομπλιμέντο είναι με ειλικρινή ευγνωμοσύνη. Ένα ειλικρινές «ευχαριστώ» δείχνει ότι εκτιμάτε τα ευγενικά λόγια. Αντισταθείτε στην παρόρμηση να εξηγήσετε ή να υποβαθμίσετε τη φιλοφρόνηση. Απλά δεχθείτε τη.
Παράδειγμα:
Κομπλιμέντο: «Έκανες καταπληκτική δουλειά σε αυτό το project».
Απαντήστε: «Ευχαριστώ! Αυτό σημαίνει πολλά για μένα».
2. Αντισταθείτε στην παγίδα της αποφυγής: Είναι δελεαστικό να ανακατευθύνετε αλλού ένα κομπλιμέντο με φράσεις όπως: «Ω, δεν ήταν τίποτα» ή «Ήταν ομαδική προσπάθεια». Μπορεί οι απαντήσεις να φαίνεται ότι δείχνουν μετριοπάθεια, αλλά μπορούν να υποβαθμίσουν χωρίς να το θέλετε το κομπλιμέντο και να κάνουν τον άλλο να αισθανθεί απόρριψη. Αντ’ αυτού, προσπαθήστε να αναγνωρίσετε τη συμβολή σας.
Παράδειγμα:
Κομπλιμέντο: «Η παρουσίασή σας ήταν πολύ επίκαιρη.»
Αποφυγή: «Ω, ήταν καλή η χρονική στιγμή».
Απαντήστε καλύτερα: «Σας ευχαριστώ! Χαίρομαι που τη βρήκατε πολύτιμη».
3. Σκεφτείτε το και αφήστε το να κατασταλάξει μέσα σας: Τα κομπλιμέντα μοιάζουν συχνά φευγαλέα, αλλά μπορείτε να τα κάνετε να διαρκέσουν. Αφιερώστε χρόνο για να σκεφτείτε τα ευγενικά λόγια, αφήνοντάς τα να κατασταλάξουν στο μυαλό σας. Η καταγραφή των φιλοφρονήσεων μπορεί επίσης να βοηθήσει – ένα «ημερολόγιο φιλοφρονήσεων» μπορεί να σας υπενθυμίζει τα δυνατά σας σημεία στις πιο δύσκολες μέρες.
Παράδειγμα:
Κομπλιμέντο: Συγχαρητήρια: «Η συμβουλή σου με βοήθησε πραγματικά».
Αναστοχασμός: Αργότερα, θυμίστε στον εαυτό σας: «Η άποψή μου έκανε τη διαφορά».
Αναδιατυπώστε τα κομπλιμέντα ως δώρα σύνδεσης
Ένας τρόπος για να αλλάξετε τη νοοτροπία σας είναι να δείτε τα κομπλιμέντα ως δώρα. Όταν κάποιος προσφέρει ευγενικά λόγια, μοιράζεται τη θετική του εμπειρία για εσάς. Το να δέχεστε ένα κομπλιμέντο ευγενικά είναι σαν να λέτε: «Σε ευχαριστώ για αυτό το δώρο-θα το φυλάξω». Αυτή η αναπροσαρμογή μπορεί να σας βοηθήσει να σταματήσετε να βλέπετε τα κομπλιμέντα ως κρίσεις για την αξία σας και να αρχίσετε να τα βλέπετε ως γέφυρες σύνδεσης. Την επόμενη φορά που κάποιος θα σας πει μια καλή κουβέντα, προσπαθήστε να την αγκαλιάσετε – όχι μόνο για το δικό σας όφελος, αλλά και για τη σύνδεση που δημιουργεί. Τα κομπλιμέντα μας υπενθυμίζουν ότι οι πράξεις και η παρουσία μας έχουν νόημα για τους άλλους και μπορούν να ενισχύσουν την αίσθηση αμοιβαίας εκτίμησης και κατανόησης.
Πηγή: Psychology Today
Φωτογραφία: iStock