Ελονοσία: «Πράσινο φως» από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας σε νέο εμβόλιο

  • Ρούλα Τσουλέα
ελονοσία
Σε ετήσια βάση η ελονοσία κοστίζει τη ζωή σε περισσότερα από 619.000 βρέφη και μικρά παιδιά.

Ένα οικονομικό εμβόλιο για την ελονοσία, το οποίο μπορεί να παρασκευαστεί σε μεγάλες ποσότητες, πρότεινε για χρήση στα παιδιά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ).

Το εμβόλιο αναπτύχθηκε σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Είναι το δεύτερο που προτείνει ο ΠΟΥ για την πρόληψη της νόσου, που απειλεί τον μισό παγκόσμιο πληθυσμό.

Σύμφωνα με στοιχεία του ΠΟΥ, κάθε χρόνο νοσούν από ελονοσία περισσότερα από 247 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο. Από τους ασθενείς αυτούς τουλάχιστον 619.000 χάνουν ετησίως τη ζωή τους.

Η συντριπτική πλειονότητα των κρουσμάτων (το 95%) και των θανάτων (το 96%) καταγράφεται στην Αφρική, όπου ευδοκιμούν τα κουνούπια που την μεταδίδουν. Δυστυχώς, το 80% των θυμάτων της στην Αφρική είναι μωρά και παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών.

Η δραματική αυτή κατάσταση αφορά μία νόσο η οποία μπορεί να θεραπευθεί με ειδικά φάρμακα, αλλά και να προληφθεί μέσω του εμβολιασμού.

Η ελονοσία προκαλείται από ένα παράσιτο που μεταδίδουν στον άνθρωπο μολυσμένα κουνούπια. Το πρώτο εμβόλιο που προστατεύει από τη νόσο (λέγεται RTS,S) έλαβε την υποστήριξη του ΠΟΥ το 2021. Τώρα, ο διεθνής οργανισμός εξέφρασε την υποστήριξή του στο δεύτερο, που λέγεται R21.

«Ως ερευνητής, ονειρευόμουν την ημέρα που θα είχαμε ένα ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο για την ελονοσία. Τώρα έχουμε δύο», δήλωσε ο Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, γενικός διευθυντής του ΠΟΥ. «Η ζήτηση για το εμβόλιο RTS,S υπερβαίνει κατά πολύ την προσφορά, επομένως το δεύτερο εμβόλιο είναι ένα ζωτικής σημασίας πρόσθετο εργαλείο για να προστατεύσουμε πιο γρήγορα περισσότερα παιδιά».

Εξίσου αποτελεσματικά

Ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι τα δύο εμβόλια είναι εξίσου αποτελεσματικά όταν χορηγούνται σε περιοχές όπου η ελονοσία έχει εποχιακή μεταδοτικότητα. Η αποτελεσματικότητα αυτή φθάνει στο 75% τους 12 μήνες μετά τη χορήγηση τριών δόσεων στα παιδιά.

Τα δύο εμβόλια δεν έχουν συγκριθεί μεταξύ τους, προσθέτει, αλλά από τις έως τώρα δοκιμές τους δεν φαίνεται να υπερτερεί το ένα του άλλου. Η κύρια διαφορά είναι το γεγονός ότι το νέο εμβόλιο μπορεί να παραχθεί σε ευρεία κλίμακα.

Όπως εξηγεί ο ΠΟΥ, η ζήτηση για τα εμβόλια είναι πρωτοφανής. Ωστόσο η δυνατότητα παρασκευής του εμβολίου RTS,S είναι περιορισμένη. Έτσι, η προσθήκη του R21 στις συστάσεις του θα συμβάλλει στην προστασία πολύ περισσότερων παιδιών από την ελονοσία.

Όπως αναφέρει το BBC, από το εμβόλιο RTS,S έχουν παραχθεί 18 εκατομμύρια δόσεις. Από το R21 μπορούν να παραχθούν περισσότερες από 100 εκατομμύρια δόσεις σε έναν χρόνο. Υπάρχει επίσης προοπτική να αυξηθούν σε 200 εκατομμύρια.

Το νέο εμβόλιο αναμένεται να είναι έτοιμο για διάθεση στα μέσα του 2024. Τουλάχιστον 28 αφρικανικές χώρες έχουν ζητήσει να γίνουν εμβολιασμοί στα παιδιά τους.

Φωτογραφία: iStock