Πως αντιμετωπίζεται η κυστική ακμή και οι ουλές που προκαλεί

Οκτώ στους δέκα εφήβους και νεαρούς ενήλικες, ηλικίας 11 έως 30 ετών, αναπτύσσουν ακμή, η οποία πολύ συχνά προκαλεί ουλές στο δέρμα του σώματος και του προσώπου, επιβαρύνοντας την ψυχολογία τους.

Η ακμή είναι φλεγμονώδης διαταραχή των σμηγματογόνων αδένων και του θυλάκου της τρίχας. Συνήθως υποχωρεί μέχρι την ηλικία των 30 ετών, αλλά μερικές φορές επιμένει πολύ περισσότερο.

Στην πραγματικότητα, υπάρχουν περιπτώσεις που μπορεί να επιμένει ακόμη και μέχρι τα 40 ή 50 χρόνια. Ακόμα σοβαρότερα, όμως, το 20% των προσβεβλημένων ατόμων αναπτύσσουν κυστική ακμή, η οποία δημιουργεί έντονες ουλές.

Τα καλά νέα είναι ότι «υπάρχουν θεραπείες οι οποίες μπορούν να τις αντιμετωπίσουν και να δώσουν αυτοπεποίθηση στα άτομα που υποφέρουν», τονίζει o κ. Κωνσταντίνος Μηλεούνης, διευθυντής δερματολόγος στο Metropolitan Hospital. Και απαντά στα συχνότερα ερωτήματα που απασχολούν τους πάσχοντες.

Σε ποιες περιπτώσεις η ακμή αφήνει ουλές στο δέρμα;

Όταν η ακμή είναι κυστική, εμφανίζονται κύστεις γεμάτες πύον, βαθιά κάτω από το δέρμα. Σε αυτήν την περίπτωση, οι πόροι του δέρματος μπορεί να αποφραχθούν από την υπερβολική λιπαρότητα και τη συγκέντρωση νεκρών κυττάρων.

Η κυστική ακμή αναπτύσσεται καθώς εισέρχονται βακτήρια στους πόρους του δέρματος και αναμιγνύονται με το σμήγμα, οδηγώντας σε μολυσμένα, ερυθρά, διογκωμένα ογκίδια. Τα ογκίδια αυτά έχουν μαλακή ή σκληρή σύσταση, είναι επώδυνα και όταν τα πιέσει κανείς εκκρίνουν το έλαιο-πυώδες περιεχόμενο τους.

Πολλές από τις κύστεις επικοινωνούν μεταξύ τους με «σήραγγες» (συρίγγια) και δημιουργούν αποστήματα. Κατά την ρήξη τους, μπορεί να δημιουργηθούν ουλές.

Η κυστική ακμή τείνει να εμφανίζεται:

• Σε άτομα με λιπαρό δέρμα
• Εφήβους
• Γυναίκες
• Ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας με ορμονικές διαταραχές

Συνήθως, όμως, βελτιώνεται με την πάροδο του χρόνου.

Σε ποιες περιοχές σχηματίζονται οι κύστεις της ακμής;

Η κυστική ακμή μπορεί να καλύψει μεγάλες περιοχές του δέρματος, ιδίως στο πρόσωπο όπου υπάρχουν πολλοί σμηγματογόνοι αδένες. Κύστεις μπορεί επίσης να εμφανιστούν σε άλλες περιοχές του σώματος, όπως:

• Στο στήθος
• Την πλάτη
• Τον λαιμό
• Τους ώμους
• Το πάνω μέρος των χεριών
• Τους γλουτούς
• Πίσω από τα αυτιά

Ποια είναι η θεραπεία για την κυστική ακμή;

Όπως επισημαίνει ο κ. Μηλεούνης, η κυστική ακμή χρειάζεται συνδυασμένη αντιμετώπιση, η οποία συμπεριλαμβάνει αγωγή από το στόμα, διότι η τοπική αγωγή από μόνη της είναι ανεπαρκής. Μάλιστα απαιτούνται 2-3 μήνες και περισσότερο για να τεθεί η κατάσταση σε ύφεση.

Η θεραπεία είναι απότοκος της συνεργασίας του θεράποντος με τον πάσχοντα και συνήθως συμπεριλαμβάνει συνδυασμό θεραπειών από τις εξής:

• Αντιβιοτικές κρέμες, τζελ και λοσιόν που αποδυναμώνουν τα βακτήρια και μειώνουν τη φλεγμονή
• Αζελαϊκό οξύ ή σαλικυλικό οξύ για την καταπολέμηση των βακτηρίων και την αφαίρεση των νεκρών κυττάρων του δέρματος
• Υπεροξείδιο του βενζολίου που μειώνει την ποσότητα των βακτηρίων στο δέρμα
• Ρετινοϊκό οξύ και παράγωγα βιταμίνης Α που συμβάλλουν στην απολέπιση των νεκρών κυττάρων του δέρματος
• Αντιμικροβιακά, όπως η ερυθρομυκίνη και η κλινδαμυκίνη
• Ενέσεις κορτικοστεροειδών για γρήγορη συρρίκνωση μεγάλων, επώδυνων κύστεων ακμής
• Επέμβαση για άνοιγμα των κύστεων ακμής και αποστράγγιση του πύου
• Αντισυλληπτικά χάπια ή σπιρονολακτόνη για μείωση των επιδράσεων των ανδρογόνων στις γυναίκες ώστε να μειώσουν τα επίπεδα ορμονών που προκαλούν κυστική ακμή
• Ισοτρετινοΐνη με χάπια που λαμβάνονται μόνο υπό την επίβλεψη ιατρού, λόγω πιθανών παρενεργειών. Χορηγείται μόνο σε βαριές περιπτώσεις κυστικής ακμής

Πώς μπορεί να γίνει η διόρθωση των ουλών;

Η διόρθωση των ουλών που προκαλεί η κυστική ακμή πρέπει να γίνεται πάντοτε χειμώνα, για να μην υπάρχει ηλιοφάνεια.

Η πιο παλιά εφαρμοσθείσα τεχνική είναι η δερμοαπόξεση, η οποία είναι αρκετά αποτελεσματική. Εν τούτοις, είναι «βαριά» τεχνική ανανέωσης της επιδερμίδας. Χαρίζει βαθιά ανανέωση  του δέρματος, μέσα από μια ελεγχόμενη απόξεση των ανώτερων στιβάδων του, με αποτέλεσμα την ανάπλαση των κυττάρων και την καλύτερη εικόνα και υφή του δέρματος.

«Γίνεται συνήθως υπό γενική αναισθησία, με τον γιατρό να λειαίνει τις ανωμαλίες του δέρματος με ειδικό σβουράκι. Η αποθεραπεία διαρκεί τρεις εβδομάδες, στη διάρκεια των οποίων ο ασθενής πρέπει να μείνει στο σπίτι», αναφέρει ο κ. Μηλεούνης.

Ποιες άλλες τεχνικές εφαρμόζονται;

Πιο εύκολες είναι άλλες τεχνικές που εφαρμόζονται για τις ουλές που προκαλεί η κυστική ακμή, όπως το χημικό peeling και το fractional laser.

Το χημικό peeling είναι η επίθηξη οξέος στο δέρμα, ώστε να προκληθεί χημικό έγκαυμα ελεγχόμενου βάθους και αναδιάταξη του κολλαγόνου. Διακρίνεται σε επιφανειακό, μέσου βάθους και βαθύ peeling.

Στο πολύ ελαφρύ επιφανειακό peeling, η καταστροφή φτάνει μέχρι την ακανθωτή στιβάδα. Στο μέσου βάθους peeling, η καταστροφή φτάνει μέχρι το άνω δικτυωτό χόριο. Τέλος στο βαθύ, η καταστροφή φτάνει μέχρι το μέσο δικτυωτό χόριο.

Στο πλαίσιο της επούλωσης, ο οργανισμός παράγει νέο ιστό και η ουλή γίνεται πιο επιφανειακή. Απαιτεί μία εβδομάδα παραμονή στο σπίτι για να γίνει σωστή αποθεραπεία. Η διαδικασία μπορεί να επαναληφθεί στον ίδιο ασθενή.

«Πιο εύκολη τεχνική είναι το fractional laser», επισημαίνει ο ιατρός. Σκοπός της διαδικασίας είναι να μεταφερθεί ένα θερμικό ερέθισμα στους ινοβλάστες του δέρματος που παράγουν το κολλαγόνο, με σκοπό να λειανθεί η επιφάνειά του και να εξαφανιστούν όποια σημάδια-ουλές υπάρχουν.

Η θεραπεία αυτή «είναι η πιο ήπια και εύκολη διαδικασία, κατά την οποία όμως το δέρμα του ασθενούς κοκκινίζει για τρεις με τέσσερις μέρες. Επίσης, για να υπάρχει καλό και ουσιαστικό αποτέλεσμα, χρειάζονται τουλάχιστον τρεις συνεδρίες, με συχνότητα μια φορά το μήνα», προσθέτει.

Συμπερασματικά, επειδή η θεραπεία των ουλών είναι μία επίπονη διαδικασία, είναι προτιμότερο να αντιμετωπίζεται εγκαίρως η κυστική ακμή με τη βοήθεια ειδικού δερματολόγου.

«Στο Τμήμα μας στοχεύουμε στη διάγνωση και τη θεραπεία των δερματικών και αφροδίσιων νόσων των εξωτερικών και νοσηλευόμενων ασθενών. Η εμπειρία της ομάδας σε συνδυασμό με τον υπερσύγχρονο ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό του νοσοκομείου, επιτυγχάνει τα καλύτερα αποτελέσματα για τον κάθε ασθενή εξατομικευμένα», καταλήγει ο κ. Μηλεούνης.

Φωτογραφία: iStock