Στρεπτόκοκκος ομάδας Α: Ερωτηματικά, επιστημονικές υποψίες και … θεωρίες συνωμοσίας (ξανά)

  • Γιάννα Σουλάκη
στρεπτόκοκκος
Ανησυχία και ερωτηματικά έχει προκαλέσει σε γονείς και επιστήμονες στην Ελλάδα, ο τελευταίος θάνατος παιδιού από διεισδυτική στρεπτοκοκκική νόσο (iGAS).

Στο επιστημονικό μικροσκόπιο βρίσκεται και πάλι ένα συνηθισμένο βακτήριο, που το τελευταίο διάστημα παρουσιάζει ασυνήθιστη συμπεριφορά.

Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α προκάλεσε στη χώρα μας τον θάνατο 6 παιδιών κάτω των 10 ετών, τα οποία κατέληξαν από διεισδυτική στρεπτοκοκκική νόσο (iGAS) και σηπτική καταπληξία.

Ο τελευταίος θάνατος του άτυχου 7χρονου παιδιού από την Ημαθία, εγείρει σοβαρή ανησυχία στους γονείς.

Δείτε επίσης – Στρεπτόκοκκος Α: Ο θάνατος του 7χρονου στο “μικροσκόπιο” επιστημόνων και δικαιοσύνης – Τι λένε οι παιδίατροι

Υπάρχει πράγματι αύξηση στα περιστατικά εμφάνισης διεισδυτικού στρεπτόκοκκου σε μικρά παιδιά;

Ενδέχεται γι’ αυτό, να ευθύνεται η πανδημία του κορονοϊού, που -ούτως ή άλλως- έχει απορρυθμίσει την εποχικότητα όλων των παθογόνων (γρίπης, RSV κλπ);

Σχετίζονται ή όχι τα θανατηφόρα κρούσματα από iGAS με τον εμβολιασμό κατά της COVID-19, όπως έσπευσαν να αποφανθούν στα social media οι πάσης φύσεως… συνωμοσιολόγοι;

Το iatropedia.gr έθεσε τα παραπάνω ερωτήματα στον επικ. Καθηγητή Δημόσιας Υγείας στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Θεόδωρο Λύτρα.

Υπάρχει διαπιστωμένη αύξηση στα περιστατικά στην Ελλάδα;

Είναι γνωστό, πως εύκολες και γρήγορες απαντήσεις δεν μπορεί να δώσει η επιστήμη. Το θέμα των θανάτων παιδιών από iGAS, βρίσκεται επί του παρόντος σε στάδιο καταγραφής και διερεύνησης.

Επισήμως από τον Σεπτέμβριο και έως σήμερα εντοπίζεται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες (Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία και Ιρλανδία) μια αύξηση στις περιπτώσεις iGAS σε παιδιά ηλικίας κάτω των 10 ετών.

Δείτε επίσης: ΕΟΔΥ: Έξι παιδιά έχουν καταλήξει εφέτος από στρεπτόκοκκο Α στη χώρα μας

Το σίγουρο είναι, όπως υποστηρίζει ο Καθηγητής, πως την αύξηση δεν μπορούμε να την υποστηρίξουμε με επιστημονικά δεδομένα και για την Ελλάδα.

Δεν ήταν μέχρι σήμερα στα επιτηρούμενα νοσήματα ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α στη χώρα μας, όπως είναι για παράδειγμα, η γρίπη, η ελονοσία ή η φυματίωση και η μηνιγγίτιδα. Οπότε δεν έχουμε συστηματική συλλογή στοιχείων από προηγούμενα χρόνια, ώστε να ξέρουμε πόσα κρούσματα έχουμε κάθε χρόνο και ποια εποχή τα έχουμε, και εάν τα 6 κρούσματα διεισδυτικού στρεπτοκόκκου αντιπροσωπεύουν όντως μια αύξηση, ή όχι”, σχολιάζει ο κ. Λύτρας.

Αυτό πρακτικά σημαίνει, πως παρόμοια περιστατικά μπορεί να έχουν συμβεί και τα προηγούμενα χρόνια και να διέλαθαν της προσοχής των αρμόδιων υγειονομικών αρχών.

“Ακριβώς!” σχολιάζει ο επιστήμονας και εξηγεί περαιτέρω:

“Και μάλιστα, όχι απαραίτητα τα τελευταία λίγα χρόνια -γιατί είχαμε και μια πανδημία- αλλά τα τελευταία 10 ή 15 χρόνια. Δεν ξέρουμε τι γίνεται και πόσους διεισδυτικούς στρεπτοκόκκους έχουμε στα παιδιά αυτής της ηλικίας κάθε χρόνο και ποια εποχή έχουμε τα κρούσματα”, σημειώνει.

Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, ο στρεπτόκοκκος τύπου Α μπαίνει πλέον στα επιτηρούμενα νοσήματα και στην Ελλάδα.

Συγκεκριμένα, ο Οργανισμός απέστειλε ενημερωτικό σημείωμα με οδηγίες σε όλα τα νοσηλευτικά ιδρύματα της χώρας για την αναγκαιότητα να δηλώνονται πλέον στον ΕΟΔΥ.

Εστάλησαν, επίσης, οδηγίες στις Διευθύνσεις Δημόσιας Υγείας σχετικά με τη διαχείριση των κρουσμάτων iGAS στο οικιακό και σχολικό περιβάλλον και ενημερώθηκε η επιστημονική κοινότητα.

Στρεπτόκοκκος Α: Υπάρχει διαπιστωμένη αύξηση στα περιστατικά στο εξωτερικό;

Στην Αγγλία, που υπάρχει πολύ καλή καταγραφή εδώ και πολλά χρόνια, τα στοιχεία δείχνουν μεν μια αύξηση, που όμως, δεν είναι πρωτοφανής σε απόλυτους αριθμούς.

Υπήρχαν συρροές κρουσμάτων διεισδυτικού στρεπτόκοκκου και τα προηγούμενα χρόνια, αλλά φέτος φαίνεται να είναι “εκτός εποχής”. Δηλαδή, άνοιξη προς καλοκαίρι δεν είναι σύνηθες να έχουμε έξαρση αναπνευστικών ιών και ειδικότερα στρεπτόκοκκου.

“Στη Βρετανία υπάρχει μια αύξηση όχι σε απόλυτο αριθμό, αλλά εκτός εποχής. Ουσιαστικά αυτά τα νοσήματα αυξάνονται χειμώνα και αρχές άνοιξης, όχι τώρα που μπαίνουμε στο καλοκαίρι. Τώρα λοιπόν έχουμε μια αύξηση που είναι ασυνήθιστη γι’ αυτή την εποχή του χρόνου”, τονίζει ο Επιδημιολόγος.

Δείτε το χαρακτηριστικό διάγραμμα που ανήρτησε ο κ. Λύτρας με την αύξηση των περιστατικών στη Βρετανία.

Σε μια πιθανή αύξηση κρουσμάτων, συμπληρώνει Καθηγητής κ. Θεόδωρος Λύτρας, διερευνάται το πως ανιχνεύεται η αύξηση αυτή, δηλαδή η μέθοδος εντοπισμού της:

“Ο στρεπτόκοκκος ανιχνεύεται με το γνωστό Strep Test, με το ρινοφαρυγγικό επίχρισμα. Κάνουμε λοιπόν τον ίδιο αριθμό Strep Test αυτή την εποχή σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα; Δεν το ξέρει κανείς αυτό. Μπορεί να κάναμε πριν λιγότερα τεστ και τώρα περισσότερα. Υπάρχει κι αυτό το ενδεχόμενο”, τονίζει.

Διαταραχή εποχικότητας λόγω πανδημίας

Ένα ακόμη ενδεχόμενο που διερευνούν οι επιστήμονες είναι μήπως ο κορονοϊός ή και οι άλλες αναπνευστικές ιώσεις που παρουσίασαν έξαρση κατά τη διάρκεια του χειμώνα, οδήγησαν σε μια αύξηση κρουσμάτων στρεπτοκόκκου, άρα και διεισδυτικού στρεπτοκόκκου.

“Αυτό είναι ένα πολύ πιθανό ενδεχόμενο”, αναφέρει ο ειδικός και προσθέτει.

“Αν υποθέσουμε ότι τα κρούσματα αυτά δεν είναι παράγωγο αυξημένης διάγνωσης, ούτε και είναι και πραγματική αύξηση. Μπορεί να είναι η διαταραχή της εποχικότητας όλων αυτών των παθογόνων, όπως το είδαμε και με τη γρίπη πέρυσι και πρόπερσι. Και μπορεί λοιπόν όλη αυτή η κυκλοφορία με τον κορονοϊό να τα έχει μετατοπίσει όλα αυτά, εκτός εποχής. Γιατί όντως αυτά τα παθογόνα, όπως ο στρεπτόκοκκος, μπορεί να “κάτσουν” πάνω σε μία αναπνευστική ιογενή λοίμωξη και να επιφέρουν δραματικές επιπτώσεις”, σημειώνει συγκεκριμένα.

“Ξεσαλώνουν” ξανά οι συνωμοσιολόγοι

Τα εμβόλια κατά της COVID-19 βρήκαν την ευκαιρία ξανά να ενοχοποιήσουν, οι πάσης φύσεως αρνητές των εμβολίων και οι συνωμοσιολόγοι.

Στα social media κάποιοι αναρτούν σχόλια, όπως “να μας πουν εάν τα παιδάκια ήταν εμβολιασμένα”.

Ότι δηλαδή, το εμβόλιο κατά της COVID-19 μπορεί να επιβάρυνε το αναπνευστικό τους σύστημα και να έμειναν εκτεθειμένα στη μόλυνση από τον στρεπτόκοκκο.

“Αυτά όλα είναι σπέκουλα. Καθαρή σπέκουλα”, απαντά απερίφραστα ο Επιδημιολόγος και εξηγεί:

“Βεβαίως οι επιστήμονες -τουλάχιστον στην Αγγλία που έχουν καλά επιδημιολογικά δεδομένα- θα το ελέγξουν αυτό. Και ο τρόπος να ελεγχθεί είναι με βάση συγκεκριμένους επιδημιολογικούς σχεδιασμούς που μπορούν να ακολουθηθούν. Ο πιο συνήθης είναι, να ελέγξουμε πόσα παιδάκια αυτής της ηλικίας είναι εμβολιασμένα και αν αυτά που πάθανε αυτό που πάθανε, ήταν πιο συχνά εμβολιασμένα σε σχέση με τον υπόλοιπο παιδικό πληθυσμό. Αν δούμε ότι όλα τα παιδιά που κατέληξαν -μηδενός εξαιρουμένου- ήταν εμβολιασμένα, θα μας μπουν “ψύλλοι στ’ αυτιά”. Αλλά σαφώς αυτό θα το δούμε. Μέχρι να το δούμε, είναι καθαρή σπέκουλα. Και δεν νομίζω πως κανένας σοβαρός άνθρωπος «ποντάρει» στο ότι μπορεί να παίζει ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Αλλά σαφώς είναι κάτι που επιστημονικά θα το δούμε και οφείλουμε να το δούμε”, καταλήγει ο Καθηγητής.