Νομοσχέδιο για τη νέα ΠΦΥ: Τι ψηφίζουν τελικά;

Διαβάστε παρακάτω τι αναφέρει ο κ. Ανάργυρος Μαριόλης, πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Γενικής Ιατρικής:

“…Ως επίσημος επαγγελματικός φορέας της Γενικής Ιατρικής στην Ελλάδα, αποτέλεσε και αποτελεί διαχρονικό αίτημά μας τη στροφή του συστήματος υγείας στη χώρα μας προς την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και τις θεμελιώδεις αρχές της, βασισμένη κύρια στην εγκαθίδρυση του θεσμού του Οικογενειακού Ιατρού (ΟΙ). γιατί αποδεδειγμένα επιτυγχάνει καλυτέρα αποτελέσματα υγείας για τον πληθυσμό σε χαμηλότερο κόστος. Δυστυχώς, όμως, προβλήματα προκύπτουν κατά τη μετάβαση από τη θεωρία στην πράξη. Υπάρχουν παρεμβάσεις που επιχειρούνται με το παρών σχέδιο νόμου που κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση όμως
Η στρατηγική σκόπευση είναι : “Ολική Επαναφορά στη Διακήρυξη της Alma-Ata” πράγμα που σημαίνει έμφαση στην οικογένεια και τη κοινότητα με διαχειριστή κυρίως της υγείας αλλά και της ιατρικής περίθαλψης το γενικό οικογενειακό γιατρό.

Το υπό συζήτηση σχέδιο δεν υπηρετεί αυτή την αρχή, δεν εμπνέει, δεν μπορεί να αποκτήσει επιστημονική και τεχνοκρατική υπεροχή και επίσης δεν έχει πολιτική ηγεμονία.
Αντιθέτως αντί της ευχερούς πρόσβασης και της διεύρυνσης των επιλογών για το χρήστη εισάγει μια αδιευκρίνιστη “φιγούρα ιατροχωροφύλακα” ως δήθεν γιατρό ΠΦΥ αμφιλεγόμενης χρηματοδοτικής βάσης (δυο χρόνια απο ΕΣΠΑ με αμφισβητούμενη επιλεξιμότητα) και δικαιολογημένα ισχνής ζήτησης από νέους γιατρούς.

Προσθέτει εμπόδια στην πρόσβαση (παραπομπή και εντός της ΠΦΥ) αυξάνει τον “διοικητισμό” σε βάρος της αναγκαίας διαχείρισης του ασθενούς και της ασθένειας ενώ συμβάλλει στη περαιτέρω διάσπαση των τμημάτων του δημοσίου τομέα και αποτρέπει την αναγκαία ολοκλήρωση δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (οικογενειακοί και άλλοι γιατροί συμβεβλημένοι και ιδιώτες).

Συνοπτικά ο “διοικητισμός” θέτει φραγμούς στους πολίτες, εμποδίζει το συντονισμό και τη συνεργασία των τμημάτων της περίθαλψης, αυξάνει τις μονοπωλιακές τάσεις και το “ανεξέλεγκτο” από τη κοινωνία και ωθεί προς τη κυριαρχία και τον έλεγχο από το πολιτικό σύστημα.

Αντιστρατεύεται το δημόσιο συμφέρον (στο όνομά του δήθεν), δεν διασφαλίζει τη βιωσιμότητα και την αποδοτική χρήση των πόρων.

Δεν άρει την αποδοχή του ιατρικού σώματος και της κοινωνίας.

Πέρα από το “κλειστό κόσμο” περιθωριακών ή/και υστερόβουλων ιατρικών κύκλων που έχουν συγκυριακή (και ελπίζεται προσωρινή) συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων υπάρχει ο “ανοικτός ουρανός” των μεταρρυθμίσεων που συντελούνται σε ολόκληρο το κόσμο και κατατείνουν στη μεταφορά πόρων στη ΠΦΥ, στην ενίσχυση των επιλογών για τους πολίτες και τη μείωση του χρηματοδοτικού βάρους των νοικοκυριών.

Στο πυρήνα αυτών των αλλαγών και στις δυο πλευρές του αντλαντικού (οργανισμοί διατήρησης της υγείας στις ΗΠΑ και συμπλέγματα πφυ στο ΗΒ) βρίσκεται η συμμετοχή της κοινότητας και η ανάδυση του κεντρικού ρόλου του γενικού γιατρού ως διαχειριστή των ιατροκοινωνικών δεδομένων των ασθενών (medical records), των παραγόντων κινδύνου risk factors) των ατόμων, της οικογένειας και της κοινότητας και επίσης των συμπεριφορικών στάσεων (behavioral attitudes) που συνδέονται με την υγεία.
Η διαχείριση του μικρού και μέσου κινδύνου και των χρόνιων νοσημάτων συμπληρώνει το πλαίσιο δράσης της ΠΦΥ και υπερκαλύπτει το 75% της ζήτησης ιατρικής περίθαλψης.
Η εισαγωγή κλειστών (κάθετων) προϋπολογισμών στο πληθυσμό αναφοράς και αντίστοιχων (οριζόντιων) με βάση τη νόσο ή τη δραστηριότητα μπορεί να υποστηρίξει τη διοικητική και διαχειριστική ολοκλήρωση των διασπασμένων μερών (δημοσίων, κοινωνικών και ιδιωτικών) του υγειονομικού τομέα.

Κρίσιμο σημείο συνιστά η αύξηση της ισχύος των πολιτών διαμέσου των επιλογών και η μεταφορά εξουσίας στο γενικό οικογενειακό γιατρό μέσω της δυνατότητας διαχείρισης των υγειονομικών υποθέσεων των πολιτών…”

Τα προβλήματα και τα ερωτηματικά που το νομοσχέδιο δημιουργεί είναι πολλά. Έγινε σχετική αναφορά στα περισσότερα άρθρα.

– Δεν φαίνεται να αλλάζει τίποτα στην υποβαθμισμένη ΠΦΥ στην περιφέρεια της χώρας. Αντιθέτως, δημιουργούνται δύο παράλληλα συστήματα ΠΦΥ στις αστικές περιοχές (οικογενειακοί ιατροί ΤοΜΥ- ιδιώτες συμβεβλημένοι με τον ΕΟΠΥΥ οικογενειακοί ιατροί) το καθένα με τα δικά του εγγενή προβλήματα, επιπρόσθετα του τρίτου συστήματος(ΚΥ,ΠΙ), που ήδη λειτουργεί στην περιφέρεια με σοβαρές ελλείψεις και δυσλειτουργίες.

– Επιλέχθηκε η στελέχωση νέων κρατικών δομών ΠΦΥ, των
Το.Μ.Υ. ,σε μια χώρα που ήδη λειτουργεί στον αστικό ιστό της το πυκνότερο δίκτυο ιατρών στον κόσμο- κύρια ιδιωτών. Η σύναψη συμβάσεων του ΕΟΠΥΥ με τους ιδιώτες γιατρούς και η παροχή κινήτρων σε αυτούς, μέσω ΕΣΠΑ και άλλων πηγών χρηματοδότησης, για συνενώσεις προς δημιουργία group practices φαντάζει ως μια πολύ πιο πρόσφορη και αποδοτική λύση. Το σχέδιο νόμου, λοιπόν, ζητά από τους γιατρούς να κλείσουν τα ιατρεία τους και να ενταχθούν στα ΤοΜΥ.

– Είναι άγνωστο αν θα βρεθούν οι γιατροί που χρειάζονται για τη στελέχωση των ΤοΜΥ, καθώς το κίνητρο του μισθού επιμελητή Α’, με εργασιακή σχέση πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης, ορίζοντα 2+2 ετών και χρηματοδότηση από ΕΣΠΑ, είναι δυνατό να λειτουργήσει μόνο για γιατρούς που μόλις τελείωσαν την ειδικότητα τους και όχι για ένα γιατρό που ήδη έχει κάνει την επένδυση του και έχει ανοίξει το ιατρείο του.

– Επιλέχθηκε ως μέθοδος αποζημίωσης των οικογενειακών ιατρών των ΤοΜΥ η πάγια αντιμισθία, μέθοδος αποζημίωσης αναχρονιστική, που δεν προάγει την ποιότητα. Σε όλο το δυτικό κόσμο χρησιμοποιούν μικτά συστήματα αποζημίωσης με βάση τη κατά κεφαλήν μέθοδο αποζημίωσης, με στάθμιση για την ηλικία και το νοσολογικό προφίλ των ασθενών.

– Παραμένουν πλήρως αδιευκρίνιστοι οι όροι σύμβασης των ιδιωτών οικογενειακών ιατρών με τον ΕΟΠΥΥ. Ποιο θα είναι το ελάχιστο καθημερινό ωράριο που θα τους επιβληθεί; Ποιο θα είναι το ύψος της αποζημίωσης τους; Δηλώσεις του Υπουργού Υγείας το προσδιορίζουν σε εξευτελιστικά επίπεδα. Δεν λαμβάνουν ,όμως, υπόψη τη χρήση ενός εξοπλισμένου ιατρείου με σημαντικά πάγια έξοδα, ούτε τις υπέρογκες ασφαλιστικές εισφορές και φορολογία, ούτε πως είναι απαραίτητη η στελέχωση του ιατρείου τουλάχιστον από έναν νοσηλευτή ή, και έναν γραμματέα για να μπορεί ο ιατρός να ανταπεξέλθει στο σημαντικό φόρτο εργασίας που του παραδίδεται.

– Είναι άγνωστο αν θα μπορέσει ο ΕΟΠΥΥ να βρει τους ιδιώτες οικογενειακούς ιατρούς που χρειάζεται για να καλύψει το 70% του αστικού πληθυσμού, αν όντως οι όροι σύμβασης είναι εξευτελιστικοί.

– Τι θα συμβεί αν οι γιατροί δεν υποκύψουν στους όρους αυτούς; Πως θα λειτουργήσει το σύστημα που προϋποθέτει υποχρεωτική εγγραφή σε οικογενειακό γιατρό και gatekeeping; Υπάρχουν δηλώσεις- ουσιαστικά απειλές- για σκέψεις σχετικά με τον αποκλεισμό των μη συμβεβλημένων ιατρών από τη συνταγογράφηση.

– Αδιευκρίνιστη παραμένει και η σχέση του δημόσιου συστήματος υγείας με το ιδιωτικό. Αν ένας πολίτης επιλέγει να έχει ως οικογενειακό γιατρό έναν ιδιώτη γιατρό, θα γίνονται δεκτές οι παραπομπές του από τα δημόσια νοσοκομεία, τα Κέντρα Υγείας ή και τους εξειδικευμένους ιατρούς του συστήματος; Ακόμα χειρότερα θα μπορεί να συνταγογραφεί αυτός φάρμακα και εξετάσεις υπό την ασφαλιστική κάλυψη του ΕΟΠΥΥ;

– Δεν φαίνεται από το νομοσχέδιο να υπάρχει σεβασμός στην ελευθερία επιλογής ιατρού- οικογενειακού ή εξειδικευμένου- από τον πολίτη. Δίνεται προτεραιότητα στην κάλυψη του πληθυσμού από τις δημόσιες δομές και όχι από τους γιατρούς που οι ασθενείς επιθυμούν. Η επιλογή του οικογενειακού ιατρού από τον ασθενή ενδυναμώνει τον ασθενή, ο οποίος με τις επιλογές του επιβραβεύει ή τιμωρεί συμπεριφορές και πρακτικές. Αποτελεί από μόνη της μια από τις καλύτερες μεθόδους αξιολόγησης της ποιότητας των υπηρεσιών.

– Δεν φαίνεται να υπάρχει οροφή στον αριθμό των εγγεγραμμένων ασθενών ανά οικογενειακό ιατρό. Ο αναφερόμενος ως «ενδεδειγμένος» αριθμός ασθενών ανά οικογενειακό ιατρό- 2000 ενήλικες (και μάλιστα όχι σταθμισμένους για την ηλικία και για την νοσηρότητα τους) δεν βάζει όρια στο μέγεθος της λίστας, η οποία θα μπορεί να διογκώνεται κατά το δοκούν εις βάρος της ποιότητας των υπηρεσιών.

– Τι νόημα έχει η διοικούσα τριμελής επιτροπή Το.Π.Φ.Υ. με τον πρόεδρο της
να ορίζεται από το διοικητή της Υ.Πε. και με αδιευκρίνιστα τα κριτήρια επιλογής του;
– Γιατί ένα παιδί να μην μπορεί να έχει οικογενειακό γιατρό έναν Γενικό Ιατρό αν η οικογένεια του το επιθυμεί και πρέπει να είναι υποχρεωτικά παιδίατρος;

Όλα αυτά δείχνουν πως γνώμονας του σχεδίου νόμου σαφώς δεν είναι η παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών ΠΦΥ για όλους τους πολίτες, αλλά περισσότερο η κάλυψη των κοινωνικά και οικονομικά αδυνάμων συμπολιτών μας και η δημιουργία ενός κρατικού συστήματος ΠΦΥ χαμηλού κόστους. Οι κοινωνικά και οικονομικά ισχυρότεροι θα καταφύγουν στην ιδιωτική ασφάλιση και στον ιδιωτικό τομέα υγείας. Ο μεγαλύτερος φόβος των Γενικών Γιατρών είναι πως ο θεσμός του οικογενειακού γιατρού, που τόσα χρόνια περιμέναμε να εφαρμοστεί, θα καεί μαζί με αυτό το κακά σχεδιασμένο εγχείρημα.