Κρίσιμα φάρμακα: Τα μέτρα που εξετάζει η ΕΕ για να μην υπάρχουν ελλείψεις

Πάνω από 260 σκευάσματα, συμπεριλαμβανομένων εμβολίων, παυσίπονων και φαρμάκων για το άσθμα, περιλαμβάνονται στη λίστα που έδωσε χθες, Τρίτη 12 Δεκεμβρίου 2023, στη δημοσιότητα ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA). Σκευάσματα για τα οποία, μέχρι τον Απρίλιο, πρέπει να υπάρχει σχέδιο διασφάλισης της προσφοράς, ώστε να μην παρουσιάζονται ελλείψεις στην Ευρώπη. Μεταξύ των μέτρων που εξετάζονται, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι αφενός μεν η αποθήκευση ποσοτήτων για κρίσιμα φάρμακα, όπως είναι για παράδειγμα η παρακεταμόλη και η μορφίνη, αφετέρου δε η έναξη ή αύξηση της παραγωγής σε ευρωπαϊκό έδαφος.

Οι προτάσεις θα μπορούσαν, ενδεικτικά, κίνητρα για τις εταιρείες να αποθηκεύουν προϊόντα και να διαφοροποιήσουν τους προμηθευτές τους, επενδυτικά κίνητρα για νέα εργοστάσια παραγωγής στην ΕΕ και εισαγωγή κοινών πρωτοκόλλων προμηθειών, όπως έγινε, για παράδειγμα, με τα εμβόλια της Covid-19, σύμφωνα με πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τον Οκτώβριο.

Σήμερα, η Ευρώπη εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την Κίνα και την Ινδία ως προμηθευτές φαρμάκων και πρόδρομων χημικών ουσιών για την παραγωγή τους. Στόχος, όμως, είναι πλέον η «στρατηγική αυτονομία» και στο θέμα των φαρμάκων. Αυτό σημαίνει ότι η ΕΕ θα επιδιώξει να διασφαλίσει η ίδια, εσωτερικά, την κάλυψη σημαντικών αναγκών σε φάρμακα.

Η Γαλλία, για παράδειγμα, έχει δεσμευτεί να ανανεώσει την παραγωγή 50 βασικών φαρμάκων και ανοίγει ένα νέο εργοστάσιο παρακεταμόλης το επόμενο έτος. Η τελευταία μονάδα στην ΕΕ έκλεισε το 2008.

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων, μαζί με την Αρχή Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Έκτακτης Ανάγκης για την υγεία, θα δημοσιεύσει έναν μεγαλύτερο κατάλογο κρίσιμων φαρμάκων, ο οποίος θα επικεντρώνεται σε εκείνα που κινδυνεύουν με έλλειψη.

Ο κατάλογος περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, ουσίες όπως η σαλβουταμόλη, ένα μυοχαλαρωτικό που χρησιμοποιείται σε εισπνεόμενα για το άσθμα, η ινσουλίνη για τη θεραπεία του διαβήτη, η βαρφαρίνη, η οποία αποτρέπει τους θρόμβους αίματος, και διάφορους τύπους πενικιλίνης και άλλων αντιβιοτικών, συμπεριλαμβανομένης της ερυθρομυκίνης. Στα εμβόλια περιλαμβάνονται τα εμβόλια για τη μηνιγγίτιδα, την ιλαρά, την παρωτίτιδα, την ερυθρά, τη γρίπη και τον τέτανο.

Αναισθητικά και παυσίπονα όπως η λιδοκαΐνη, η μορφίνη και η φαιντανύλη και συχνά χρησιμοποιούμενα φάρμακα, όπως η ωκυτοκίνη, βρίσκονται επίσης στον κρίσιμο κατάλογο της ΕΕ.

Η Επίτροπος Υγείας, Στέλλα Κυριακίδη, προωθεί το σχέδιο μετά τις πιέσεις που δέχθηκε από τους υπουργούς Υγείας των κρατών μελών μετά τις ελλείψεις του περασμένου χειμώνα. Μεταξύ των φαρμάκων στα οποία παρουσιάστηκαν ελλείψεις ήταν και παυσίπονα για παιδιά.

Ο Adrian van den Hoven, γενικός διευθυντής του οργανισμού Medicines for Europe, δήλωσε ότι ο οργανισμός «στηρίζει σθεναρά» την κίνηση για τη βελτίωση της ασφάλειας του εφοδιασμού στην Ευρώπη στη μετά Covid εποχή. Προειδοποιεί, όμως, ότι τα συστήματα υγείας και οι καταναλωτές ενδέχεται να δουν αυξήσεις τιμών. «Πολλά από τα φάρμακα αυτής της λίστας υπόκεινται στις πιο ακραίες μορφές συγκράτησης του κόστους στα κράτη μέλη της ΕΕ, γεγονός που επιδεινώνει τον κίνδυνο ελλείψεων», ανέφερε.

Ο Van den Hoven είναι, επίσης, υπέρ της εναρμόνισης των κανόνων για τις ιατρικές συσκευασίες, έτσι ώστε τα φάρμακα να μπορούν να μεταφέρονται πιο εύκολα από τη μια χώρα στην άλλη.

Επιδοτήσεις για νέες μονάδες παραγωγής

Ο Ντιντιέ Ρεντέρς, αναπληρωτής επίτροπος Ανταγωνισμού της ΕΕ, είπε στην Ευρωπαϊκή Σύνοδο Κορυφής για την Υγεία στις Βρυξέλλες, την περασμένη εβδομάδα, ότι ήταν ανοιχτός στο να δοθούν επιδοτήσεις για νέες μονάδες παραγωγής.

«Χρειαζόμαστε αλυσίδες εφοδιασμού στην Ευρώπη και όχι να εξαρτόμαστε από τρίτες χώρες», είπε χαρακτηριστικά.

Φωτογραφία: iStock