Ιός του Δυτικού Νείλου και κουνούπια: Συμπτώματα και μέτρα προστασίας – Οδηγίες από τον ΕΟΔΥ

  • Γιάννα Σουλάκη
Δυτικού Νείλου
Με αφορμή την εμφάνιση αυξημένων κρουσμάτων του ιού του Δυτικού Νείλου στην Ελλάδα από τσιμπήματα κουνουπιών, ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας και ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών εφιστούν την προσοχή στα μέτρα ατομικής προστασίας.

Όπως αναφέρουν οι αρμόδιες υγειονομικές υπηρεσίες, ο ιός του Δυτικού Νείλου έχει πλέον εγκατασταθεί στην Ελλάδα και περιστατικά της νόσου αναμένονται το επόμενο χρονικό διάστημα καθ’ όλη τη διάρκεια της κυκλοφορίας των κουνουπιών.

Την ίδια στιγμή, βάση της διεθνούς βιβλιογραφίας, ο ιός παρουσιάζει ενδημικότητα με εποχικές εξάρσεις και συχνά απρόβλεπτη γεωγραφική εξάπλωση.

“Ο ιός μεταδίδεται μεταξύ των πτηνών μέσω δήγματος (δαγκώματος) μολυσμένων κουνουπιών, τα οποία μπορούν να μολύνουν, παρεμπιπτόντως, ανθρώπους και άλλα θηλαστικά. Οι άνθρωποι θεωρούνται αδιέξοδοι ξενιστές (“dead-end hosts”) της νόσου και δεν συμμετέχουν στην αλυσίδα μετάδοσης”, τονίζεται στην αναφορά του Υπουργείου Υγείας.

Ωστόσο, παρ’ ότι η πλειοψηφία των ατόμων που μολύνονται από τον ιό, δεν αρρωσταίνουν καθόλου ή παρουσιάζουν μόνο ήπια νόσο και λιγότερο από το 1% εμφανίζει σοβαρή νόσο που προσβάλλει το νευρικό σύστημα (εγκεφαλίτιδα, μηνιγγίτιδα ή παράλυση), στην Ελλάδα εφέτος, επιπλοκές εμφάνισαν οι 5 από τους 6 ασθενείς που μολύνθηκαν.

Δείτε επίσης: Ιός του Δυτικού Νείλου -Από τα 6 κρούσματα στην Ελλάδα, τα 5 είχαν σοβαρές επιπλοκές

Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, περισσότερο κινδυνεύουν άτομα μεγαλύτερης ηλικίας (άνω των 50 ετών), καθώς και άτομα με ανοσοκαταστολή και χρόνια υποκείμενα νοσήματα.

Να σημειωθεί, ωστόσο, ότι τα περισσότερα κρούσματα έχουν εντοπιστεί στην Ξάνθη και τις Σέρρες, ενώ ο ιός, εντοπίζεται συνολικά στην Ανατολική Μακεδονία & Θράκη, την Κεντρική Μακεδονία και τη Θεσσαλία.

Δείτε τον αναλυτικό πίνακα της γεωγραφικής κατανομής των κρουσμάτων:

Ιός του Δυτικού Νείλου: Ποια είναι τα συμπτώματα

Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, το 80% των ατόμων που μολύνονται παραμένουν ασυμπτωματικοί, το 20% εμφανίζουν ήπια νόσο, ενώ λιγότεροι από 1 στους 100 ασθενείς (<1%) εμφανίζουν σοβαρή κλινική νόσο.

Ασυμπτωματική λοίμωξη: Το 80% των ατόμων που μολύνονται δεν εκδηλώνουν κανένα σύμπτωμα.

Ήπια νόσος: Υπολογίζεται ότι περίπου 20% αυτών που μολύνονται με τον ιό αναπτύσσουν την ήπια μορφή της νόσου, που μπορεί να εκδηλωθεί συμπτώματα όπως πυρετό, πονοκέφαλο, γενικευμένη αδυναμία/καταβολή, πόνους στους μυς και τις αρθρώσεις (εικόνα γριπώδους συνδρομής), ενώ επίσης μπορεί να παρουσιασθούν συμπτώματα από το γαστρεντερικό σύστημα (ναυτία, έμετοι, διάρροιες, ανορεξία, κοιλιακός πόνος), δερματικά εξανθήματα και διόγκωση των λεμφαδένων.

Σοβαρή μορφή νόσου: Λιγότερα από 1 στα 100 άτομα που μολύνονται (κυρίως άτομα μεγαλύτερης ηλικίας) αναπτύσσουν τη σοβαρή μορφή της νόσου που προσβάλλει το κεντρικό νευρικό σύστημα (εγκεφαλίτιδα, μηνιγγίτιδα ή οξεία χαλαρή παράλυση). Τα συμπτώματα της σοβαρής μορφής μπορεί να περιλαμβάνουν πυρετό, πονοκέφαλο, δυσκαμψία αυχένα, διαταραχές επιπέδου συνείδησης και συμπεριφοράς (απάθεια, λήθαργο, αποπροσανατολισμό, σύγχυση, κώμα), νευρολογικά συμπτώματα (αστάθεια, διαταραχές βάδισης και κινητικότητας, τρέμουλο, σπασμούς, παραλύσεις), σοβαρή μυϊκή αδυναμία, διαταραχές όρασης.

Ιός του Δυτικού Νείλου: Πως θα προφυλαχθούμε από τα κουνούπια

Ο Εθνικός Οργανισμός Υγείας δίνει ιδιαίτερη σημασία στα μέτρα ατομικής προστασίας από τα κουνούπια και κυρίως στην χρήση του εντομοαπωθητικού.

Όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα του ΕΟΔΥ, τα μέτρα ατομικής προστασίας είναι τα εξής:

  • Κατάλληλα ρούχα που καλύπτουν όσο γίνεται περισσότερο το σώμα: – μακριά μανίκια και παντελόνια
  • ανοιχτόχρωμα και φαρδιά ρούχα
  • Εντομοαπωθητικά σε ακάλυπτο δέρμα & επάνω από τα ρούχα, τα οποία να είναι εγκεκριμένα στη χώρα και να περιέχουν αποτελεσματικές δραστικές ουσίες όπως:

• DEET
• Πικαριδίνη/ικαριδίνη
• ΙR3535
• Citriodiol ή Eucalyptus citriodora oil, hydrated, cyclized (ec oil (h/c))

Τι προσέχουμε όταν χρησιμοποιούμε εντομοαπωθητικό σώματος;

Προσοχή στις οδηγίες χρήσης!

  • Όχι επάνω σε ερεθισμένο δέρμα, τραύματα, αμυχές
  • Όχι στα μάτια και στο στόμα
  • Όχι στο δέρμα κάτω από τα ρούχα
  • Όχι στα χέρια (παλάμες) των παιδιών
  • Μετά το αντιηλιακό
  • Αν χρειασθεί, ξαναβάζουμε μετά από μερικές ώρες
  • Έγκυες – θηλάζουσες – παιδιά: συμβουλή από τον ιατρό τους
  • Ξέπλυμα εντομοαπωθητικού με νερό και σαπούνι καθημερινά

Μείωση των σημείων που τα κουνούπια αφήνουν τα αβγά τους

Θα πρέπει να μειώσουμε, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, τις εστίες απόθεσης αβγών κουνουπιών. Αυτές είναι:

ΙΣΑ: Σοβαρή απειλή για τη Δημόσια Υγεία ο ιός του Δυτικού Νείλου

Προσοχή στα μέτρα προστασίας και ατομικής προφύλαξης από τα κουνούπια συστήνει ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών, ενώ ο πρόεδρος του ΙΣΑ και Περιφερειάρχης Αττικής, Γιώργος Πατούλης, αναφέρει ότι στο Λεκανοπέδιο Αττικής τους τελευταίους μήνες έχει τεθεί σε εφαρμογή οργανωμένο σχέδιο ψεκασμών:

«Ο ιός του Δυτικού Νείλου αποτελεί μια σοβαρή απειλή για τη δημόσια υγεία. Στο Λεκανοπέδιο της Αττικής τους τελευταίους μήνες έχει τεθεί σε εφαρμογή οργανωμένο σχέδιο ψεκασμών με βάση τις υποδείξεις των επιστημόνων. Ωστόσο θα πρέπει και οι Δήμοι να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να πραγματοποιήσουν εγκαίρως όσα προβλέπονται για να καταπολεμήσουν τον πληθυσμό των κουνουπιών και να προστατέψουν τη δημόσια υγεία. Παράλληλα θα πρέπει και οι ίδιοι οι πολίτες να ακολουθούν σχολαστικά τα μέτρα προφύλαξης και να προστατεύουν τον εαυτό τους και το περιβάλλον τους από τα κουνούπια »

Ο ΙΣΑ καλεί τους πολίτες να μην εφησυχάζουν και να τηρούν σχολαστικά τα μέτρα προφύλαξης.