Επιδημιολογικός συναγερμός για τη γρίπη και άλλους ιούς

  • Iatropedia newsroom
Επιδημιολογικός συναγερμός για τη γρίπη και άλλους ιούς
Με την Ευρώπη να πρωτοστατεί αυτήν την περίοδο σε ό,τι αφορά την αυξημένη κυκλοφορία ιών του αναπνευστικού στο βόρειο ημισφαίριο, ο Παναμερικανικός Οργανισμός Υγείας / Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (PAHO/WHO) καλεί σε αναπροσαρμογή των σχεδίων ετοιμότητας και οργάνωση των υπηρεσιών υγείας για ενδεχόμενη υπερφόρτωση του συστήματος υγείας

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα επιδημιολογικά στοιχεία για τους ιούς του αναπνευστικού συστήματος που ανέφεραν οι χώρες στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας Οργανισμό (ΠΟΥ) μέχρι 11 Ιανουαρίου 2025, παγκοσμίως η θετικότητα της γρίπης έφτανε σε ποσοστό το 22,05% την πρώτη εβδομάδα επιδημιολογικής επιτήρησης του 2025, με αύξηση της θετικότητας κατά 2,8% σε σύγκριση με την τελευταία αντίστοιχη εβδομάδα του 2024.

Στο βόρειο ημισφαίριο, από τα τέλη του 2024, υψηλή δραστηριότητα του ιού της γρίπης παρατηρείται, με αυξητική τάση, σε αρκετές χώρες της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής1 (κυρίως με
ανίχνευση του A(H1N1)pdm09, πέραν του A(H3N2)), την Κεντρική Αμερική και την Καραϊβική (κυρίως A(H3N2)), τη Δυτική Αφρική (κυρίως A(H1N1)pdm09), την Κεντρική Αφρική (κυρίως A(H1N1)pdm09), τη Βόρεια Αφρική (κυρίως A(H3N2)), καθώς και σε αρκετές χώρες της Ασίας (κυρίως με ανίχνευση του A(H1N1)pdm09).

Οι οξείες αναπνευστικές λοιμώξεις (ARI) αναμένεται να παρουσιάσουν, όπως αναφέρεται στο σχετικό έγγραφο, αυξητική τάση τον χειμώνα, λόγω της ταυτόχρονης κυκλοφορίας πολλαπλών αναπνευστικών παθογόνων όπως της εποχικής γρίπης, του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV), του ανθρώπινου μεταπνευμονοϊού (hMPV) και του μυκοπλάσματος της πνευμονίας.

Η κατάσταση αυτή μπορεί να προκαλέσει αυξημένη επιβάρυνση και ζήτηση στα συστήματα υγείας -κάτι που ήδη παρατηρείται στη χώρα μας παρότι η αύξηση στην Ελλάδα είναι συγκριτικά μικρή, της τάξης του 2,6%-με 10%, καθιστώντας απαραίτητη την προετοιμασία των υπηρεσιών υγείας για το ενδεχόμενο αύξησης των κρουσμάτων ή των επιδημιών, αναφέρει ο Παναμερικανικός Οργανισμός Υγείας.

Η κατάσταση στην Ευρώπη

Τα κρούσματα γριπώδους συνδρομής και οξειών αναπνευστικών λοιμώξεων είναι πάνω από το βασικό επίπεδο σε 16 από τις 30 χώρες της της Ευρωπαϊκής Περιφέρειας του ΠΟΥ. Η θετικότητα της γρίπης παραμένει αυξημένη, με αύξηση των νοσηλειών λόγω σοβαρής οξείας λοίμωξης αναπνευστικού (SARI), που αφορά κυρίως ηλικιωμένους ασθενείς. Η δραστηριότητα του RSV παραμένει μέτρια, ενώ ο SARS-CoV-2 παραμένει χαμηλά σε περιφερειακό επίπεδο.

Τα κρούσματα γριπώδους συνδρομής είναι αυξημένα σε 14 χώρες. Το 36% των δειγμάτων που εξετάζονταν ήταν θετικά σε γρίπη, με διάμεση θετικότητα 30% σε 15 χώρες, με κυρίαρχο τον υπότυπο A(H1)pdm09 (86%).

Η θετικότητα του SARS-CoV-2 παρέμενε στο 2%, ενώ ο RSV παρέμενε στο 8%.

Δεκατέσσερις χώρες ανέφεραν μέτρια ή υψηλότερη ένταση γρίπης και 24 ανέφεραν περιφερειακή ή εκτεταμένη εξάπλωση, κυρίως σε χώρες και περιοχές της βόρειας Ευρώπης.

Ιταλία και Ελβετία

Στην Ιταλία και την Ελβετία, τα κρούσματα γριπώδους συνδρομής συνεχίζουν να αυξάνονται, ξεπερνώντας τα έτη πριν από την πανδημία.

Όσον αφορά τα κρούσματα σοβαρής οξείας λοίμωξης αναπνευστικού (SARI), το 20% των δειγμάτων βρέθηκε θετικό για γρίπη, ποσοστό υψηλότερο από το 16% της προηγούμενης εβδομάδας, με διάμεσο 23% σε 11 χώρες.

Η πλειονότητα των ανιχνεύσεων ήταν γρίπης τύπου A (87%), με κυρίαρχο τον υπότυπο A(H1)pdm09 (85%).

Η θετικότητα για SARS-CoV-2 είχε μειωθεί στο 3% και για τον RSV παρέμενε στο 13%.

Ισπανία και Γαλλία

Στην Ισπανία έχει αναφερθεί αύξηση των ποσοστών νοσηλείας λόγω σοβαρής οξείας λοίμωξης αναπλευστικού (SARI), αν και δεν ξεπερνούσε τα δύο προηγούμενα έτη, ενώ στη Γαλλία εξακολουθεί να παρατηρείται αύξηση των επειγόντων περιστατικών για SARI πάνω από τα προ της πανδημίας επίπεδα.

Αγγλία

Στην Αγγλία, οι νοσηλείες λόγω γρίπης την πρώτη εβδομάδα επιδημιολογικής επιτήρησης του 2025 αυξήθηκαν σε 14,09 ανά 100.000 κατοίκους (από 10,69 την τελευταία εβδομάδα του 2024) και οι εισαγωγές σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) αυξήθηκαν σε 0,50 ανά 100.000 κατοίκους (από 0,42 την τελευταία εβδομάδα του 2024).

Βόρεια Αμερική

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που αναφέρθηκαν για τις χώρες της Περιφέρειας της Αμερικής από την πρώτη εβδομάδα του 2025, γριπώδεις συνδρομές και οξείες αναπνευστικές λοιμώξεις παρουσίασαν σημαντική αύξηση στη Βόρεια Αμερική, η οποία σχετίζεται με την κυκλοφορία του RSV και του ιού της γρίπης, σε αντίθεση με τη δραστηριότητα του SARS-CoV-2, η οποία συνεχίζει να μειώνεται.

Όσον αφορά τη γρίπη, παρατηρήθηκε αύξηση στη Βόρεια Αμερική και την Καραϊβική.

Συστάσεις

Υπό το φως αυτών, αλλά και άλλων στοιχείων, ο PAHO/WHO συνιστά στα κράτη μέλη να ενσωματώσουν την επιτήρηση της γρίπης, του RSV, του SARS-CoV2 και άλλων αναπνευστικών ιών στις υπάρχουσες εθνικές πλατφόρμες και να αναφέρουν τα δεδομένα επιτήρησης σε εβδομαδιαία βάση.

Συνιστά στα κράτη μέλη να συνεχίσουν να ενισχύουν την επιτήρηση των περιστατικών γριπώδους συνδρομής και να δώσουν προτεραιότητα στην επιτήρηση περιπτώσεων οξείας λοίμωξης του αναπνευστικού, μαζί με άλλες στρατηγικές επιτήρησης για την παρακολούθηση επιδημιολογικών αλλαγών και τάσεων στην κυκλοφορία των ιών για την αξιολόγηση των προτύπων μετάδοσης, της κλινικής βαρύτητας και των επιπτώσεων στο σύστημα υγείας και την κοινωνία- και για τον εντοπισμό των ομάδων που κινδυνεύουν να αναπτύξουν σχετικές αναπνευστικές επιπλοκές.

Συμπληρωματικά προς την επιτήρηση βάσει δεικτών, ο PAHO/WHO συνιστά στα κράτη μέλη να εφαρμόζουν επιτήρηση βάσει συμβάντων. Η επιτήρηση βάσει συμβάντων είναι η οργανωμένη και ταχεία καταγραφή πληροφοριών σχετικά με συμβάντα που ενδέχεται να αντιπροσωπεύουν δυνητικό κίνδυνο για τη δημόσια υγεία.

Τα αναπνευστικά συμβάντα που είναι ασυνήθιστα πρέπει να διερευνώνται αμέσως και να αναφέρονται σε PAHO/WHO σύμφωνα με τους Διεθνείς Υγειονομικούς Κανονισμούς. Ασυνήθιστα περιστατικά περιλαμβάνουν περιπτώσεις οξείας αναπνευστικής νόσου με άτυπη κλινική εξέλιξη, λοίμωξη που σχετίζεται με έκθεση σε άρρωστα ζώα ή παρατηρείται σε ταξιδιώτες από περιοχές επιρρεπείς σε νέα περιπτώσεις SARI σε επαγγελματίες του τομέα της υγειονομικής περίθαλψης που περιθάλπουν σοβαρά αναπνευστικά περιστατικά άγνωστης αιτιολογίας- ή συστάδες λοιμώξεων από ιούς γρίπης εκτός της τυπικής περίοδο κυκλοφορίας.

Στο πλαίσιο της συνήθους επιτήρησης βάσει δεικτών και για την αιτιολογική επιβεβαίωση ασυνήθιστων περιπτώσεων, θα πρέπει να να λαμβάνονται ρινοφαρυγγικά και στοματοφαρυγγικά δείγματα (ή βρογχικό έκπλυμα σε σοβαρές περιπτώσεις) για την ανίχνευση αναπνευστικών ιών. Ο εργαστηριακός έλεγχος θα πρέπει πάντα να έχει προτεραιότητα για την τα πιο σοβαρά περιστατικά, ιδίως τα εισαγόμενα στη ΜΕΘ και τα θανατηφόρα περιστατικά (θάνατοι) στα οποία συνιστάται επίσης δειγματοληψία ιστού της αναπνευστικής οδού (εάν είναι δυνατόν). Θα πρέπει να λαμβάνονται όλα τα μέτρα βιοασφάλειας για αναπνευστικά παθογόνα.

Εμβολιασμός

Η ανοσοποίηση αποτελεί, όπως επισημαίνεται, σημαντική στρατηγική για την πρόληψη σοβαρών ασθενειών που σχετίζονται με την εποχική γρίπη, COVID-19 και RSV, συμπεριλαμβανομένων των σχετικών νοσηλειών και θανάτων.

Ο PAHO/WHO συνιστά τον εμβολιασμό των ομάδων που διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο για σοβαρή γρίπη, όπως ηλικιωμένοι ενήλικες, άτομα με υποκείμενα νοσήματα, παιδιά ηλικίας 6-59 μηνών και έγκυες.

Οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο έκθεσης και μετάδοσης του ιού της γρίπης και SARS-CoV-2 και ως εκ τούτου θα πρέπει επίσης να δοθεί προτεραιότητα.

Συνιστάται οι ίδιες ομάδες προτεραιότητας υψηλού κινδύνου (με εξαίρεση τα παιδιά ηλικίας κάτω των 59 μηνών) να λαμβάνουν αναμνηστικές δόσεις του εμβολίου COVID-19 6 έως 12 μήνες μετά την τελευταία δόση.

Τέλος, η στρατηγική συμβουλευτική ομάδα της Εμπειρογνωμόνων (SAGE) για τον εμβολιασμό συνιστά σε όλα τα άτομα ηλικίας 6 μηνών και άνω να λαμβάνουν τουλάχιστον μία δόση του εμβολίου για την COVID-19 εάν δεν έχουν κάνει ποτέ το εμβόλιο.

Φωτογραφία: iStock

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Αθ. Μίχος: Ανταγωνιστικοί και φέτος γρίπη και κορονοϊός – Πότε πάει το παιδί στο νοσοκομείο

Τέλος από σήμερα τα κουπόνια από τα φάρμακα: «Πιο εύχρηστο το νέο σύστημα», λέει η ΗΔΙΚΑ

Covid, γρίπη, RSV, γαστρεντερίτιδα: Πόσο καιρό είναι κανείς μεταδοτικός