Εγκυμοσύνη: Ποια τρόφιμα προστατεύουν από την προεκλαμψία

  • Ρούλα Τσουλέα
προεκλαμψία
Η ακολούθηση μιας διατροφής πλούσιας σε φυτικές ίνες μπορεί να προστατεύει τις εγκύους από την προεκλαμψία, δηλαδή από την επικίνδυνη αύξηση της αρτηριακής πίεσης μετά την 20η εβδομάδα της κυήσεως.

Η ακολούθηση μιας διατροφής πλούσιας σε λαχανικά και δημητριακά ολικής αλέσεως μπορεί να προστατεύει τις εγκύους από την προεκλαμψία.

Αυτό υποδηλώνει μια νέα μελέτη η οποία εξέτασε τους μοριακούς μηχανισμούς που αυξάνουν τον κίνδυνο για εκδήλωση της επικίνδυνης αυτής κατάστασης.

Η προεκλαμψία είναι η υπέρταση κύησης που εκδηλώνεται μετά την 20η εβδομάδα και συνδυάζεται με σημαντική ποσότητα πρωτεΐνης στα ούρα.

Υπολογίζεται ότι έως και το 10% των εγκύων εκδηλώνουν προεκλαμψία η οποία προκαλεί επίσης σοβαρό οίδημα (πρήξιμο) στη μητέρα. Ωστόσο η κατάσταση αυτή μπορεί να έχει  συνέπειες και στο έμβρυο. Μελέτες έχουν δείξει ότι επεμβαίνει στην ανάπτυξη του ανοσοποιητικού του συστήματος, αυξάνοντας τον κίνδυνο αλλεργίας και αυτοάνοσων παθήσεων αργότερα στη ζωή.

Η νέα μελέτη, όμως, υποδηλώνει ότι μια απλή αλλαγή στη διατροφή της εγκύου μπορεί να την προστατεύσει από την προεκλαμψία.

Στη μελέτη συμμετείχαν 937 έγκυοι. Μέρος των αναλύσεων, όμως, έγιναν στο εργαστήριο σε δείγματα αίματος από άλλες εγκύους και σε πειραματόζωα.

Ο μεταβολισμός των φυτικών ινών

Οι επιστήμονες από την Αυστραλία ανακάλυψαν ότι τα χαμηλά επίπεδα ενός λιπαρού οξέος που λέγεται οξικό οξύ σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο προεκλαμψίας. Ωστόσο η αύξησή του μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο αυτό.

Το οξικό οξύ ανήκει στα επονομαζόμενο λιπαρά οξέα βραχείας αλύσου. Πρόκειται για χημικές ουσίες που παράγονται από τον μεταβολισμό των φυτικών (διαιτητικών) ινών στο παχύ έντερο.

Οι φυτικές ίνες είναι αδιάλυτες και έτσι διέρχονται από το στομάχι και το λεπτό έντερο χωρίς να διασπαστούν. Όταν όμως φθάσουν στο παχύ έντερο, τις διασπούν τα βακτήρια που φυσιολογικά υπάρχουν σε αυτό. Προϊόν του μεταβολισμού τους είναι τα λιπαρά οξέα βραχείας αλύσου. Το περίπου 60% από τα παραγόμενα λιπαρά οξέα βραχείας αλύσου είναι οξικό οξύ.

Επομένως, «η αύξηση στην πρόσληψη φυτικών ινών από την έγκυο, οδηγεί σε αυξημένη παραγωγή οξικού οξέος», δήλωσε ο επιβλέπων ερευνητής Dr Ralph Nanan, καθηγητής Παιδιατρικής και πρόεδρος του Τμήματος Υγείας του Παιδιού στο Πανεπιστήμιο του Σύδνεϋ. «Η αύξηση αυτή πιθανώς αποτελεί την πιο αποτελεσματική στρατηγική για να αποφευχθεί η προεκλαμψία».

Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι οι έγκυοι πρέπει να τρώνε περισσότερα λαχανικά στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Πρέπει επίσης να καταναλώνουν περισσότερα φρούτα με τη φλούδα και περισσότερους υδατάνθρακες ολικής αλέσεως.

Ο θύμος αδένας

Η νέα μελέτη έδειξε επίσης ότι η προεκλαμψία επηρεάζει στο έμβρυο την ανάπτυξη του θύμου αδένα. Ο θύμος αδένας είναι ένα σημαντικό όργανο του ανοσοποιητικού. Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, τα έμβρυα των εγκύων με προεκλαμψία είχαν πολύ μικρότερο θύμο αδένα απ’ ό,τι εκείνα των υγιών εθελοντριών.

Ο μικρότερος θύμος αδένας παρήγαγε λιγότερα ανοσοποιητικά κύτταρα (Τ-κύτταρα) τόσο κατά τη γέννηση των βρεφών όσο και 4 χρόνια αργότερα. Τα κύτταρα αυτά, όμως, παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην πρόληψη των αλλεργιών και των αυτοάνοσων παθήσεων. Στις αυτοάνοσες παθήσεις  ανήκουν, μεταξύ άλλων, ο διαβήτης τύπου 1, η πολλαπλή σκλήρυνση (σκλήρυνση κατά πλάκας), η ρευματοειδής αρθρίτιδα κ.λπ.

Συνεχίζοντας την έρευνά τους στο εργαστήριο οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι το οξικό οξύ παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη του θύμου αδένα στο έμβρυο. Είναι επίσης απαραίτητο για την ανάπτυξη των Τ-κυττάρων. Ωστόσο τα συγκεκριμένα ευρήματα δεν έχουν ακόμα επαληθευτεί στους ανθρώπους, διευκρίνισε ο Dr Nanan.

Συνολικά, τα νέα ευρήματα υποδηλώνουν ότι η αύξηση της πρόσληψης φυτικών ινών μπορεί να οδηγήσει σε ευνοϊκές μεταβολικές αλλαγές στο έντερο. Οι αλλαγές αυτές μπορεί να συμβάλλουν σε μια υγιή εγκυμοσύνη και να προστατεύσουν τη μελλοντική υγεία των βρεφών, λένε οι ερευνητές.

Η νέα μελέτη δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Communications.