Έχετε αυξημένο σάκχαρο; Δείτε πως επηρεάζουν την υγεία σας τα ροφήματα που πίνετε

  • Ρούλα Τσουλέα
ροφήματα
Ποια δρουν επιβαρυντικά και ποια προστατευτικά. Τι κίνδυνος υπάρχει, σύμφωνα με μελέτη σε χιλιάδες εθελοντές.

Αν πάσχετε από τύπου 2 διαβήτη, προσέξτε τα ροφήματα που καταναλώνετε. Μια νέα μελέτη αποκαλύπτει ότι ορισμένα αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου, ενώ άλλα δρουν προστατευτικά. Τον μεγαλύτερο αντίκτυπο, δε, τον έχουν στον κίνδυνο αναπτύξεως  καρδιαγγειακών επεισοδίων, όπως το έμφραγμα.

Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 σχετίζεται με τον τρόπο ζωής και την παχυσαρκία. Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η καρδιαγγειακή νόσος αποτελεί την συνηθέστερη αιτία θανάτου των πασχόντων από αυτόν. Αιτία είναι οι βλάβες που προκαλεί στα αγγεία του αίματος και στα νεύρα το αυξημένο σάκχαρο (ή γλυκόζη).

Η νέα μελέτη εξέτασε την δυνητική συσχέτιση ανάμεσα στη νόσο και στα ροφήματα που καταναλώνουν οι ασθενείς.

«Ορισμένα ροφήματα είναι ξεκάθαρα πιο ωφέλιμα από άλλα», δήλωσε ο επιβλέπων ερευνητής Dr. Qi Sun, αναπληρωτής καθηγητής Διατροφής & Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ. «Βάσει των ευρημάτων μας θα έλεγα ότι πιο ωφέλιμος είναι ο μαύρος καφές, το τσάι χωρίς ζάχαρη και το σκέτο νερό. Αντιθέτως, πιο επιβαρυντικά είναι όλα τα ροφήματα με προσθήκη ζάχαρης, ακόμα και οι φρουτοχυμοί. Το ίδιο και το πλήρες γάλα, που περιέχει πολλά κορεσμένα λιπαρά».

Τα υπόλοιπα ροφήματα (λίγων λιπαρών γάλα, φρέσκοι φρουτοχυμοί, λάιτ αναψυκτικά) βρίσκονται στο ενδιάμεσο, πρόσθεσε.

Η νέα μελέτη

Τα νέα ευρήματα δημοσιεύονται στην Βρετανική Ιατρική Επιθεώρηση (BMJ). Οι ερευνητές ενέταξαν σε αυτήν 15.486 άνδρες και γυναίκες, που έπασχαν από τύπου 2 διαβήτη.

Η μέση ηλικία των εθελοντών ήταν τα 61 έτη (επομένως, οι μισοί ήταν νεότεροι και οι υπόλοιποι μεγαλύτεροι από αυτό). Το σχεδόν 75% των συμμετεχόντων ήταν γυναίκες. Οι ερευνητές τους παρακολούθησαν επί 18,5 χρόνια, κατά μέσον όρο. Κάθε 2-4 χρόνια οι εθελοντές συμπλήρωναν αναλυτικά ερωτηματολόγια διατροφής. Μεταξύ άλλων απαντούσαν σε ερωτήματα για οκτώ διαφορετικά ροφήματα:

  • Αναψυκτικά με τεχνητά γλυκαντικά
  • Καφέ
  • Χυμούς φρούτων
  • Λίγων λιπαρών και πλήρες γάλα
  • Σκέτο νερό
  • Τσάι
  • Ροφήματα με προσθήκη ζάχαρης

Παραδείγματα ροφημάτων με προσθήκη ζάχαρης ήταν:

  • Τα αναψυκτικά με καφεΐνη
  • Τα αναψυκτικά χωρίς καφεΐνη
  • Οι φρουτοχυμοί με ζάχαρη, όπως οι λεμονάδες
  • Τα κοκτέιλ φρούτων με ζάχαρη

Η κατανάλωση έστω και 1 φλιτζανιού από αυτά την ημέρα, θεωρήθηκε ως υψηλή. Αντιθέτως, ως χαμηλή θεωρήθηκε η κατανάλωση λιγότερου από 1 φλιτζανιού ή ποτηριού τον μήνα.

Αντίστοιχα, η κατανάλωση καφέ (με ή χωρίς καφεΐνη) θεωρήθηκε ως υψηλή όταν υπερέβαινε τα 4 φλιτζάνια ημερησίως. Το τσάι όταν ήταν 2 φλιτζάνια την ημέρα, το νερό στα 5 ποτήρια ημερησίως και το γάλα λίγων λιπαρών στα 2 ποτήρια ημερησίως. Χαμηλή ήταν η κατανάλωση με 1 φλιτζάνι ή ποτήρι τον μήνα ή λιγότερο.

Τα ευρήματα

Στη διάρκεια της περιόδου παρακολούθησες, το 22,3% των συμμετεχόντων (3.447 άτομα) διαγνώστηκε με καρδιαγγειακή νόσο. Καταγράφηκαν επίσης 7.638 θάνατοι από κάθε αιτία.

Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, όσοι εθελοντές έπιναν περισσότερα ωφέλιμα ροφήματα διέτρεχαν κατά σχεδόν 25% μικρότερο κίνδυνο θανάτου από κάθε αιτία. Ωφέλιμα ροφήματα ήταν κυρίως ο καφές, το τσάι, το σκέτο νερό και ακολούθως το λίγων λιπαρών γάλα.

Αντιθέτως, όσοι έπιναν τα περισσότερα ροφήματα με ζάχαρη είχαν κατά 25% περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν καρδιοπάθεια. Είχαν επίσης 29% περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από έμφραγμα ή άλλο σοβαρό καρδιαγγειακό επεισόδιο. Συνολικά, οι πιθανότητες να χάσουν τη ζωή τους από οποιαδήποτε αιτία ήταν αυξημένες κατά 20%. Μάλιστα ο κίνδυνος πρόωρου θανάτου αυξανόταν κατά 8% με κάθε πρόσθετο φλιτζάνι ή ποτήρι την ημέρα.

Μειωμένη θνησιμότητα

Η κατανάλωση υψηλών ποσοτήτων από ωφέλιμα ροφήματα συσχετίστηκε με σημαντική μείωση του πρόωρου θανάτου από κάθε αιτία, έναντι της χαμηλής. Ειδικότερα, ο κίνδυνος μειωνόταν κατά:

  • 26% με την υψηλή κατανάλωση καφέ
  • 23% με την υψηλή κατανάλωση σκέτου νερού
  • 21% με την υψηλή κατανάλωση τσαγιού
  • 12% με την υψηλή κατανάλωση γάλακτος λίγων λιπαρών

Όσον αφορά, τέλος, την προστασία που παρείχαν αυτά τα ροφήματα έναντι των καρδιαγγειακών προβλημάτων:

  • Η υψηλή κατανάλωση καφέ μείωνε τον κίνδυνο αυτό κατά 18%
  • Η υψηλή κατανάλωση γάλακτος λίγων λιπαρών τον μείωνε κατά 12%

Ακόμα πιο ενθαρρυντικό είναι το γεγονός πως όταν κάποιοι εθελοντές άλλαξαν τα ροφήματα που έπιναν, επιλέγοντας πια τα πιο υγιεινά, μειώθηκε σημαντικά ο κίνδυνος πρόωρου θανάτου. Αυτό συνέβη όταν αντικατέστησαν τα ροφήματα με ζάχαρη με καφέ ή αναψυκτικά με τεχνητά γλυκαντικά.

Ωστόσο το όφελος ήταν ακόμα μεγαλύτερο όταν έπαψαν εντελώς να πίνουν αναψυκτικά και περιορίστηκαν σε καφέ, τσάι, σκέτο νερό και γάλα λίγων λιπαρών.

Φωτογραφία: iStock