Η νέα Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και οι ΤΟΜΥ στο μικροσκόπιο των ειδικών

  • Μαρία Τσιλιμιγκάκη
Οι δύο όψεις του νομοσχεδίου της ΠΦΥ εξετάστηκαν κατά τη διάρκεια του 8th Pharma & Health Conference με γιατρούς, φαρμακοποιούς και άλλους ειδικούς του χώρου της Υγείας να ασκούν κριτική στα όσα προωθεί η κυβέρνηση.

Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ο κύριος Ευάγγελος Φραγκούλης, MD, MSc, γενικός-οικογενειακός γιατρός, γενικός γραμματέας στην Ελληνική Ένωση Γενικής Ιατρικής και αναπλ. αρχίατρος ΕΔΟΕΑΠ, εξέτασε τα θετικά και τα αρνητικά στοιχεία του νομοσχεδίου..

Στα θετικά περιλαμβάνονται η εγκαθίδρυση του θεσμού του οικογενειακού γιατρού, με δωρεάν πρόσβαση για όλους τους πολίτες, με καθορισμένο πληθυσμό ευθύνης και λειτουργία gatekeeping. Στο σημείο αυτό είναι υποχρεωτική η παραπομπή από τον οικογενειακό γιατρό προς εξειδικευμένη φροντίδα, περιπατητική ή νοσοκομειακή υπό την ασφαλιστική κάλυψη του ΕΟΠΥΥ. Τα στοιχεία αυτά προάγουν τις θεμελιώδεις αξίες της ΠΦΥ- 4C’s: προσβασιμότητα πρώτης επαφής (first Contact accessibility), συνέχεια στη φροντίδα (Continuity), ολιστική φροντίδα (Comprehensiveness) και συντονισμός στη φροντίδα (Coordination).

Στα αρνητικά καταλογίζεται η δημιουργία ενός συστήματος ΠΦΥ δυο ταχυτήτων στις αστικές περιοχές, με τις ΤΟΜΥ να κινδυνεύουν να εξελιχθούν σε προνοιακές δομές, καθώς μόνο σε αυτές θα έχουν πρόσβαση οι ανασφάλιστοι και οι αλλοδαποί. Ερωτηματικά προκαλεί η απόφαση να δημιουργηθούν εξ’ αρχής νέες, κρατικές δομές σε μια χώρα με το πυκνότερο δίκτυο ιδιωτών ιατρών στον κόσμο (30% ιδιώτες, 70% δημόσιο στις ΤΟΜΥ).

Η αποζημίωση των ιατρών των ΤΟΜΥ με πάγια αντιμισθία προβληματίζει σε σχέση με την απουσία κινήτρων αποδοτικότητας ενώ ύψος αποζημίωσης των συμβεβλημένων ιδιωτών ιατρών είναι αποκαρδιωτικό και όχι αντάξιο του έργου που καλούνται να αναλάβουν. Ερωτηματικά υπάρχουν για το αν οι γιατροί θα αποδεχτούν μια τέτοια σύμβαση. Η μεροληψία υπέρ του κρατικού συστήματος είναι διάχυτη. Η ελευθερία επιλογής οικογενειακού ιατρού και ιατρού ειδικότητας από τον πολίτη περιορίζεται ασφυκτικά, καθώς δίνεται προτεραιότητα στην κάλυψη του πληθυσμού μέσω των δημόσιων δομών και όχι στις προτιμήσεις του πολίτη!

Από την πλευρά του ο κύριος Μάριος Γεώργιος K. Πυρπασόπουλος, παθολόγος και πρόεδρος, Ιατρικός Σύλλογος Χαλκιδικής, σχολίασε ότι στη χώρα μας υπάρχουν ήδη οι υποδομές για τη δημιουργία δημόσιου συστήματος πρωτοβάθμιας Φροντίδας. Το βασικό πρόβλημα είναι η συνεργασία και ο συντονισμός τους ως προς την διαχείριση των ασθενών σε κοινή βάση,  με αποτέλεσμα να υπάρχει άναρχη ροή ασθενών σε όλα τα επίπεδα του συστήματος υγείας.

Ταυτόχρονα, υπάρχει πληθώρα αυτοαπασχολούμενων που ασκούν πρωτοβάθμια εκτός πλαισίου. Σε αυτό το άναρχο τοπίο η κινητικότητα των πολιτών στο σύστημα υγείας είναι επώδυνη, χρονοβόρα και δαπανηρή. Με γνώμονα το συμφέρον του Έλληνα πολίτη, πρωταρχικό μέλημα της πολιτείας είναι η ασφαλής και ανταποδοτική ιατρική αντιμετώπιση στα δίκτυα υγείας, είτε δημόσια είτε ιδιωτικά. Αποτελεί, λοιπόν, αναγκαιότητα  και προτεραιότητα η οριοθέτηση κοινών κανόνων τόσο στον δημόσιο όσο και ιδιωτικό τομέα. Ο κύριος Πυρπασόπουλος κατέληξε στις προτάσεις της Επαγγελματική Ένωση Παθολόγων Ελλάδος για θεσμοθέτηση κοινών εθνικών κανόνων, ενιαίο αλγόριθμο διαχείρισης ασθενών και δημιουργία ενός δικτύου ειδικών ιατρών, παράλληλα με το δίκτυο των οικογενειακών ιατρών.

Ο Κώστας Λουράντος, πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής ανέφερε ότι οι φαρμακοποιοί στην Ελλάδα έχουν τη μεγαλύτερη και την καλύτερη διασπορά σε όλη την Ευρώπη. «Δεν είμαστε μόνο εμπορικές μονάδες αλλά μονάδες που παρέχουν υπηρεσίες, τις οποίες παρέχουν χωρίς την έννομη μορφή τους αλλά κατά το δοκούν.

Στην Ευρώπη οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται σε πολλά μεγάλα κράτη συντεταγμένα, με συγκεκριμένα αποτελέσματα. Όπου εφαρμόζεται η ΠΦΥ μέσω φαρμακείων, σε κανόνες, έχει μειωθεί η συνταγογράφηση», σημείωσε. «Να δούμε τι κερδίζουμε από αυτές τις υπηρεσίες σαν κράτος κι εφόσον είναι καλύτερες και οικονομικότερες να τις βάλουμε σε ορισμένο πλαίσιο και να τις αποζημιώσουμε. Περιμένουμε να δούμε από τον υπουργό υγείας ποιος θα είναι ο ρόλος μας», κατέληξε.

Σύμφωνα με τον κύριο Ευάγγελο Τούλη, παθολόγο, Επιστημονικό Υπεύθυνος Euromedica, και πρόεδρο της Επαγγελματικής Ένωσης Παθολόγων Ελλάδος δεν έχει γίνει συζήτηση επίσημα για την επιτροπή διαπραγμάτευσης με κανένα φορέα. Το νομοσχέδιο αποκλείει τελείως τους παθολόγους στα ΤοΜΥ, αναφέρει μόνο γενικούς γιατρούς και χωρίς να το έχουν ζητήσει οι τελευταίοι. «Ο ρόλος του φαρμακοποιοί πρέπει να είναι θεσμοθετημένος ώστε να ξέρει τα όριά του», κατέληξε.

Από πλευράς του, ο κύριος Αθανάσιος Λοπατατζίδης, Group Director, Outpatient Solutions Development, AFFIDEA, υπογράμμισε ότι παγκόσμια, αναντίρρητα, γίνεται συζήτηση για την ΠΦΥ και υπάρχει πίεση στα συστήματα υγείας. «Δεν έχουμε καταφέρει να αφουγκραστούμε τις ανάγκες των ασθενών. Οι ίδιοι επιλέγουν ποιες υπηρεσίες θα πάρουν από πού», τόνισε, προσθέτοντας ότι το νομοσχέδιο θα αποτύχει πλήρως γιατί δεν λαμβάνει υπόψη 3 παράγοντες: Την αναζήτηση στρατηγικής για να διατηρηθούν υγιείς οι κοινωνίες, την επιβράβευση και αποζημίωση της αριστείας (value-based healthcare systems) καθώς και τη δραματική και ραγδαία έλλειψη της τεχνολογίας στην κοινωνία.

Στο μεταξύ, o κύριος Francois Clerin, Managing Director, GE Healthcare Enterprise Solutions, παρουσίασε τα οφέλη της ψηφιακής υγείας για τις εταιρείες ιατρικής τεχνολογίας, τους φορείς που τη διαχειρίζονται, τους επενδυτές και τους συμβούλους τους.

•        Πώς θα συνεργαστούν τα μεγάλα συστήματα υγείας με τους προμηθευτές τεχνολογίας, φέρνοντας τη συνεργασία στους κλινικούς γιατρούς προκειμένου να εργαστούν για την παροχή καλύτερης ποιότητας φροντίδας;

•        Πώς μπορούν οι αναλύσεις σε πραγματικό χρόνο να οδηγήσουν τον μετασχηματισμό της υγειονομικής περίθαλψης και να αναπτύξουν πολύπλοκες οργανώσεις σε ψηφιακές υποδομές που βασίζονται σε cloud, συνδέοντας την παραγωγικότητα με την περίθαλψη;

•        Πώς η εικονική πραγματικότητα και τα δίδυμα ψηφιακά μοντέλα θα επηρεάσουν τους γιατρούς και τους ασθενείς;

Αναφερόμενος στην άποψη των ΚΑΕ, ο κ. Clerin τόνισε: «Η υγειονομική περίθαλψη εισέρχεται σε μια φάση ψηφιακού μετασχηματισμού, με την ελπίδα ότι θα οδηγήσει σε αξία, θα βελτιώσει την κλινική πρακτική και θα καταστήσει τα οικονομικά της υγείας πιο βιώσιμα μακροπρόθεσμα», συμπληρώνοντας πως οι αναλύσεις δεδομένων δημιουργούν πρότυπα τα οποία μπορούν να οδηγήσουν στη λήψη τεκμηριωμένων, ευφυών επιχειρηματιών αποφάσεων.