Τα «παντοτινά χημικά» αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου στις γυναίκες

Οι γυναίκες που εκτίθενται σε ορισμένες ευρέως χρησιμοποιούμενες χημικές ουσίες, οι οποίες αποκαλούνται παντοτινά χημικά επειδή δεν διασπώνται στο περιβάλλον, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσουν ορισμένες μορφές καρκίνου, αναφέρουν επιστήμονες από τις ΗΠΑ.

Τα χημικά αυτά μπορούν να συγκεντρωθούν στο ανθρώπινο σώμα, ασκώντας τοξικές επιδράσεις. Προγενέστερες μελέτες δείχνουν ότι έχουν συσσωρευτεί σε επικίνδυνες συγκεντρώσεις στο νερό, το χώμα και τα ιζήματα.

Τα παντοτινά χημικά είναι στην πραγματικότητα οι υπερφθοροαλκυλιωμένες χημικές ουσίες (PFAS). Πρόκειται για μία πολυμελή οικογένεια περίπου 10.000 συνθετικών χημικών ουσιών, οι οποίες χρησιμοποιούνται για τις αντικολλητικές και καθαριστικές ιδιότητές τους.

Στοιχεία που συγκέντρωσαν τα ομοσπονδιακά Κέντρα Ελέγχου & Προλήψεως των Ασθενειών (CDC) των ΗΠΑ, υποδηλώνουν ότι οι γυναίκες με υψηλή έκθεση στα παντοτινά χημικά διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσουν καρκίνο των ωοθηκών. Έχουν επίσης σχεδόν διπλάσιες πιθανότητες να παρουσιάσουν μελάνωμα στο δέρμα.

Η νέα μελέτη δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Journal of Exposure Science and Environmental Epidemiology. Όπως αναφέρουν οι ερευνητές δεν βρήκαν ανάλογες συσχετίσεις μεταξύ των παντοτινών χημικών και του καρκίνου στους άνδρες.

Διαβάστε ακόμα: Συναγερμός για τα «παντοτινά χημικά»: Πλημμύρισε η Ευρώπη, σε ποιες περιοχές της Ελλάδας εντοπίζονται

Η μελέτη έδειξε επίσης ότι ο καρκίνος στις γυναίκες σχετίζεται και με την αυξημένη έκθεση στις φαινόλες. Αυτές είναι χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται ευρέως:

• Στη συσκευασία των τροφίμων
• Τις χρωστικές
• Τα προϊόντα προσωπικής φροντίδας

Η νέα μελέτη

Όπως εξηγούν οι ερευνητές, εξέτασαν τις συγκεντρώσεις επτά παντοτινών χημικών και 12 φαινολών/parabens σε συνάρτηση με τη διάγνωση:

• Μελανώματος
• Καρκίνο του θυρεοειδούς
• Καρκίνο του μαστού
• Καρκίνο των ωοθηλών
• Καρκίνο της μήτρας
• Καρκίνο της μήτρας

Οι χημικές ουσίες αξιολογήθηκαν στο αίμα αρκετών χιλιάδων εθελοντών (ήταν 16.696 στην ομάδα των παντοτινών χημικών και 10.428 στις φαινόλες και τα parabens). Όλοι οι εθελοντές είχαν ηλικία 20 ετών και άνω (η μέση ηλικία τους ήταν τα 49 έτη).

Όπως έδειξε η μελέτη, οι γυναίκες με αυξημένη έκθεση σε μία υπερφθοροαλκυλιωμένη ουσία που λέγεται PFDE, είχαν διπλάσιες πιθανότητες να έχουν διαγνωστεί με μελάνωμα. Το ίδιο και όσες είχαν αυξημένη έκθεση σε δύο άλλες ανάλογες χημικές ουσίες, τις PFNA και PFUA.

Η PFNA σχετιζόταν επίσης με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου στη μήτρα. Αντίστοιχα, οι γυναίκες με υψηλή έκθεση σε φαινόλες όπως η ΒΡΑ (χρησιμοποιείται στα πλαστικά) και 2,5 διχλωροφαινόλη (χρησιμοποιείται στις χρωστικές) είχαν αυξημένες πιθανότητες να έχουν διαγνωστεί με καρκίνο ωοθηκών.

Τα ευρήματα αυτά δεν αποδεικνύουν σχέση αιτίας-αποτελέσματος, διευκρινίζουν οι ερευνητές. Αποτελούν όμως ισχυρή ένδειξη πως στην καλύτερη περίπτωση οι χημικές ουσίες σχετίζονται με την ανάπτυξη του καρκίνου. Επομένως ο ρόλος τους πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω.

Όπως αναφέρει το πολιτειακό Υπουργείο Υπηρεσιών Υγείας του Ουϊσκώνσιν, τα παντοτινά χημικά υπάρχουν μεταξύ άλλων σε προϊόντα καθαρισμού, αδιάβροχα υφάσματα, αντικολλητικά σκεύη, προϊόντα προσωπικής φροντίδας (π.χ. σαμπουάν, βερνίκι νυχιών) κ.λπ. Υπολογίζεται ότι το 97% των ενηλίκων φέρουν τα χημικά αυτά στο αίμα τους.

Φωτογραφία: iStock