Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα: Τι σχέση έχει με τη ρευματοειδή αρθρίτιδα και τον λύκο

Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι υποφέρουν από πόνο, μούδιασμα, παραισθησίες και άλλα συμπτώματα στο χέρι τους, που οφείλονται στο σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα. Πρόκειται για μία νευροπάθεια, η οποία οφείλεται στην συμπίεση ενός νεύρου που διέρχεται από τον καρπό.

Το σύνδρομο είναι μία από τις συχνότερες συμπιεστικές νευροπάθειες των άνω άκρων. Είναι επίσης ο συχνότερος τύπος νοσήματος που προκαλείται από επανειλημμένες κακώσεις. Υπολογίζεται ότι προσβάλλει σημαντικό ποσοστό του γενικού πληθυσμού – έως και το 5%, σύμφωνα με μερικές μελέτες.

Ο καρπιαίος σωλήνας είναι μία «δίοδος» από τον καρπό προς την άκρα χείρα. Δημιουργείται από οστά, τένοντες και συνδέσμους. Μέσα από τον καρπιαίο σωλήνα διέρχεται το μέσο νεύρο, το οποίο παρέχει αίσθηση στα περισσότερα δάκτυλα του χεριού. Το νεύρο αυτό συμπιέζεται και προκαλείται το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα.

«Το μέσο νεύρο σχηματίζεται από τη συνένωση των έξω και έσω χορδών του βραχιονίου πλέγματος», αναφέρει η ρευματολόγος Ελένη Κομνηνού, διευθύντρια της Κλινικής Αυτοάνοσων Ρευματικών Παθήσεων στο Μetropolitan General. «Φέρει ίνες, τόσο κινητικές, όσο και αισθητικές, προερχόμενες από το 6ο, 7ο και 8ο αυχενικό και το 1ο θωρακικό σπονδυλικό τρήμα».

Οι κινητικές ίνες του μέσου νεύρου «νευρώνουν όλους τους μυς της πρόσθιας επιφάνειας του αντιβραχίου, εκτός από τον ωλένιο καμπτήρα του καρπού και το ωλένιο ήμισυ του εν τω βάθει καμπτήρα των δακτύλων. Οι αισθητικές ίνες του νευρώνουν την παλαμιαία επιφάνεια των 3½ πρώτων δακτύλων (αντίχειρα, δείκτη, μέσου και κερκιδικού ημίσεος του παράμεσου)», προσθέτει.

Που οφείλεται το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα

Οι αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα ποικίλλουν. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται:

• Στενός σωλήνας. Υπάρχουν ασθενείς, οι οποίοι εμφανίζουν εκ γενετής στενό καρπιαίο σωλήνα
• Χρόνια επιβάρυνση του χεριού. Άτομα με χειρωνακτικό επάγγελμα προσβάλλονται 3-7 φορές συχνότερα
• Τραυματισμοί. Το κάταγμα της κερκίδας περιφερικά μπορεί να προκαλέσει το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα
• Φλεγμονές. Η φλεγμονή στους εννέα τένοντες που περιβάλλουν το νεύρο,  μπορεί να ασκήσουν πίεση
• Αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα. Η φλεγμονή του θυλάκου της άρθρωσης ή του ελύτρου των τενόντων, που παρουσιάζουν οι ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα μπορεί να προκαλέσει το σύνδρομο. Επιπλέον, το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα είναι συχνό και στους πάσχοντες από συστηματικό ερυθηματώδη λύκο. Μερικές φορές, μάλιστα, αποτελεί την πρώτη εκδήλωση της νόσου.
• Νεφρική ανεπάρκεια. Οι ασθενείς που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση παρουσιάζουν συχνότερα σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα
• Μεταβολικά νοσήματα-καταστάσεις. Διαβήτης, υπερθυρεοειδισμός, υποθυρεοειδισμός, παχυσαρκία και κύηση συνοδεύονται από υψηλή πιθανότητα εκδήλωσης του συνδρόμου.

Η νόσος αφορά κυρίως τις γυναίκες και λιγότερο στους άνδρες.

Πώς εκδηλώνεται

Κυρίαρχο σύμπτωμα του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα είναι οι διαλείπουσες αιμωδίες (μούδιασμα, διαταραχή της αίσθησης της αφής) στις περιοχές που νευρώνονται από το μέσο νεύρο, δηλαδή:

• Στον αντίχειρα
• Στον δείκτη
• Στον μέσο δάκτυλο
• Στο ήμισυ (κερκιδικό) τμήμα του παράμεσου δακτύλου

Αντιθέτως, το μικρό δάκτυλο σπανίως προσβάλλεται, διότι νευρώνεται από το ωλένιο νεύρο. Αν, όμως, προσβληθεί και το ωλένιο νεύρο, τότε μπορεί να υπάρχουν συμπτώματα σε όλα τα δάκτυλα. Οι αιμωδίες εμφανίζονται χαρακτηριστικά συνήθως το βράδυ.

Η διάγνωση

Η διάγνωση της νόσου γίνεται με την καλή κλινική εξέταση. Απαραίτητο είναι να αποκλειστούν διάφορες παθήσεις που μοιάζουν με σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα γιατί:

1. Το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα μπορεί να είναι η πρώτη εκδήλωση ενός ρευματικού ή άλλου νοσήματος ή να αποτελεί μέρος των εκδηλώσεων ενός ήδη γνωστού ή άγνωστου ρευματικού νοσήματος
2. Ο ασθενής μπορεί να μην έχει σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα, αλλά κάποια άλλη πάθηση που μοιάζει με αυτό. Το μούδιασμα, λ.χ., των χεριών μπορεί να προέρχεται από πίεση άλλων νεύρων. Στην περίπτωση της ριζαλγίας, π.χ., υπάρχει συμπίεση των νευρικών ριζών από δισκοπάθεια ή κήλη αυχενικού δίσκου.
3. Το οίδημα (υποκειμενικό) που προκαλεί το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα στα χέρια αποδίδεται στη ρευματοειδή αρθρίτιδα ή άλλα ρευματικά νοσήματα και παραπέμπεται στον ρευματολόγο.
4. Ο ασθενής, εκτός από το γνωστό μούδιασμα, μπορεί να έχει και πόνο στην περιοχή του καρπού, ο οποίος αποδίδεται σε αρθρίτιδα από ρευματικό νόσημα.

Η θεραπεία

Η θεραπεία εξαρτάται από το αν το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα είναι πρωτοπαθές ή δευτεροπαθές. Αν οφείλεται σε κάποια υποκείμενη νόσο απαιτείται αντιμετώπιση αυτής της νόσου.

«Μόλις διαγνωστεί το ΣΚΣ δεν πρέπει να προβαίνουμε αμέσως σε χειρουργική επέμβαση, αλλά να λαμβάνεται ένα πλήρες ιστορικό του ασθενούς ώστε να διαπιστώνεται ή να αποκλείεται η ύπαρξη κάποιου νοσήματος που είναι δυνατόν να προκαλεί την εμφάνιση του συνδρόμου. Το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα μπορεί να είναι η πρώτη εκδήλωση ενός αυτοάνοσου ρευματικού ή άλλου νοσήματος ή να είναι μέρος των εκδηλώσεων ενός ήδη γνωστού ή άγνωστου ρευματικού νοσήματος», καταλήγει η κ. Κομνηνού.

Φωτογραφία: iStock