ΠΟΥ: Αναθεώρηση της λίστας με τα βασικά φάρμακα – Οι νέες προσθήκες, ποια έμειναν εκτός

  • Ρούλα Τσουλέα
φάρμακα
Τι ανακοίνωσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Προστέθηκαν φάρμακα για καρδιά, πολλαπλή σκλήρυνση.

Στην αναθεώρηση των καταλόγων με τα βασικά φάρμακα (EML) που όλα τα κράτη πρέπει να παρέχουν στους ενήλικες και τους ανήλικους πολίτες τους προχώρησε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Μεταξύ άλλων προσέθεσε φάρμακα για την πολλαπλή σκλήρυνση, τα καρδιολογικά νοσήματα, τις λοιμώξεις και τον καρκίνο. Ωστόσο εκτός έμειναν εκείνα για το αδυνάτισμα.

Όπως ανακοίνωσε ο οργανισμός, προστίθενται 24 νέα σκευάσματα για τους ενήλικες και 12 για τα παιδιά στους αντίστοιχους καταλόγους βασικών φαρμάκων που έχει καταρτίσει. Με τις προσθήκες αυτές:

  • Ο κατάλογος EML των ενηλίκων αριθμεί πλέον 502 φάρμακα
  • Ο κατάλογος EMLc των παιδιών αριθμεί 361

Οι κατάλογοι αναθεωρούνται ανά διετία. Τα σκευάσματα που συμπεριλαμβάνουν καλύπτουν τις ελάχιστες απαιτήσεις που υπάρχουν για κάθε σύστημα Υγείας του πλανήτη. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για αποτελεσματικά και οικονομικά σκευάσματα, κάθε ένα εκ των οποίων καλύπτει κάποια βασική ανάγκη της δημόσιας Υγείας.

«Τα βασικά φάρμακα είναι αυτά που ικανοποιούν τις υγειονομικές ανάγκες προτεραιότητας ενός πληθυσμού», τονίζει ο ΠΟΥ στη σχετική έκθεσή του. «Ο στόχος είναι να βρίσκονται ανά πάσαν στιγμή διαθέσιμα σε όλα τα συστήματα Υγείας, στις απαιτούμενες δοσολογίες και ποιότητες, και σε τιμές που μπορούν να αντέξουν οι ασθενείς και τα συστήματα Υγείας».

Η πολλαπλή σκλήρυνση

Μια από τις σημαντικότερες προσθήκες είναι αυτή που αφορά τη θεραπεία για την πολλαπλή σκλήρυνση (ή σκλήρυνση κατά πλάκας). Όπως αναφέρει ο ΠΟΥ, είναι η πρώτη φορά που προστίθενται στους καταλόγους θεραπείες γι’ αυτήν.

Πρόκειται για τρία φάρμακα που μπορεί να καθυστερήσουν ή να επιβραδύνουν την εξέλιξή της. Τα σκευάσματα αυτά είναι:

  • Η κλαδριβίνη (cladribine)
  • Η οξεική γλατιραμέρη (glatiramer acetate)
  • Η ριτουξιμάμπη (rituximab)

Σημειώνεται ότι η ριτουξιμάμπη φυσιολογικά χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση του καρκίνου και ορισμένων αυτοάνοσων παθήσεων. Ωστόσο ο ΠΟΥ συνιστά να χρησιμοποιείται για την πολλαπλή σκλήρυνση εκτός εγκεκριμένων εγκρίσεων (off-label). Και αυτό διότι, όπως εξηγεί, υπάρχουν ισχυρά επιστημονικά δεδομένα για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητά της και γι’ αυτή τη νόσο.

Η ριτουξιμάμπη και τα βιοομοειδή της εντάχθηκαν στον κατάλογοι βασικών φαρμάκων για την υποτροπιάζουσα/διαλείπουσα και την προϊούσα πολλαπλή σκλήρυνση.

Και «πολυχάπια» για την καρδιά

Στον Πρότυπο Κατάλογο Βασικών Φαρμάκων του ΠΟΥ για τους ενήλικες εντάχθηκαν επίσης για πρώτη φορά «πολυχάπια» για την αντιμετώπιση της στεφανιαίας νόσου και άλλων καρδιολογικών προβλημάτων. Πρόκειται για σταθερούς συνδυασμούς φαρμάκων που μπορεί λ.χ. να συνδυάζουν:

  • Φάρμακο για την υπέρταση μαζί με
  • Στατίνη για την χοληστερόλη και
  • Ακετυλοσαλικυλικό οξύ (ασπιρίνη)

Ο ΠΟΥ αναφέρει ότι αυτού του είδους οι συνδυασμοί έχει επιβεβαιωθεί ότι είναι πολύ αποτελεσματικοί για την πρωτογενή και την δευτερογενή πρόληψη της καρδιοπάθειας.

Στους καταλόγους έχουν εισαχθεί επίσης νέα φάρμακα για τον καρκίνο, τον διαβήτη κ.ά. Αντιθέτως, η αρμόδια επιτροπή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας που είναι υπεύθυνη για την αναθεώρηση δεν συμπεριέλαβε φάρμακα για την παχυσαρκία (GLP-1), ορισμένα φάρμακα για τη νόσο Αλτσχάιμερ, το λέμφωμα κ.ά.

Φωτογραφία: iStock