Πολλαπλή Σκλήρυνση: Βελτιώνουν ακόμα και παλιές, πετυχημένες θεραπείες και δημιουργούν βιοδείκτες -έκπληξη

  • Μαρία Τσιλιμιγκάκη
Ακόμα και παλιά φάρμακα, που έχουν δοκιμαστεί στο χρόνο για την αποτελεσματικότητά τους στην πολλαπλή σκλήρυνση (ή σκλήρυνση κατά πλάκας), βελτιώνονται στις μέρες μας ώστε να εξαλειφθούν οι παρενέργειές τους οι οποίες μάλιστα εμφανίζονται σε ελάχιστους ασθενείς... Αυτό έγινε σαφές μεταξύ άλλων στο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο Πολλαπλής Σκλήρυνσης (ECTRIMS) που έλαβε χώρα στο Βερολίνο.

Αυτό προσπαθούν επιστήμονες για ένα από τα πιο γνωστά στη κατηγορία του φάρμακο, που κυκλοφορεί εδώ και χρόνια στην Ελλάδα, τη ναταλιζουμάμπη, η οποία απευθύνεται σε ασθενείς με υψηλή δραστηριότητα της νόσου και έντονο φορτίο βλαβών ή εστιών (στην απεικόνιση με μαγνητική τομογραφία). Παρότι το φάρμακο έχει πολύ καλό προφίλ ασφαλείας, παρουσιάζει σε ελάχιστους ασθενείς μια σοβαρή παρενέργεια που ονομάζεται PML ή στα ελληνικά πολυεστιακή λευκοεγκεφαλοπάθεια. Οι ασθενείς αυτοί πρέπει να είναι αρχικά θετικοί στον ιό JCV που εντοπίζεται στο 50%-60% του γενικού πληθυσμού αλλά παραμένει ανενεργός στους νεφρούς. Αλλά όταν ένας ασθενής με πολλαπλή σκλήρυνση έχει υψηλό τίτλο αντισωμάτων και είναι και θετικός σε αυτόν τον ιό, είναι δυνατόν να παρουσιάσει PML.

Για την περίπτωση αυτή, βρέθηκε ένα εύκολο σχέδιο διαχείρισης που δεν είναι άλλο από τις πιο αραιές χρονικά χορηγήσεις του φαρμάκου. Μάλιστα, μελέτη που έγινε στις ΗΠΑ, έδειξε ότι όσοι λάμβαναν το φάρμακο κάθε 4 εβδομάδες και πιο αραιά, δεν παρουσίαζαν κανένα πρόβλημα.

Biogen- Siemens

Στο ECTRIMS ανακοινώθηκε κάτι ακόμα πολύ σημαντικό, που μπορεί να μην έχει άμεσα αξία για τους ασθενείς, αλλά αναμένεται τα επόμενα χρόνια να φέρει μια ακόμα επανάσταση στην αντιμετώπιση της πολλαπλής σκλήρυνσης: Biogen και Siemens συμπράττουν για την ανάπτυξη ενός τεστ που θα μετρά τα «νευροϊνίδια» καθώς όπως όλα δείχνουν, το χαμηλό φορτίο σε αυτά, σχετίζεται με καλύτερη πρόγνωση της νόσου.

Μαγνητικές τομογραφίες

Το πολύ ευχάριστο για την χώρα μας είναι ότι αποζημιώνονται ετησίως από τον ΕΟΠΥΥ όσες μαγνητικές τομογραφίες κρίνει απαραίτητες ο θεράπων ιατρός. Κι ενώ σε χώρες, όπως η Μεγάλη Βρετανία, οι ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση δικαιούνται δωρεάν μόνο μία μαγνητική τομογραφία το έτος, στη χώρα μας κατά μέσο όρο κάνουν δύο ετησίως αλλά -αν χρειαστεί- κάνουν και παραπάνω, πάντα δωρεάν.

Την ίδια ώρα όμως, οι γιατροί συστήνουν στους ασθενείς με ΠΣ να πραγματοποιούν τις ετήσιες ή συχνότερες μαγνητικές τομογραφίες που ζητεί ο γιατρός τους, πάντα στο ίδιο μηχάνημα και με το ίδιο πρωτόκολλο. Αυτό έχει την εξής αξία: Αν η παρακολούθηση γίνεται με τις ίδιες τεχνολογικές συνθήκες, η όποια αλλαγή παρουσιαστεί στη μαγνητική απεικόνιση είναι πιο αξιόπιστη. Αντίθετα, αν κάποιος πραγματοποιεί την μαγνητική του τομογραφία σε ένα μηχάνημα με Χ δυνατότητες, και ξαφνικά επιλέξει να εξεταστεί σε ένα πολύ πιο σύγχρονο μηχάνημα, τότε ίσως φανούν βλάβες που δεν είχαν καταγραφεί τα προηγούμενα έτη και έτσι θεωρηθεί ότι η κατάστασή του επιδεινώθηκε, ενώ είναι σταθερή!

Φάρμακο πρώτης γραμμής

Εξάλλου, όπως όλες οι παρατηρήσεις και η κλινική εμπειρία αποδεικνύουν, ο φουμαρικός  διμεθυλεστέρας, φάρμακο πρώτης γραμμής θεραπείας για την πολλαπλή σκλήρυνση, στα 9 χρόνια που χρησιμοποιείται παρουσιάζει εξαιρετικά μικρό ρυθμό υποτροπών και σταματά την εξέλιξη της αναπηρίας.