Ποια επαγγέλματα ενέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για άνοια. Τι δείχνει νέα μελέτη

  • Ρούλα Τσουλέα
άνοια
Επιστήμονες από Ευρώπη και ΗΠΑ ανέλυσαν στοιχεία από χιλιάδες εργαζομένους, τους οποίους παρακολούθησαν επί έως και 30 χρόνια. Ποια επαγγέλματα φάνηκε να είναι περισσότερο και ποια λιγόερο προστατευτικά για τις νοητικές δεξιότητες.

Οι εργαζόμενοι με νοητικώς απαιτητικά επαγγέλματα, μπορεί να διατρέχουν μειωμένο κίνδυνο να εκδηλώσουν άνοια αργότερα στη ζωή τους, αναφέρει διεθνής ομάδα επιστημόνων.

Σε συνδυασμένη ανάλυση στοιχείων από επτά προγενέστερες έρευνες με περισσότερους από 100.000 εθελοντές, οι ερευνητές διαπίστωσαν πως οι νοητικές απαιτήσεις που έχει κάθε επάγγελμα συσχετίζονται ισχυρά με την άνοια. Η συσχέτιση αυτή είναι ιδιαιτέρως ισχυρή όσον αφορά τη νόσο Αλτσχάιμερ.

Στην πραγματικότητα, όσοι «στύβουν» καθημερινά το μυαλό τους στη δουλειά διατρέχουν κατά 23% μικρότερο κίνδυνο άνοιας απ’ ό,τι όσοι εργάζονται «στον αυτόματο».

Μάλιστα το όφελος αυτό ισχύει ανεξάρτητα από άλλους παράγοντες κινδύνου για άνοια, όπως:

  • Το φύλο
  • Η ηλικία
  • Το μορφωτικό επίπεδο
  • Ο τρόπος ζωής
  • Η υποκείμενη κατάσταση της υγείας

Ως νοητικώς απαιτητικά επαγγέλματα ορίστηκαν αυτά που αναγκάζουν να λαμβάνουν μόνοι τους αποφάσεις και να εκτελούν πολύπλοκες δραστηριότητες, επιλύοντας προβλήματα και αναλύοντας καθημερινά πληροφορίες.

Η νέα μελέτη

Η νέα μελέτη δημοσιεύθηκε στην ιατρική επιθεώρηση BMJ. Όπως γράφουν οι ερευνητές, ανέλυσαν συνδυαστικά στοιχεία από 107.896 εθελοντές. Η μέση ηλικία τους ήταν τα 45 έτη και το 42% ήσαν άνδρες.

Το επάγγελμα των εθελοντών είχε αξιολογηθεί κατά την έναρξη κάθε μίας από τις επτά μελέτες. Αναλόγως με το επίπεδο της νοητικής διέγερσης που προκαλούσε ταξινομήθηκε ως εξής:

  • Χαμηλής νοητικής διέγερσης (27,1% των εθελοντών)
  • Μέτριας νοητικής διέγερσης (47% των εθελοντών)
  • Υψηλής νοητικής διέγερσης (25,9% των εθελοντών)

Οι ερευνητές είχαν παρακολουθήσει την υγεία τους για χρονικό διάστημα από 14 έως 30 έτη. Στο μεσοδιάστημα, συνολικώς 1.143 από τους συμμετέχοντες εκδήλωσαν άνοια.

Εξετάζοντας συνδυαστικά τα στοιχεία στην παρούσα μελέτη, οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα πως τον μεγαλύτερο κίνδυνο διέτρεχαν οι εργαζόμενοι στα επαγγέλματα με τη χαμηλότερη νοητική διέγερση.

Οι διαφορές που κατέγραψαν αναλόγως με το επάγγελμα παρέμειναν ισχυρές ακόμα κι όταν έλαβαν υπ’ όψιν τυχόν υποκείμενα καρδιομεταβολικά νοσήματα. Τέτοιου είδους νοσήματα είναι ο σακχαρώδης διαβήτης, η καρδιοπάθεια και το εγκεφαλικό.

Η προστατευτική δράση των απαιτητικών επαγγελμάτων ήταν παρόμοια σε άνδρες και γυναίκες. Ήταν επίσης ίδια σε όλες τις ηλικίες. Ωστόσο έναντι της νόσου Αλτσχάιμερ ήταν ισχυρότερη απ’ ό,τι έναντι άλλων μορφών άνοιας (π.χ. αγγειακή άνοια).

Και δύο χρόνια αργότερα

Η μελέτη έδειξε ακόμα ότι τα συνολικά περιστατικά με άνοια στα άτομα με απαιτητικά επαγγέλματα εξισώνονταν σε μεγαλύτερη ηλικία με εκείνα των ατόμων με μη-απαιτητικά επαγγέλματα.

Στην πραγματικότητα, η άνοια εμφανιζόταν στα άτομα με απαιτητικά επαγγέλματα κατά μέσον όρο δύο χρόνια αργότερα, δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Dr. Mika Kivimaki, καθηγητής Κοινωνικής Επιδημιολογίας στο University College του Λονδίνου (UCL). Ειδικότερα, τα περιστατικά που καταγράφηκαν στην ηλικία των 80 ετών στα άτομα με απαιτητικό επάγγελμα, είχαν ήδη καταγραφεί σε ηλικία σχεδόν 78 ετών στα άτομα με χαμηλής νοητικής διέγερσης επαγγέλματα.

Φωτογραφία: iStock