Πιάστε φιλίες για να βάλτε μυαλό!

  • Iatropedia
Πόσους φίλους έχετε στα κοινωνικά δίκτυα; Βγάλτε χαρτί και μολύβι και υπολογίστε τους αφού η απάντησή σας αποτελεί δείκτη όχι μόνο της δημοτικότητάς σας, αλλά και των δυνατοτήτων εξέλιξης του εγκεφάλου σας. Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζουν επιστήμονες οι οποίοι μπήκαν κυριολεκτικά στο μυαλό πειραματόζωων για να διαπιστώσουν τις επιδράσεις της κοινωνικότητας στην εγκεφαλική δραστηριότητα.

Του Αθανάσιου Μπούκαλη Νευροχειρουργού

Ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου διευρύνονται και οδοί λευκής ουσίας συνδέονται καλύτερα σε άτομα που έχουν μεγαλύτερα κοινωνικά δίκτυα.

Το να είσαι μια κοινωνική πεταλούδα μπορεί να αλλάξει το μυαλό σου: μια νέα μελέτη διαπιστώνει ότι σε άτομα με ένα μεγάλο δίκτυο φίλων και εξαιρετικές κοινωνικές δεξιότητες, ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου είναι μεγαλύτερες και καλύτερα συνδεδεμένες σε σχέση με ανθρώπους που έχουν λιγότερους φίλους.

Η έρευνα, που παρουσιάστηκε στο San Diego στις 12η Νοεμβρίου 2013 στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Νευροεπιστημών, προτείνει ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων και της δομής του εγκεφάλου.

«Ενδιαφερόμαστε για το πώς το μυαλό σας έχει την δυνατότητα να σας επιτρέψει να πλοηγηθείτε σε σύνθετα κοινωνικά περιβάλλοντα», είπε σε συνέντευξη Τύπου η ερευνήτρια MaryAnn Noonan, Νευροεπιστήμονας από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, στην Αγγλία, Βασικά, δήλωσε η Noon: «Πόσους φίλους μπορεί το μυαλό σας να χειριστεί;»

Δεν έχουμε ακόμα κατανοήσει πώς ο εγκέφαλος διαχειρίζεται την ανθρώπινη συμπεριφορά σε όλο και πιο σύνθετες κοινωνικές καταστάσεις, ή ποια τμήματα του εγκεφάλου συνδέονται με την αποκλίνουσα κοινωνική συμπεριφορά που σχετίζεται με παθήσεις όπως ο αυτισμός και η σχιζοφρένεια.

Μελέτες σε πιθήκους μακάκους έχουν δείξει ότι οι περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στην επεξεργασία του προσώπου και στην πρόβλεψη των προθέσεων των άλλων είναι μεγαλύτερες σε ζώα που ζουν σε μεγάλες κοινωνικές ομάδες σε σχέση με αυτά που ζουν σε μικρότερες ομάδες.

Για να ερευνήσουν τις διαφορές στον εγκέφαλο σε ανθρώπους, η Noonan και οι συνεργάτες της στο Πανεπιστήμιο McGill στον Καναδά, μελέτησαν 18 συμμετέχοντες με μια δομική μελέτη απεικόνισης του εγκεφάλου. Ρώτησαν τους συμμετάσχοντες στη μελέτη πόσες κοινωνικές αλληλεπιδράσεις είχαν βιώσει τον τελευταίο μήνα, προκειμένου να καθοριστεί το μέγεθος των κοινωνικών δικτύων τους.

Όπως συνέβη και στους πιθήκους, ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου ήταν πιο ανεπτυγμένες και καλύτερα συνδεδεμένες στα άτομα με τα μεγαλύτερα κοινωνικά δίκτυα. Στους ανθρώπους, οι περιοχές αυτές ήταν η temporal parietal junction, ο anterior cingulate cortex και ο rostral prefrontal cortex, που είναι μέρος του δικτύου που εμπλέκεται στο «mentalization» – την ικανότητα δηλαδή να αποδίδουν τις νοητικές καταστάσεις, τις σκέψεις και τις πεποιθήσεις στον άλλο.

«Αυτές οι διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου μόνες τους παίζουν διαφορετικό σκοπό», δήλωσε ο Noonan. «Συνδεδεμένες περιοχές παίζουν τον ίδιο σκοπό , και όταν αυτές οι περιοχές είναι συνδεδεμένες καλύτερα, παίζουν μαζί τον ίδιο σκοπό ακόμα πιο αρμονικά.»

Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης το αν το μέγεθος του κοινωνικού δικτύου ενός ατόμου συνδέεται με τις αλλαγές στις οδούς της λευκής ουσίας, δηλ στις νευρικές ίνες που συνδέουν διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου.

Και πάλι, διαπίστωσαν ότι οι οδοί της λευκής ουσίας ήταν καλύτερα συνδεδεμένες σε άτομα με μεγαλύτερα κοινωνικά δίκτυα. «Τα νεύρα ήταν περισσότερο σαν έναν αυτοκινητόδρομο στο Λος Άντζελες παρά έναν επαρχιακό δρόμο», δήλωσε η Noonan.

Οι ερευνητές δεν μπορούσαν να καταλήξουν στο αν η κοινωνική αλληλεπίδραση προκάλεσε αυτές τις αλλαγές στη δομή του εγκεφάλου και συνδεσιμότητα, ή αν ο εγκέφαλος καθοριζει τρόπο εγγενή πόσο κοινωνικός είναι κάποιος.

Στην περίπτωση των πιθήκων, οι ερευνητές δημιούργησαν το μέγεθος του κοινωνικού δικτύου των ζώων, έτσι ώστε να μπορεί να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι το μέγεθος των κοινωνικών ομάδων προκαλούν τις διαφορές στον εγκέφαλο.

Μπορεί να συναχθεί το συμπέρασμα ότι μια παρόμοια διαδικασία λαμβάνει χώρα και στον ανθρώπινο εγκέφαλο, αλλά για να αποδειχθεί αυτό, απαιτούνται μακροπρόθεσμες μελέτες.

Το γεγονός ότι ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου μπορεί να είναι μεγαλύτερες και καλύτερα συνδεδεμένες σε άτομα με ένα μεγάλο δίκτυο φίλων και εξαιρετικές κοινωνικές δεξιότητες, υποδεικνύει ότι άλλες περιοχές μπορεί να είναι μικρότερες σε αυτά τα άτομα.

Εάν ξοδεύουμε πολύ χρόνο χρησιμοποιώντας κοινωνικές δεξιότητες έχοντας ως απότελεσμα την δομίκη αλλαγή του εγκεφάλου μας, τότε δεν μαθαίνουμες να κάνουν ταχυδακτυλουργίες στον ελεύθερο χρόνο μας ή να γίνουμε δεξιοτέχνες στο πιάνο. Ο εγκέφαλος μας απλά αλλάζει και βελτιστοποιείται για να ανταποκριθεί στις ανάγκες μας, και είναι να ευδοκιμούμε μέσα σε ένα πολύπλοκο κοινωνικό περιβάλλον, αυτό ακριβώς θα αντανακλάται και στη δομή του μυαλού μας.

Αθανάσιος Μπούκαλης Νευροχειρουργός

Ιδρυτής του International Medical Rights https://www.facebook.com/Athanasis.Boukalis.IMR

email: dr_athanasis@hol.gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Πως το παιδί μου θα γίνει…Αϊνστάιν;

Πως θα ελέγχεται η επιληπτική κρίση στο μέλλον;

Μη στεναχωριέστε: έρχεται νωρίτερα το γήρας! Έρευνα

''Μαμά γερνάω…'' Μάθετε τι φταίει!