Λύτρωση από το αλκοόλ: Με γονιδιακή θεραπεία πέτυχαν 90% μείωση του εθισμού σε πιθήκους

  • Μιχάλης Θερμόπουλος
αλκοόλ
Η νέα θεραπεία χορηγείται ενέσιμα απευθείας στον εγκέφαλο.

Μια νέα γονιδιακή θεραπεία για την καταπολέμηση του εθισμού στο αλκοόλ έδειξε σημαντική επιτυχία σε μια μελέτη που αφορούσε πιθήκους.

Εάν αυτά τα ευρήματα μπορούν να μεταφραστούν σε δοκιμές σε ανθρώπους, μια επαναστατική μέθοδος αντιμετώπισης της σοβαρής εξάρτησης από το αλκοόλ μπορεί να είναι στον ορίζοντα.

Η διαταραχή της χρήσης αλκοόλ (AUD) θέτει σημαντικές προκλήσεις στη θεραπεία λόγω της σημαντικής επίδρασής της τόσο στη σωματική όσο και στην ψυχική ευεξία των ασθενών και των οικογενειών τους. Οι υποτροπές είναι συχνές μεταξύ των ατόμων που γλιτώνουν προσωρινά από τον εφιάλτη, ωθώντας τους ερευνητές να εξερευνήσουν θεραπείες που μπορούν να σπάσουν αυτόν τον κύκλο.

Αν και πρόσφατες δοκιμές έχουν αναδείξει μερικές πολλά υποσχόμενες φαρμακευτικές παρεμβάσεις, όπως η χρήση ψιλοκυβίνης (psilocybin), μια νέα μελέτη διερευνά μια προσέγγιση γονιδιακής θεραπείας που θα μπορούσε ενδεχομένως να αποφέρει ακόμη πιο ουσιαστικά και διαρκή αποτελέσματα.

Αυτή η καινοτόμος γονιδιακή θεραπεία στοχεύει το κύκλωμα ανταμοιβής του εγκεφάλου, το οποίο περιστρέφεται γύρω από τον νευροδιαβιβαστή ντοπαμίνη.

Ο νευροτροφικός παράγοντας που προέρχεται από την γλοία (GDNF), μια κρίσιμη πρωτεΐνη για τη διατήρηση της λειτουργίας των νευρώνων σε αυτό το κύκλωμα, έχει βρεθεί ότι μειώνεται σε άτομα με εθισμό στο αλκοόλ κατά τη διάρκεια περιόδων αποχής από αυτό, ιδιαίτερα στην κοιλιακή περιοχή του εγκεφάλου (VTA).

Οι ερευνητές υπέθεσαν ότι η χρήση γονιδιακής θεραπείας για την ενίσχυση των επιπέδων της πρωτεΐνης GDNF στην VTA του εγκεφάλου θα μπορούσε να ενισχύσει τη ντοπαμινεργική σηματοδότηση και να αποτρέψει τις υποτροπές.

Στην μελέτη, οκτώ πίθηκοι μακάκοι εκτέθηκαν σε αυξανόμενες συγκεντρώσεις αλκοόλ κατά τη διάρκεια μιας περιόδου επαγωγής (τεχνητός εθισμός στο αλκοόλ). Στη συνέχεια, οι πίθηκοι είχαν πρόσβαση σε αλκοόλ και νερό για 21 ώρες την ημέρα σε διάστημα έξι μηνών, οδηγώντας σε συμπεριφορές βαριάς κατανάλωσης αλκοόλ. Ακολούθησε μια φάση αποχής τριών μηνών.

Οι μισοί από τους πιθήκους έλαβαν τη γονιδιακή θεραπεία μέσω ενός ιικού φορέα που φέρει το ανθρώπινο γονίδιο GDNF. Η θεραπεία απελευθερώνεται με ένεση απευθείας στην περιοχή VTA του εγκεφάλου. Τα αποτελέσματα ήταν αξιοσημείωτα.

“Η κατανάλωση αλκοόλ έπεσε σχεδόν στο μηδέν”, δήλωσε η συν-επικεφαλής συγγραφέας δρ. Kathleen Grant του Πανεπιστημίου Υγείας & Επιστήμης του Όρεγκον. “Επί μήνες αυτά τα ζώα επέλεγαν να πίνουν νερό και απλώς απέφευγαν να πίνουν αλκοόλ εντελώς. Μείωσαν την κατανάλωση αλκοόλ σε σημείο τόσο χαμηλό που δεν καταγράψαμε καν παρουσία αλκοόλ στο αίμα”!

Η μελέτη ρίχνει φως στον ρόλο της απελευθέρωσης ντοπαμίνης στην οξεία κατανάλωση αλκοόλ, η οποία δημιουργεί μια ευχάριστη αίσθηση. Με τη χρόνια χρήση αλκοόλ, ο εγκέφαλος προσαρμόζεται απελευθερώνοντας λιγότερη ντοπαμίνη, οδηγώντας σε αυξημένη κατανάλωση για να διατηρείται σε κατάσταση μέθης.

Η γονιδιακή θεραπεία προσφέρει μια πιθανή μακροπρόθεσμη λύση, φέρνοντας ελπίδα σε όσους έχουν σοβαρό πρόβλημα εθισμού στο αλκοόλ.

Η θεραπεία με ιικούς φορείς GDNF χρησιμοποιείται επί του παρόντος για ορισμένους ασθενείς με νόσο του Πάρκινσον. Η ασφάλεια αυτής της θεραπείας επισημάνθηκε από τον νευροεπιστήμονα της Ιατρικής Σχολής Chan του πανεπιστημίου, δρ. Miguel Sena-Esteves, σε μια ενημέρωση που δημοσιεύτηκε παράλληλα με την μελέτη: “Αξιοσημείωτη είναι η προφανής ασφάλεια της συνεχούς έκφρασης της GDNF στο VTA, καθώς δεν υπήρξαν σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες σε κανένα από τα υποκείμενα της δοκιμής”.

Αν και μπορεί να χρειαστεί χρόνος για να καθοριστεί η σκοπιμότητα αυτής της προσέγγισης με δοκιμές σε ανθρώπους, αυτή η έρευνα σηματοδοτεί ένα πολλά υποσχόμενο αρχικό βήμα για την αντιμετώπιση μιας κατάστασης που περιγράφεται ως μια “ανεκπλήρωτη κλινική ανάγκη παγκοσμίως”.

Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Nature Medicine.

Πηγή: https://www.iflscience.com

φωτό: iStock