Long COVID: Βρήκαν τι προκαλεί «θολωμένο» μυαλό στους ασθενείς

  • Ρούλα Τσουλέα
COVID
Γιατί πολλοί ασθενείς ταλαιπωρούνται επί μήνες ή και χρόνια από δυσκολίες στη σκέψη, τη μνήμη, τη συγκέντρωση.

Τον λόγο για τον οποίο πολλοί ασθενείς με COVID νιώθουν επί μήνες ή και χρόνια ότι έχουν θολωμένο μυαλό, πιστεύουν ότι ανακάλυψαν ερευνητές από την Ιρλανδία.

Σε μελέτη που πραγματοποίησαν διαπίστωσαν ότι οι ασθενείς παρουσιάζουν διαταραχή σε έναν σημαντικό προστατευτικό μηχανισμό του εγκεφάλου. Ο μηχανισμός αυτός λέγεται αιματοεγκεφαλικός φραγμός και είναι ένας «τοίχος» από σφικτά παραταγμένα κύτταρα, που επιστρώνει τα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου.

Ο «τοίχος» αυτός δρα ως φυσική «πύλη». Επιτρέπει την διέλευση θρεπτικών συστατικών και ορμονών, αλλά παρεμποδίζει τις τοξίνες, τα παθογόνα και την πλειονότητα των φαρμάκων.

Η διαταραχή του λόγω της COVID επιφέρει αλλαγές στη λειτουργία των νευρικών κυττάρων. Το επακόλουθο είναι «να αναπτύσσεται η ομίχλη εγκεφάλου που ταλαιπωρεί τους ασθενείς», δήλωσε ο επιβλέπων ερευνητής Dr. Matthew Campbell, καθηγητής Γενετικής στο Κολλέγιο Trinity του Δουβλίνου.

Η ομίχλη εγκεφάλου προκαλεί δυσκολίες στη σκέψη, τη μνήμη ή/και τη συγκέντρωση των πασχόντων.

Η νέα μελέτη

Τα νέα ευρήματα δημοσιεύονται στην ιατρική επιθεώρηση Nature Neuroscience. Οι ερευνητές πραγματοποίησαν αναλύσεις αίματος σε 76 ασθενείς που είχαν νοσηλευθεί λόγω COVID το 2020 και σε 25 ασθενείς που είχαν νοσηλευθεί πριν την πανδημία.

Από τους ασθενείς με COVID, οι 14 παραπονούνταν ότι είχαν «θολωμένο» μυαλό. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι έφεραν υψηλότερα επίπεδα μιας πρωτεΐνης που λέγεται S100β, έναντι όσων είχαν κορωνοϊό αλλά δεν είχε επηρεαστεί η εγκεφαλική λειτουργία τους. Τα επίπεδά της ήταν υψηλότερα και έναντι των ασθενών που δεν είχαν COVID.

Την πρωτεΐνη αυτή παράγουν τα κύτταρα του εγκεφάλου και φυσιολογικά δεν ανευρίσκεται στο αίμα, λένε οι ερευνητές. Μόνο αν υπάρξει διαφυγή (διαρροή) του αιματοεγκεφαλικού φραγμού μπορεί να απελευθερωθεί στο αίμα.

Επίμονα συμπτώματα

Οι επιστήμονες εξέτασαν στη συνέχεια 10 ασθενείς που είχαν αναρρώσει πλήρως από την COVID και 22 που είχαν εμμένοντα (επίμονα) συμπτώματα επί μήνες. Οι 11 από τους ασθενείς με τα εμμένοντα συμπτώματα είχαν ομίχλη εγκεφάλου.

Κανένας από αυτές τις ομάδες ασθενών δεν είχε εμβολιαστεί εναντίον του κορωνοϊού, ούτε είχε νοσηλευθεί εξαιτίας της λοίμωξης. Όλοι τους υποβλήθηκαν σε μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου με σκιαγραφικό, για να αποτυπωθούν καλύτερα τα αιμοφόρα αγγεία τους.

Η μαγνητική έδειξε πως οι ασθενείς με ομίχλη εγκεφάλου όντως είχαν ενδείξεις διαφυγής (διαρροής) του αιματοεγκεφαλικού φραγμού. Αυτό δεν παρατηρήθηκε σε όσους είχαν αναρρώσει πλήρως, ούτε στους πάσχοντες από long COVID χωρίς «θολωμένο» μυαλό.

Περαιτέρω εξετάσεις στους ασθενείς με την ομίχλη εγκεφάλου έδειξε πως είχαν και αυξημένα επίπεδα ορισμένων πρωτεϊνών που σχετίζονται με τις θρομβώσεις. Αυτό είναι αναμενόμενο ως αντίδραση του οργανισμού, ο οποίος προσπαθεί να διορθώσει την διαφυγή του αιματοεγκεφαλικού φραγμού.

Τα νέα ευρήματα εγείρουν ελπίδες ότι θα μπορεί να απαλλαγούν οι ασθενείς από την ομίχλη εγκεφάλου, εάν διορθωθεί η διαφυγή του αιματοεγκεφαλικού φραγμού, τόνισε ο Dr. Campbell.

Φωτογραφία: iStock