Κορωνοϊός: Πόσο πρέπει στ’ αλήθεια να μας ανησυχεί η μετάλλαξη Μι

  • Ρούλα Τσουλέα
κορωνοϊός
Πόσο απειλητικό είναι στ' αλήθεια το στέλεχος Μι που δημιούργησε ο νέος κορωνοϊός. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του. Πόσα κρούσματα έχουν αναφερθεί παγκοσμίως και σε πόσες χώρες. Τι ισχύει για την Ελλάδα. Γιατί το παρακολουθεί ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.

Πριν από λίγες ημέρες, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακοίνωσε ότι πρόσθεσε ένα νέο στέλεχος που δημιούργησε ο κορωνοϊός, στη λίστα εκείνων που παρακολουθεί. Το στέλεχος αυτό ονομάστηκε Μι (στα αγγλικά γράφεται ως Mu), έπειτα από την απόφαση του ΠΟΥ να γίνεται η ονοματοδοσία από τα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου. Πόσο απειλητικό είναι όμως στ’ αλήθεια; Και πόσο πρέπει να ανησυχούμε;

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, το στέλεχος Μι (ή στέλεχος Β.1.621) ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά στην Κολομβία τον περασμένο Ιανουάριο. Έκτοτε έχουν αναφερθεί σποραδικά κρούσματα σε μερικές χώρες, καθώς και κάποιες τοπικές εξάρσεις σε χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Ευρώπης.

Ο ΠΟΥ αποφάσισε να το εντάξει στον κατάλογο που έχει δημιουργήσει με τα «στελέχη ενδιαφέροντος» (variants of interest ή VOIs) τα οποία δημιουργεί ο κορωνοϊός. Τα στελέχη αυτά πληρούν δύο προϋποθέσεις. Η πρώτη είναι ότι φέρουν γενετικές αλλαγές (μεταλλάξεις) οι οποίες μπορεί να επηρεάσουν χαρακτηριστικά όπως:

  • Η μεταδοτικότητα
  • Η σοβαρότητα της λοίμωξης που προκαλούν
  • Η διαφυγή από το ανοσοποιητικό, τα διαγνωστικά τεστ ή τις θεραπείες

Η δεύτερη προϋπόθεση είναι ότι έχουν σημαντική μετάδοση στην κοινότητα ή έχουν προκαλέσει πολλαπλές εξάρσεις σε αρκετές χώρες, με αυξανόμενη σχετική επίπτωση και περισσότερα κρούσματα με τον καιρό, ή έχουν άλλα επιδημιολογικά χαρακτηριστικά που υποδηλώνουν ότι ίσως συνιστούν αναδυόμενη απειλή για την δημόσια υγεία.

Τι ισχύει για το στέλεχος Μι

Το στέλεχος Μι φέρει μεταλλάξεις που υποδηλώνουν «δυνητικές ιδιότητες διαφυγής από το ανοσοποιητικό», γράφει ο ΠΟΥ στην εβδομαδιαία επιδημιολογική έκθεση μέσω της οποίας ανακοίνωσε την απόφασή του.

Στην πραγματικότητα, προκαταρκτικά δεδομένα έδειξαν ότι μειώνει την εξουδετερωτική ικανότητα των αντισωμάτων και των εμβολίων όσο το στέλεχος Βήτα (νοτιοαφρικανικό). Τα δεδομένα αυτά πρέπει όμως να επιβεβαιωθούν, υπογραμμίζει ο ΠΟΥ.

Επιπλέον, μέχρι τις 29 Αυγούστου 2021 είχαν αναφερθεί στον ΠΟΥ 4.500 θετικά δείγματα από 39 χώρες.

Και στην Ελλάδα

Μεταξύ αυτών των χωρών συμπεριλαμβάνεται η Ελλάδα. Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) ανακοίνωσε χθες ότι έχουν καταγραφεί και στη χώρα μας έξι εισαγόμενα κρούσματα.

Τα κρούσματα αυτά βρέθηκαν έως και τις 24 Αυγούστου 2021. Τα δύο εντοπίστηκαν στην Αργολίδα, ένα στην Αχαΐα, ένα στην Αττική και δύο στο αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας τονίζει ότι η παγκόσμια επίπτωση του στελέχους Μι που δημιούργησε ο κορωνοϊός είναι κάτω από 0,1%. Ωστόσο στα δείγματα που αναλύονται στην Κολομβία και στον Ισημερινό, τα θετικά αποτελέσματα είναι πολύ υψηλότερα (39% και 13% αντιστοίχως).

Πέντε στελέχη

Ο κατάλογος με τα «στελέχη ενδιαφέροντος» (VOIs) του ΠΟΥ συμπεριλαμβάνει ακόμα τέσσερα. Πριν το στέλεχος Μι, η πιο πρόσφατη προσθήκη ήταν το στέλεχος Λάμδα (είχε προστεθεί τον Ιούνιο του 2021). Αναλυτικά, τα πέντε στελέχη ενδιαφέροντος είναι:

  1. Το Ήτα. Πρωτοανιχνεύθηκε σε πολλές χώρες ταυτοχρόνως τον Δεκέμβριο 2020
  2. Το Γιώτα. Ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά στις ΗΠΑ τον Νοέμβριο 2020
  3. Το Κάππα. Ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά στην Ινδία τον Οκτώβριο 2020
  4. Το Λάμδα. Ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά στο Περού τον Δεκέμβριο 2020
  5. Το Μι. Πρωτοανιχνεύθηκε στην Κολομβία τον Ιανουάριο 2021.

Τι σημαίνουν πρακτικά όλ’ αυτά; «Δεν νομίζω ότι έχει έρθει η ώρα να ανησυχήσουμε για το στέλεχος Μι», απαντά ο Dr. Paul Griffin, αναπληρωτής καθηγητής Λοιμωξιολογίας & Μικροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κουήνσλαντ. «Αν μετατραπεί  σε «στέλεχος ανησυχίας» (variant of concern ή VOC), όπως τα στέλεχη Άλφα, Βήτα, Γάμμα και Δέλτα, τότε θα προβληματιστούμε αληθινά».

Ο Dr. Griffin πρόσθεσε πως ακόμα και τότε, όμως, η ανθρωπότητα έχει τα μέσα για να το καταπολεμήσει. «Τα εμβόλια μπορούν εύκολα να τροποποιηθούν ώστε να μας προστατεύσουν από κάθε νέο στέλεχος που θα δημιουργήσει ο κορωνοϊός», εξήγησε.

Ανάλογη επισήμανση έκανε χθες και ο επίκουρος καθηγητής Επιδημιολογίας Γκίκας Μαγιορκίνης. Ερωτηθείς σχετικώς για τη μετάλλαξη Μι είπε ότι «τα στοιχεία που έχουμε μέχρι στιγμής δεν είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά. Την παρακολουθούμε».

Φωτογραφία: iStock