Καρκίνος του προστάτη: Τι γνωρίζουμε για τη νόσο του Τζο Μπάιντεν – Τι είναι το Gleason σκορ 9

Ο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν διαγνώστηκε με επιθετική μορφή καρκίνου του προστάτη, ο οποίος έχει εξαπλωθεί στα οστά του. Μάλιστα ανακοινώθηκε ότι ο καρκίνος του έχει «Gleason σκορ 9», είναι «5ου βαθμού» αλλά ταυτοχρόνως «ορμονοευαίσθητος». Τι σημαίνουν αυτά τα χαρακτηριστικά και ποια είναι η πρόγνωσή του;

Ο καρκίνος του προστάτη είναι η συχνότερη κακοήθης νόσος των ανδρών στις περισσότερες χώρες του κόσμου, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας. Κάθε χρόνο διαγιγνώσκονται παγκοσμίως περισσότερα από 1,5 εκατομμύρια νέα κρούσματα, σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρεία Καρκίνου.

Στη χώρα μας καταγράφονται ετησίως περισσότερα από 7.000 περιστατικά και περισσότεροι από 1.950 θάνατοι από τη νόσο.

Ο καρκίνος του προστάτη συνήθως αναπτύσσεται με αργό ρυθμό. Γι’ αυτό τον λόγο μπορεί να περάσουν δεκαετίες έως ότου εκδηλωθούν συμπτώματα και χρειασθεί θεραπεία.

Όπως όμως αποδεικνύει η περίπτωση του Τζο Μπάιντεν, μερικές φορές μπορεί να είναι πολύ επιθετικός. Όπως έγινε γνωστό, ο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ πήγε για εξετάσεις επειδή είχε συμπτώματα από το ουροποιητικό. Τα συμπτώματα αυτά είναι τα πιο συχνά σημάδια του. Αναπτύσσονται επίσης ο προστάτης αδένας διογκώνεται τόσο πολύ από τον καρκινικό όγκο, ώστε πιέζει την ουρήθρα που διέρχεται από μέσα του.

Στα ύποπτα συμπτώματα για καρκίνο του προστάτη συμπεριλαμβάνονται:

• Ανάγκη για πιο συχνή ούρηση, συχνά στη διάρκεια της νύχτας
• Επιτακτική ανάγκη για ούρηση
• Δυσκολία στην έναρξη της ούρησης
• Αδύναμη ροή ούρων
• Αίσθηση ότι η ουροδόχος κύστη δεν έχει αδειάσει τελείως
• Δυσκολία στην ολοκλήρωση της ούρησης ή αύξηση της διάρκειάς της
• Αίμα στα ούρα ή στο σπέρμα

Διαβάστε ακόμα Τζο Μπάιντεν: Διαγνώστηκε με επιθετική μεταστατική νόσο – Τι λένε οι θεράποντες γιατροί

Τι είναι το Gleason σκορ

Αν και ο κίνδυνος αναπτύξεως καρκίνου του προστάτη αυξάνεται κατ’ αναλογίαν με την ηλικία, ο καρκίνος του κ. Μπάιντεν είναι «πιο προχωρημένος απ’ ό,τι στους περισσότερους άλλους ασθενείς» κατά την εποχή της διάγνωσης, δήλωσε στο BBC ο ουρολόγος Dr. Ryan Cleary.

Αυτό φαίνεται κατ’ αρχάς από τον βαθμό κακοήθειας του καρκίνου του, ο οποίος αποτυπώνεται με τη βαθμολογία Gleason (ή Gleason σκορ). Όπως ανακοίνωσε το γραφείο του κ. Μπάιντεν, ο 82χρονος πρώην Πρόεδρος «έχει Gleason σκορ 9 (Grade Group 5».

Το σύστημα Gleason αξιολογεί την επιθετικότητα των καρκινικών κυττάρων. Είναι ο πιο συχνά εφαρμοζόμενος τρόπος για να εκτιμηθεί πως θα εξελιχθεί ο καρκίνος του προστάτη και αν θα εξαπλωθεί.

Η βαθμολογία καταρτίζεται με βάση την εικόνα που έχουν τα καρκινικά κύτταρα στο ηλεκτρονικό μικροσκόπιο και δίνεται από το 1 έως το 5. Βαθμολογία 1 σημαίνει πως τα κύτταρα μοιάζουν σχεδόν φυσιολογικά. Βαθμολογία 5 σημαίνει πως διαφέρουν πολύ από τα φυσιολογικά.

Επειδή οι περισσότεροι καρκίνοι του προστάτη περιέχουν κύτταρα με διαφορετική μορφολογία, προστίθενται οι δύο πιο συχνές μορφολογίες. Έτσι βγαίνει το Gleason σκορ, που συνήθως κυμαίνεται από 3 έως 10. Όσο πιο χαμηλό είναι, τόσο λιγότερο επιθετικός είναι ο καρκίνος.

Η βαθμολογία αυτή ταξινομείται σε πέντε επίπεδα (Grade Group) για καλύτερη πρόγνωση και θεραπευτική καθοδήγηση.

Ο λιγότερος επιθετικός καρκίνος του προστάτη είναι αυτός που έχει Gleason σκορ 6 ή χαμηλότερο και Grade Group 1. Ο καρκίνος του κ. Μπάιντεν, με το Gleason σκορ 9 και το Grade Group 5 σημαίνει ότι είναι πολύ υψηλής επιθετικότητας.

Οι θεραπευτικές επιλογές

Ο καρκίνος του κ. Μπάιντεν όπως ελέχθη έχει ήδη μετασταθεί στα οστά του. Οι μεταστάσεις περιορίζουν τις θεραπευτικές επιλογές, δήλωσε ο Dr. Jamin Vinod Brahmbhatt, ουρολόγος στον Ιατρικό Όμιλο Orlando Health.

Οι θεραπευτικές επιλογές είναι χημειοθεραπεία, στεροειδή φάρμακα και  ορμονοθεραπεία, εξήγησε. Οι θεραπείες αυτές «μπορεί να σταθεροποιήσουν και να ελέγξουν τον καρκίνο», είπε. «Δεν μπορούν όμως να απαλλάξουν εντελώς τον ασθενή από αυτόν».

Επειδή ο καρκίνος του πρώην Προέδρου είναι ορμονοεξαρτώμενος, μπορεί να λάβει και ορμονική θεραπεία. «Ορμονοεξαρτώμενος» σημαίνει ότι τα καρκινικά κύτταρα χρησιμοποιούν τις ορμόνες για να αναπτύσσονται. Επομένως η χορήγηση φαρμάκων που μειώνουν ή δεσμεύουν τις ορμόνες του σώματος, μπορούν να θέσουν υπό έλεγχο τον καρκίνο.

Ο Dr. Brahmbhatt επισήμανε ότι θα χρειασθούν «εβδομάδες έως μήνες» για να εξακριβωθεί πώς ανταποκρίνεται ο οργανισμός του κ. Μπάιντεν στις θεραπείες.

Ο πρώην πρόεδρος μπορεί επίσης να έχει τη δυνατότητα ένταξης σε κλινικές μελέτες με ερευνητικά (πειραματικά) φάρμακα. Αρκεί να πληροί τις προδιαγραφές που τίθενται πριν από την έναρξη κάθε μελέτης.

Ποια είναι η πρόγνωση

Το γραφείο του ανακοίνωσε χθες Κυριακή πως η ευαισθησία του καρκίνου του στις ορμόνες «επιτρέπει την αποτελεσματική διαχείρισή του».

Αν και οι λεπτομέρειες της νόσου του δεν είναι γνωστές, σε γενικές γραμμές λιγότεροι από τέσσερις στους δέκα (το 37%) πάσχοντες από μεταστατικό καρκίνο του προστάτη βρίσκεται εν ζωή 5 χρόνια μετά τη διάγνωση.

Όπως εξήγησε ο πρώην γιατρός του Λευκού Οίκου κατά την προεδρία του Μπαράκ Ομπάμα, Dr. Jeffrey Kuhlman, η μεταστατική νόσος μπορεί να μειώσει το προσδόκιμο ζωής. Μπορεί επίσης να πλήξει την ποιότητά της.

Το σημαντικό, είπε, είναι να κάνει ο κ. Μπάιντεν θεραπείες που θα διατηρήσουν την ποιότητα ζωής του τα επόμενα λίγα χρόνια.

Από την πλευρά του, ο Dr. Brahmbhatt εξήρε τη σημασία των προληπτικών εξετάσεων, ιδίως για τους άνδρες άνω των 50 ετών. Και αυτό διότι ο καρκίνος του προστάτη που θα διαγνωστεί σε αρχικό στάδιο έχει ποσοστό ιάσεως που υπερβαίνει το 99%.

Φωτογραφία: iStock